Người trẻ chật vật giữ giấc mơ an cư vì lãi vay tăng mạnh

Lãi vay tăng, ưu đãi dừng khiến nhiều người mua chùn bước

Cuối tháng 10, chị Minh Tâm (28 tuổi, TP.HCM) đến một ngân hàng quốc doanh để vay 1,6 tỷ đồng mua căn hộ tại Dĩ An. Khi làm hồ sơ, ngân hàng hầu như không đề cập đến chương trình hỗ trợ nào cho người trẻ dưới 35 tuổi. Chỉ khi khách hàng chủ động hỏi, nhân viên mới chia sẻ rằng vẫn còn gói vay lãi suất 5,5%/năm cố định trong 3 năm, thời hạn vay lên tới 40 năm và được hoãn trả nợ gốc 5 năm đầu.

Thế nhưng, khi chị Tâm liên hệ lại vào giữa tháng 11, gói ưu đãi đã bị dừng triển khai. Đại diện ngân hàng cho biết chương trình chỉ áp dụng trong giai đoạn thị trường trầm lắng và nay đã ngưng vì giao dịch bất động sản đang sôi động trở lại.

Ngay sau đó, mức lãi cố định 12 tháng tăng lên 7%/năm, còn gói 18 tháng là 7,3%/năm. Sự thay đổi nhanh khiến kế hoạch mua nhà của gia đình chị buộc phải tạm gác lại.

Hiện không chỉ BIDV và Agribank, nhiều ngân hàng thương mại khác cũng ngừng gói vay ưu đãi dành cho người trẻ. Trong khi đó, mặt bằng lãi suất vay mua nhà trên thị trường phổ biến 7–8%/năm, tùy kỳ hạn và ngân hàng xét duyệt.

Tín dụng bất động sản nóng trở lại, lãi suất buộc phải nhích lên

Việc các gói vay ưu đãi bị dừng diễn ra cùng lúc tín dụng bất động sản phục hồi nhanh. Lãi suất đầu vào tăng khiến ngân hàng buộc phải điều chỉnh lãi suất cho vay để đảm bảo cân đối nguồn vốn.

Tại Vietcombank, lãi suất cố định 12 tháng đã tăng lên 7,8%/năm. Gói cố định 18 tháng áp dụng 7,5%/năm trong 6 tháng đầu và 8,3%/năm cho thời gian tiếp theo. Một số ngân hàng nước ngoài duy trì mức 6–7,5%/năm, nhưng điều kiện đánh giá rủi ro chặt chẽ hơn, khiến khả năng tiếp cận vốn thấp.

Trong bối cảnh giá nhà cao và người mua phải vay ngân hàng từ 30–50% giá trị căn hộ, chỉ cần lãi suất tăng nhẹ cũng đủ làm tỷ lệ lớn khách hàng phải xem xét lại thời điểm mua.

Giá nhà vượt xa thu nhập, người trẻ gặp khó khăn kép

Theo Batdongsan.com.vn, tỷ số giá nhà trên thu nhập bình quân của Hà Nội lên tới 22,3 – cao gấp đôi mức trung bình toàn cầu (11,5). Tại TP.HCM, tỷ lệ này cũng ở mức 17,7, cho thấy áp lực tài chính ngày càng nặng nề.

Vì vậy, phần lớn người mua nhà – trừ trường hợp được hỗ trợ từ gia đình – đều phải phụ thuộc vào vốn vay. Khi lãi vay tăng, hành vi mua nhà ngay lập tức chịu tác động. Giám đốc Bộ phận Tiếp thị dự án nhà ở của CBRE Việt Nam cho biết người mua ở thực đang có xu hướng “giữ tiền” và đợi mặt bằng lãi suất ổn định hơn.

Chuyên gia dự báo: Lãi suất khó tăng mạnh như năm 2022

Các chuyên gia kinh tế nhận định mặc dù lãi suất vay mua nhà nhích lên, nhưng khó có khả năng xảy ra cú sốc như năm 2022 – thời điểm lãi suất tăng đột biến khiến thị trường gần như “đóng băng”.

TS. Cấn Văn Lực cho rằng Ngân hàng Nhà nước vẫn ưu tiên giữ mặt bằng lãi suất ổn định để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. Hiện lãi vay bất động sản thương mại tăng chủ yếu vì lĩnh vực này không thuộc nhóm ưu tiên như sản xuất, xuất khẩu hay nhà ở xã hội.

Ông Nguyễn Quốc Anh (Batdongsan.com.vn) cho biết mức lãi 6–7%/năm hiện nay vẫn nằm trong vùng chấp nhận được. Dù không còn thấp như thời điểm ưu đãi, mức này vẫn đủ để duy trì hoạt động giao dịch mà không gây áp lực lớn.

Tuy nhiên, chuyên gia CBRE cảnh báo rằng nếu lãi suất thả nổi tăng quá nhanh, thị trường tín dụng bất động sản có thể chịu tác động dây chuyền, ảnh hưởng đến cả nguồn cung và hoạt động của các doanh nghiệp liên quan.