Vẽ ra được một chiếc ô tô đã khó, hiện thực hóa bản vẽ ấy còn khó bội phần. Và nếu đưa những mẫu concept mới ra đời lập tức lên một sàn diễn tầm cỡ như Paris Motor Show là niềm tự hào, thì việc chiếc xe Vinfast thắp lại niềm tự hào và giấc mơ ô tô Việt trồi sụt hơn hai thập kỷ, phải gọi là lịch sử.
Thắp lên niềm tự hào
Ngày 2/9/2017, Vingroup khởi công Dự án Tổ hợp sản xuất ô tô VinFast tại Hải Phòng, đặt hoài bão sẽ trở thành nhà sản xuất ô tô hàng đầu Đông Nam Á với công suất thiết kế lên đến 500.000 xe/năm vào năm 2025. Ngay sau đó, VinFast đã ký biên bản ghi nhớ với tập đoàn tài chính Credit Suisse AG, để được thu xếp một khoản vay lên tới 800 triệu USD phục vụ giấc mơ ô tô.
Và chỉ 13 tháng sau khi khởi động, chiều 2/10/2018, VinFast đã chính thức trình làng 2 mẫu xe Sedan Lux A2.0 và SUV Lux SA2.0 tại triển lãm Paris Motor Show 2018 danh tiếng thế giới, có sự xuất hiện của Hoa hậu Việt Nam 2018, đặc biệt là cựu Đội trưởng tuyển Anh David Beckham, được truyền thông cả trong nước và thế giới liên tục cập nhật tới từng chi tiết sản phẩm.
VinFast ở Paris Motor Show trở thành sự kiện ra mắt sản phẩm hoành tráng, lan tỏa chưa từng có đối với một thương hiệu Việt.
Cặp đôi ô tô VinFast ngày ra mắt dù còn bỏ ngỏ nhiều thông tin quan trọng như công nghệ, giá bán, nhưng đã thể hiện đầy đủ sự khỏe khoắn, long lanh, đẳng cấp…, đem tới những cảm xúc đặc biệt không chỉ với tín đồ xe cộ. Nhất là giờ đây, ai ai cũng biết đến VinFast, thậm chí tò mò, chờ đợi.
Vẫn biết VinFast đã “chạy tắt đón đầu” bằng việc mời gọi đội ngũ chuyên gia quốc tế giàu kinh nghiệm về đầu quân; hợp tác với nhà thiết kế từ Italy; học hỏi và có được công nghệ từ BMW để giảm thiểu thời gian phát triển sản phẩm,… Nhưng làm ra bản concept và đưa chúng tới Paris Motor Show 2018 trong thời gian quá ngắn như vậy, VinFast đã khiến truyền thông và những người quan tâm cả trong và ngoài nước ngạc nhiên, khâm phục.
Bao người Việt lúc này đang reo vui: Giấc mơ ô tô Việt đã thành hiện thực!
Sáng lại giấc mơ xưa
Việc Vingroup làm ôtô và mang tới Paris Motor Show đã gợi gọi được tình cảm của rất nhiều người Việt, để cùng nhau mơ lại giấc mơ ô tô miên man suốt hai ba thập kỷ.
Thực sự, công nghiệp ô tô là giấc mơ, là khát vọng lớn của nước Việt. Nhiều thập kỷ qua, các thế hệ lãnh đạo Đảng và Nhà nước đều mong mỏi về công nghiệp ô tô, để nó là điểm tựa, là sức bật cho nền kinh tế. Việt Nam đã trải thảm đỏ chào đón các nhà đầu tư, nhận lại nhiều cam kết có cánh.
Để tới hôm nay, bao hãng xe danh tiếng còn nguyên món nợ với chúng ta về chuyển giao công nghệ, về tỉ lệ nội địa hóa…
Vài năm trước, có một người đau đáu giấc mơ ô tô thương hiệu Việt – ông Bùi Văn Huyên, Chủ tịch Công ty CP ô tô Xuân Kiên (Vinaxuki). Doanh nghiệp này đã dốc vốn vào sản xuất ôtô, đạt tỉ lệ nội địa hóa tới gần 60%. Tuy nhiên, chiếc xe “made in Viet Nam” của ông Huyên giờ đóng lớp bụi dày.
