Top 9 con sông dài nhất thế giới: Từ sông Nile đến sông Congo

Sông ngòi không chỉ là dòng chảy của nước mà còn là mạch sống của văn minh nhân loại. Chúng mang theo nguồn nước ngọt, phù sa và hình thành nên những nền văn hóa lâu đời bên bờ của mình. Hãy cùng khám phá 9 con sông dài nhất thế giới – những kỳ quan thiên nhiên đã góp phần kiến tạo lịch sử, địa lý và cuộc sống của hàng triệu con người.

1. Sông Nile – Châu Phi (6.650 km)

Sông Nile là con sông dài nhất thế giới, chảy qua 11 quốc gia ở châu Phi như Ai Cập, Sudan, Ethiopia, Uganda, Kenya, và Tanzania. Với chiều dài lên đến 6.650 km, sông Nile là nguồn sống quan trọng của khu vực Đông Bắc Phi, đặc biệt là đối với nền văn minh Ai Cập cổ đại.

Nile có hai nhánh chính: sông Nile Trắng bắt nguồn từ hồ Victoria và sông Nile Xanh xuất phát từ hồ Tana ở Ethiopia. Hai nhánh này gặp nhau ở Khartoum (Sudan), hợp thành dòng chảy vĩ đại tiến ra Địa Trung Hải.

Không chỉ có ý nghĩa lịch sử, sông Nile còn là nguồn cung cấp nước chính cho nông nghiệp, điện năng (qua đập Aswan) và là tuyến giao thông thủy quan trọng của Ai Cập.

2. Sông Amazon – Nam Mỹ (6.400 – 6.500 km)

Sông Amazon tuy được cho là ngắn hơn sông Nile một chút, nhưng lại là con sông có lưu lượng nước lớn nhất thế giới, đổ ra Đại Tây Dương với khối lượng nước gấp hơn 7 lần sông Mississippi. Amazon chảy qua các quốc gia như Brazil, Peru và Colombia.

Với hơn 1.100 phụ lưu và hệ sinh thái rừng mưa nhiệt đới phong phú nhất hành tinh, Amazon là “lá phổi xanh” của Trái Đất. Hệ động thực vật ở đây bao gồm hàng nghìn loài chưa được con người khám phá hết.

Một số nhà khoa học cho rằng nếu tính đúng nguồn đầu tiên của Amazon từ dãy Andes (Peru), Amazon thậm chí còn dài hơn cả Nile.

3. Sông Dương Tử (Trường Giang) – Trung Quốc (6.300 km)

Sông Dương Tử là con sông dài nhất châu Á và đứng thứ ba thế giới. Nó bắt nguồn từ dãy Tanggula ở Tây Tạng và đổ ra biển Hoa Đông tại Thượng Hải.

Sông này đóng vai trò cực kỳ quan trọng đối với sự phát triển của Trung Quốc suốt hàng nghìn năm. Nó nuôi dưỡng nền văn minh cổ đại, là trục giao thông thương mại và là nơi sinh sống của hàng triệu người.

Trên dòng sông Dương Tử còn có đập Tam Hiệp – công trình thủy điện lớn nhất thế giới, giúp kiểm soát lũ lụt và cung cấp điện năng quy mô lớn.

4. Sông Missouri – Hoa Kỳ (6.275 km)

Sông Missouri là phụ lưu lớn nhất của sông Mississippi, và nếu tính cả chiều dài hệ thống Missouri – Mississippi, ta có một trong những dòng sông dài nhất thế giới.

Bắt nguồn từ dãy Rocky Mountains của bang Montana, sông Missouri chảy qua nhiều tiểu bang trước khi hợp lưu với Mississippi gần St. Louis, bang Missouri.

Dòng sông này có vai trò quan trọng trong lịch sử Hoa Kỳ, từng là tuyến đường chính trong hành trình mở rộng về phía Tây của các nhà thám hiểm.

5. Sông Yenisey – Nga (5.539 km)

Sông Yenisey là con sông dài nhất đổ vào Bắc Băng Dương và là mạch sống của vùng Siberia (Nga). Hệ thống Yenisey bao gồm ba nhánh: Selenga (bắt đầu từ Mông Cổ), Angara (chảy từ hồ Baikal), và Yenisey chính.

Sông này chảy qua những vùng đất băng giá quanh năm, mang theo băng tuyết tan từ cao nguyên Trung Á về phía bắc nước Nga. Ngoài tầm quan trọng về mặt giao thông thủy và năng lượng, Yenisey còn mang giá trị sinh thái cao, là nơi sinh sống của nhiều loài động vật quý hiếm.

6. Sông Hoàng Hà (Huang He) – Trung Quốc (5.464 km)

Sông Hoàng Hà là cái nôi của nền văn minh Trung Hoa cổ đại. Con sông này chảy qua vùng phía bắc Trung Quốc, bắt nguồn từ cao nguyên Tây Tạng và đổ ra biển Bột Hải.

Do lượng phù sa lớn, nước sông Hoàng Hà có màu vàng đặc trưng, là lý do con sông mang tên gọi như vậy. Tuy nhiên, chính lượng phù sa khổng lồ này cũng gây ra hiện tượng bồi lấp, khiến sông dễ chuyển dòng và thường xuyên gây lũ lụt.

Sông Hoàng Hà từng được mệnh danh là “nỗi buồn của Trung Quốc” do các trận lũ kinh hoàng trong lịch sử. Ngày nay, các đập và hệ thống kiểm soát nước đã giúp giảm thiểu rủi ro đáng kể.

7. Sông Ob – Irtysh – Nga, Kazakhstan, Trung Quốc (5.410 km)

Hệ thống sông Ob-Irtysh là mạng lưới sông quan trọng của vùng Tây Siberia. Sông Irtysh bắt nguồn từ Trung Quốc, chảy qua Kazakhstan và hợp lưu với sông Ob ở Nga.

Dòng sông này chảy qua những vùng có khí hậu lạnh giá khắc nghiệt, và phần lớn thời gian trong năm bị đóng băng. Tuy vậy, nó vẫn là tuyến đường thủy quan trọng, phục vụ vận chuyển gỗ, than, dầu mỏ và các loại hàng hóa khác.

8. Hệ thống sông Paraná – Río de la Plata – Nam Mỹ (4.880 km)

Hệ thống sông Paraná – Rio de la Plata bắt nguồn từ dãy núi Andes ở Brazil và chảy qua nhiều quốc gia như Paraguay, Argentina và Uruguay. Đây là hệ thống sông lớn thứ hai tại Nam Mỹ sau Amazon.

Sông Paraná không chỉ là nguồn thủy điện quan trọng (với đập Itaipu nổi tiếng) mà còn là tuyến đường thương mại chiến lược, vận chuyển nông sản, khoáng sản và hàng hóa xuất khẩu từ nội địa Nam Mỹ ra biển.

9. Sông Congo – Trung Phi (4.700 km)

Sông Congo là con sông dài thứ hai châu Phi sau sông Nile và là con sông sâu nhất thế giới, có chỗ sâu tới hơn 220 mét. Sông bắt nguồn từ cao nguyên Zambia và chảy vòng quanh khu vực Trung Phi trước khi đổ ra Đại Tây Dương.

Ngoài chiều dài ấn tượng, sông Congo còn nổi tiếng với dòng chảy mạnh mẽ, các thác ghềnh hiểm trở và vùng rừng rậm rạp hai bên bờ – chính là khu vực rừng mưa Congo, lá phổi xanh lớn thứ hai thế giới sau Amazon.