Google đang lâm nguy

Cuộc chơi Android dường như đang bước vào giai đoạn định hình lại, khi nhiều nhà sản xuất smartphone lớn tại Trung Quốc đang chuẩn bị viết lại luật lệ. Theo trang PhoneArena, các thương hiệu nổi tiếng như Xiaomi, Oppo, Vivo và OnePlus hiện đang xem xét nghiêm túc việc phát triển một phiên bản hệ điều hành Android độc lập – không còn gắn liền với Google Mobile Services (GMS).

Đây không phải là một quyết định đột ngột. Sự chuyển dịch này được thúc đẩy bởi các yếu tố địa chính trị, đặc biệt là căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc, vốn từng khiến Huawei chịu thiệt hại nặng nề. Năm 2019, sau khi bị Mỹ đưa vào danh sách đen thương mại, Huawei bị cắt quyền truy cập vào GMS, kéo theo việc không còn được sử dụng kho ứng dụng Google Play, Gmail, YouTube hay Drive. Dù vậy, điều đó cũng buộc Huawei phải xây dựng hệ điều hành HarmonyOS của riêng mình – một bước đi tạo tiền lệ mạnh mẽ cho các đối thủ cùng quốc tịch.

Thành công nội địa của Huawei lại là bài học cho các hãng khác. Việc bị cấm vận từng khiến Huawei tụt dốc trên thị trường toàn cầu, nhưng lại tạo ra làn sóng ủng hộ mạnh mẽ trong nước, giúp hãng vươn lên top đầu tại Trung Quốc. Tương tự, các nhà sản xuất như Xiaomi hay Oppo có thể đang toan tính chiến lược đường dài: thoát khỏi sự kiểm soát từ Google và chủ động hơn với hệ điều hành nội bộ – điển hình là HyperOS 3 của Xiaomi, được cho là đang được phát triển như một hệ sinh thái độc lập tương tự HarmonyOS.

Nếu kịch bản này trở thành hiện thực, hậu quả sẽ không nhỏ. Bởi lẽ, Xiaomi, Oppo và Vivo hiện đang chiếm phần lớn thị phần điện thoại toàn cầu. Việc họ đồng loạt từ bỏ GMS trên các sản phẩm quốc tế sẽ tạo ra một cú sốc lớn cho hệ sinh thái Android – vốn từ lâu phụ thuộc gần như hoàn toàn vào Google.

Trong khi đó, Google cũng không có nhiều dư địa để thở. Tập đoàn này đang phải đối mặt với các vụ kiện chống độc quyền lớn từ Bộ Tư pháp Mỹ. Có những giả thuyết cho rằng nếu Google bị buộc thoái vốn khỏi trình duyệt Chrome, mức giá chuyển nhượng có thể lên tới 50 tỷ USD – cho thấy quy mô ảnh hưởng cực lớn đang bị đe dọa.

Sự trỗi dậy của các hệ điều hành Android không Google không chỉ là thách thức với Google mà còn có thể mở ra một kỷ nguyên đa dạng và cạnh tranh hơn cho thị trường thiết bị di động toàn cầu.