Người viết từng hỏi lãnh đạo một doanh nghiệp, rằng chúng ta có thể làm ra chiếc ô tô “thuần Việt”? Ông nói có thể, nhưng chưa tài nào tính được đường ra tối ưu cho nó.
Niềm hy vọng về chiếc ôtô Việt từng được gửi gắm vào Thaco và Hyundai Thành Công. Nhưng cả hai cùng chọn làm nhà lắp ráp để chen chân vào chuỗi giá trị toàn cầu trước khi tính tới xe “thuần Việt”. Chủ tịch Thaco Trần Bá Dương từng nói: “Bây giờ chỉ cần làm được 40% tỷ lệ nội địa hóa trong giá trị chung cho tử tế.” Và hiện tại, có những sản phẩm Thaco sản xuất đã đạt tỷ lệ nội địa hóa tới 60%.
Lúc này, có thể coi VinFast là doanh nghiệp duy nhất đeo đuổi giấc mơ ô tô thương hiệu Việt. Dù trong thời đại toàn cầu hóa, sự “thuần Việt” cũng thật khó để định lượng, nhưng điều quan trọng nhất, là chiếc xe mang thương hiệu Việt, của người Việt.
Đặc biệt hơn, VinFast có kế hoạch tự sản xuất động cơ, không giấu tham vọng xuất khẩu rộng rãi, trong đó có thị trường châu Âu và Mỹ.
Đường xa, chân cứng đá mềm
Cũng tại Paris Motor Show 2018 vừa qua, truyền thông quốc tế một mặt ấn tượng với tốc độ phát triển, thiết kế thần tốc của VinFast, nhưng mặt khác cũng bày tỏ quan ngại về tương lai của chiếc ôtô thương hiệu Việt này.
Như đã biết, ô tô là một sản phẩm công nghiệp đầy phức tạp, với hàng vạn món linh kiện, phụ tùng, luôn cần một quá trình dài, 5 năm, 10 năm, 20 năm để trở nên hoàn thiện. Những thương hiệu ô tô hàng đầu, từ Toyota tới Audi, BMW, Ford, Mazda, Mercedes-Benz, Volkswagen…, thỉnh thoảng vẫn “dính” những sự cố ở cả phần cứng lẫn phần mềm: Lỗi túi khí; lỗi hộp số; lỗi khí thải; hiện tượng giảm tốc đột ngột,…
Trước mỗi đợt triệu hồi số lượng lớn sản phẩm bán ra, nếu không giàu tiềm lực, doanh nghiệp dễ bị đứng trước bờ vực phá sản.
Với VinFast bây giờ, làm ra phiên bản xe thương mại phù hợp với thị trường trong nước và xuất khẩu, xây dựng hệ thống bán hàng, bảo hành, bảo dưỡng,… còn là một hành trình nhiều phức tạp, lắm chông gai. Nói vậy không có nghĩa VinFast ít được đặt niềm tin, sau những thành tựu Vingroup đạt được trong hàng loạt lĩnh vực kinh doanh, dịch vụ, ở đẳng cấp hàng đầu.
Có thể thấy, việc cặp đôi VinFast trình làng ở Paris Motor Show có hoành tráng và hào nhoáng tới đâu, cũng mang mục đích truyền thông, dọn đường cho sự ra mắt xe thương mại dự kiến vào quý 3/2019.
Phiên bản xe thương mại còn chưa xuống đường, công nghệ và giá bán còn là ẩn số, nhưng chiếc xe VinFast minh định một điều: Người Việt có thể làm được, làm tốt những sản phẩm ở đẳng cấp quốc tế.
Và trong bối cảnh công nghiệp Việt ngổn ngang hiện tại, thành quả từ nỗ lực, tâm huyết VinFast có đáng được trân trọng, tôn vinh?
