Đèn giao thông 4 màu: Bước chuyển mình cho kỷ nguyên xe tự hành

Trong bối cảnh xe tự hành ngày càng len lỏi vào đời sống đô thị, các nhà khoa học đang đề xuất những thay đổi mang tính cách mạng để thích ứng với sự hiện diện của công nghệ này. Một nghiên cứu từ Đại học Bắc Carolina (Mỹ), vừa được đăng trên tạp chí IEEE Transactions on Intelligent Transportation Systems, đã khơi mào một ý tưởng táo bạo: thêm màu trắng vào hệ thống đèn giao thông truyền thống.

Từ trước đến nay, chúng ta chỉ quen thuộc với ba màu đỏ – vàng – xanh. Nhưng sự xuất hiện của màu trắng sẽ mở ra một phương thức điều tiết giao thông hoàn toàn mới: cho phép những chiếc xe tự lái chủ động điều phối luồng xe tại các ngã tư, thay vì phụ thuộc hoàn toàn vào tín hiệu cố định từ hệ thống đèn.

Cụ thể, khi đèn trắng bật sáng, điều đó đồng nghĩa với việc một xe tự hành đang "giữ quyền điều khiển" tại giao lộ. Thông qua giao tiếp với hệ thống hạ tầng, chiếc xe này sẽ tính toán và hướng dẫn dòng phương tiện xung quanh đi theo cách tối ưu nhất để đảm bảo an toàn và giảm thiểu ách tắc.

Dù mang lại tiềm năng lớn, hệ thống này vẫn vấp phải nhiều nghi vấn về tính khả thi và an toàn. Một trong những câu hỏi then chốt là: nếu có người điều khiển xe vượt đèn đỏ khi đèn trắng đang hoạt động, hệ thống xe tự lái sẽ phản ứng thế nào? Liệu nó có đủ thông minh để xử lý tình huống nguy hiểm tức thời?

Dẫu vậy, giới nghiên cứu tin rằng đây là bước đi cần thiết nếu con người muốn xây dựng một hạ tầng giao thông thích ứng với công nghệ xe tự hành. Đèn trắng không chỉ giúp giao lộ vận hành trơn tru hơn mà còn có thể giảm đáng kể các vụ va chạm do lỗi con người gây ra.

Trên thực tế, xe tự hành đã không còn là viễn cảnh tương lai. Tại Mỹ, Waymo – công ty con của Alphabet (tập đoàn mẹ của Google) – đã triển khai đội xe taxi tự lái với quy mô lớn ở các thành phố như San Francisco, Phoenix và Los Angeles, và sắp mở rộng ra Atlanta và Austin.

Tại Trung Quốc, nơi thị trường xe điện và tự hành đang phát triển với tốc độ chóng mặt, các tên tuổi như Baidu (với dịch vụ Apollo Go), Pony.ai, WeRide và Didi cũng đã bước vào cuộc đua robotaxi. Từ Vũ Hán đến Thâm Quyến, các thành phố lớn của Trung Quốc đang trở thành phòng thí nghiệm thực tế cho tương lai giao thông không người lái.

Giới công nghệ kỳ vọng rằng, trong một thế giới nơi con người và xe tự hành cùng chia sẻ hạ tầng giao thông, việc thêm một tín hiệu mới vào hệ thống đèn đường không chỉ là điều khả thi, mà còn là điều tất yếu. Và biết đâu, màu trắng trên đèn giao thông sẽ trở thành biểu tượng của một thời đại mới – nơi giao thông vận hành bằng trí tuệ nhân tạo, chứ không chỉ dựa vào phản xạ con người.