Nước biển dâng có thể khiến hàng triệu người phải di cư

Dù chỉ 1,5 độ C, hậu quả đã khôn lường

Theo một nghiên cứu mới đăng trên tạp chí Communications Earth and Environment, nếu Trái Đất nóng lên 1,5 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp – mức mục tiêu mà Thỏa thuận Paris từng đặt ra – hàng triệu người sống ven biển sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi mực nước biển dâng cao. Thực tế, mức tăng nhiệt hiện tại đã đạt khoảng 1,2 độ C và đã đủ để kích hoạt các hiện tượng băng tan gây lo ngại.

“Chúng ta sẽ chứng kiến làn sóng di cư lớn chưa từng thấy trong lịch sử hiện đại,” nhà băng học Jonathan Bamber từ Đại học Bristol (Anh), đồng tác giả nghiên cứu, chia sẻ.

Băng tan nhanh chóng là nguyên nhân chính

Các tảng băng tại Greenland và Tây Nam Cực đang tan chảy với tốc độ nhanh gấp bốn lần so với những năm 1990. Đây là nguyên nhân lớn nhất dẫn đến nước biển dâng.

Dựa trên dữ liệu từ các thời kỳ Trái Đất ấm hơn cách đây hàng triệu năm, cùng với mô hình khí hậu hiện đại, nhóm nghiên cứu dự đoán nếu tình trạng hiện tại tiếp diễn, mực nước biển có thể tăng đến 10–20 mét trong tương lai, ngay cả khi nhân loại cắt giảm mạnh nhiên liệu hóa thạch.

Mốc an toàn thực sự thấp hơn nhiều

Các nhà khoa học cho biết giới hạn an toàn thật sự để tránh thảm họa có thể còn thấp hơn cả 1 độ C. Hiện tại, Trái Đất đang trên đà nóng lên tới 2,9 độ C, và nếu điều này xảy ra, băng ở Greenland và Tây Nam Cực gần như chắc chắn sẽ sụp đổ hoàn toàn, dẫn đến mực nước biển tăng thêm khoảng 12 mét.

Con số này đặc biệt đáng lo ngại bởi hiện có khoảng 1 tỷ người sống ở khu vực thấp hơn 10 mét so với mực nước biển và khoảng 230 triệu người sống ở vùng chỉ cách mặt nước dưới 1 mét.

Tương lai của giới trẻ nằm trong quyết định hôm nay

Chris Stokes, trưởng nhóm nghiên cứu từ Đại học Durham, cho biết: “Mực nước biển có thể tăng đến 1 cm mỗi năm – tốc độ quá nhanh khiến việc thích nghi trở nên cực kỳ khó khăn trong thế kỷ này, đặc biệt là với thế hệ trẻ hiện nay.”

Nhiệt độ trung bình toàn cầu đã chạm mốc 1,5 độ C vào năm ngoái trong thời gian ngắn, dù chưa đạt mức trung bình lâu dài. Tuy nhiên, cánh cửa hành động vẫn chưa hoàn toàn khép lại.

Mỗi phần nhỏ của một độ cũng quan trọng

Stokes nhấn mạnh: “Chúng tôi không nói rằng mọi thứ sẽ sụp đổ ở mức 1,5 độ C, nhưng mỗi phần nhỏ của một độ cũng mang ý nghĩa sống còn với các dải băng. Càng dừng nóng lên sớm, càng dễ để chúng ta kéo Trái Đất trở lại mức an toàn.”

Nghiên cứu một lần nữa gửi đi thông điệp rõ ràng: hành động khí hậu cần được thực hiện ngay lập tức. Trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu, mỗi inch nước biển, mỗi phần nhỏ của một độ C – đều quan trọng.