Ghé thăm trạm nghiên cứu sinh học hàng đầu thế giới giữa núi non Colorado

Một thị trấn bỏ hoang trở thành điểm sáng khoa học toàn cầu

Tọa lạc tại vùng núi phía bắc Crested Butte, bang Colorado (Mỹ), thị trấn Gothic từng là nơi khai thác bạc từ những năm 1870. Sau khi mỏ bạc cạn kiệt và thị trấn bị bỏ hoang, vùng đất này được phát hiện có hệ sinh thái đa dạng bậc nhất trong khu vực núi cao Bắc Mỹ. Và chính nơi đây đã trở thành quê hương của Phòng thí nghiệm Sinh học Rocky Mountain (RMBL) từ năm 1928.

Trong gần một thế kỷ hoạt động, RMBL đã thu hút hơn 9.000 nhà nghiên cứu, sinh viên và nhân viên khoa học từ khắp nơi trên thế giới. Mỗi mùa hè, khoảng 200 nhà khoa học về đây làm việc, thực hiện hàng nghìn công trình nghiên cứu về các loài động vật, thực vật và hệ sinh thái núi cao.

Nghiên cứu từ những loài gặm nhấm nhỏ đến thay đổi khí hậu toàn cầu

Một trong những nghiên cứu nổi bật tại RMBL là dự án theo dõi loài marmot – loài gặm nhấm sống ở vùng núi, kéo dài từ năm 1962 đến nay. Đây là nghiên cứu lâu dài nhất thế giới về động vật có vú (chỉ đứng sau nghiên cứu tinh tinh của Jane Goodall). Marmot được xem là loài chỉ thị môi trường: khi chúng thức dậy sớm hơn vào mùa xuân và di chuyển lên vùng cao hơn, đó là dấu hiệu của sự ấm lên toàn cầu.

Bên cạnh đó, RMBL còn triển khai các nghiên cứu về hệ thống thụ phấn của hoa dại, chu trình nước, chất lượng không khí, tốc độ tuyết tan, và nhiều yếu tố khí hậu khác. Dữ liệu môi trường dài hạn là tài sản quý giá mà RMBL đang nỗ lực lưu giữ – thứ có thể giúp chúng ta hiểu rõ hơn về sự thay đổi hệ sinh thái và khí hậu trong hàng chục năm qua.

Khoa học gắn liền với thực tế bảo tồn

Các nghiên cứu tại RMBL không chỉ phục vụ học thuật mà còn giúp định hình chính sách môi trường toàn cầu. Dữ liệu của họ từng góp phần hỗ trợ Đạo luật Không khí sạch, Đạo luật Nước sạch tại Mỹ, cũng như các báo cáo đánh giá về nguồn thực phẩm và thụ phấn toàn cầu.

Ericka Bremer – quản lý phát triển tại RMBL – cho biết: “Quá trình sinh học thì giống nhau ở khắp mọi nơi, vì vậy những gì chúng tôi phát hiện ở đây có thể áp dụng cho các hệ sinh thái khác.”

50 năm đo đạc và câu chuyện của người gác cổng mùa đông

Một phần quan trọng trong kho dữ liệu tại RMBL đến từ billy barr, cư dân duy nhất sống quanh năm tại thị trấn Gothic từ năm 1972. Suốt hơn 50 năm, ông đều đặn ghi chép về lượng tuyết, thời gian tuyết tan và nhiệt độ mỗi ngày. Gần đây, các nhà khoa học còn bổ sung thêm dữ liệu về độ ẩm, gió và bức xạ, tạo nên một bức tranh khí hậu chi tiết và toàn diện qua thời gian.

Không chỉ vậy, thiết bị bay không người lái (drone) được sử dụng để khảo sát địa hình, trong khi các nghiên cứu về hoa dại, động vật, nước và không khí được tích hợp nhằm hiểu rõ cách các yếu tố môi trường tương tác và thay đổi.

Kho dữ liệu mở cho mọi người – vì tương lai bền vững

Tất cả dữ liệu do RMBL thu thập đều được công khai miễn phí, phục vụ mục tiêu khoa học và công ích. Tổ chức phi lợi nhuận này hợp tác với nhiều đơn vị như Nature Conservancy, Sở Lâm nghiệp Quốc gia Mỹ, và được tài trợ bởi Quỹ Khoa học Quốc gia (NSF) cũng như NASA.

Jeni Blacklock – giám đốc điều hành RMBL – nhấn mạnh: “Nếu không có dữ liệu dài hạn như vậy, chúng ta không thể đánh giá chính xác sự thay đổi đa dạng sinh học, khả năng phục hồi của hệ sinh thái hay những biến động môi trường đang diễn ra.”

Bạn có thể ghé thăm RMBL quanh năm

RMBL mở cửa quanh năm cho khách tham quan. Tuy nhiên, vào mùa đông, chỉ còn vài người ở lại và đường vào bị đóng với xe cơ giới. Nếu muốn đến vào thời điểm này, bạn cần chuẩn bị giày trượt tuyết, xe đạp bánh béo hoặc ván trượt cho hành trình 5,6 km băng qua tuyết.

Ngược lại, mùa hè là thời điểm lý tưởng nhất: đường mở, trung tâm đón khách hoạt động và bạn có thể vừa chiêm ngưỡng cảnh đẹp hùng vĩ, vừa quan sát các nhà khoa học miệt mài nghiên cứu giữa thiên nhiên hoang dã.