Virus ở khỉ mở ra hy vọng mới trong điều trị ung thư

Một loại virus từng chỉ thấy ở khỉ nay đang thu hút sự chú ý của giới khoa học vì tiềm năng hỗ trợ điều trị ung thư ở người. Virus này có tên là herpesvirus saimiri, thường tồn tại tự nhiên trong cơ thể khỉ sóc (squirrel monkey). Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu tại Đại học Michigan (University of Michigan, Mỹ) đã tìm ra cách khai thác một loại protein đặc biệt từ virus này để tăng sức bền và khả năng chiến đấu của tế bào T – “chiến binh” chủ lực của hệ miễn dịch khi đối đầu với ung thư.

Trong nghiên cứu đăng trên tạp chí Science Immunology, nhóm khoa học đã tập trung vào một loại protein mang tên TIP (tyrosine kinase interacting protein). Họ chỉnh sửa TIP để nó có thể tương tác với một loại protein trong tế bào T, từ đó kích hoạt quá trình sản xuất STAT5 – một chất giúp tế bào T sống lâu hơn và hoạt động mạnh hơn.

Thử nghiệm trong phòng thí nghiệm cho thấy TIP làm tăng đáng kể lượng STAT5 trong tế bào T. Khi được thử nghiệm trên chuột mắc u ác tính và ung thư hạch, những tế bào T được “tăng cường” nhờ TIP hoạt động hiệu quả hơn trong việc tiêu diệt tế bào ung thư, từ đó giúp làm chậm tốc độ phát triển khối u.

Nhóm nghiên cứu cho biết phát hiện này mở ra hướng đi mới trong việc "lập trình lại" tín hiệu bên trong tế bào T, giúp chúng duy trì khả năng chiến đấu lâu dài trong môi trường khắc nghiệt như khối u rắn. Quan trọng hơn, TIP có thể được sử dụng kết hợp với các liệu pháp miễn dịch ung thư hiện có, từ đó cải thiện đáng kể hiệu quả điều trị.

Mặc dù còn ở giai đoạn thử nghiệm trên động vật, nghiên cứu này là một phần của xu hướng mới: khai thác virus hoặc gene của các sinh vật khác để tăng cường chức năng miễn dịch của con người. Một số nhóm nghiên cứu khác cũng đang phát triển các phiên bản biến đổi của virus herpes simplex 1 (gây mụn rộp môi) để trực tiếp tiêu diệt tế bào ung thư – và một vài liệu pháp như vậy đã bắt đầu được thử nghiệm lâm sàng trên người với kết quả tích cực ban đầu.

Từ virus của loài khỉ, một niềm hy vọng mới đang ló rạng trong hành trình điều trị ung thư – căn bệnh vốn là thách thức lớn nhất của y học hiện đại.