Gần đây, Microsoft đã gỡ bỏ script BYPASSNRO – một công cụ cho phép người dùng tránh đăng nhập tài khoản Microsoft trong quá trình thiết lập ban đầu Windows 11 (OOBE). Động thái này khiến không ít người khó chịu, đặc biệt là khi bản cập nhật mới Windows 11 24H2 ngày càng siết chặt yêu cầu dùng tài khoản Microsoft để sử dụng đầy đủ hệ thống.
Một lý do phía sau thay đổi này có thể liên quan đến việc mã hóa ổ đĩa bằng BitLocker được bật mặc định. Trên Windows 11 24H2, không chỉ các phiên bản Pro hay Enterprise mà ngay cả bản Home cũng có thể bị mã hóa tự động. Microsoft giải thích rằng khóa phục hồi sẽ được lưu trữ trên tài khoản Microsoft – đồng nghĩa với việc nếu mất quyền truy cập vào tài khoản, người dùng cũng sẽ mất luôn quyền truy cập dữ liệu.
Điều này đã thổi bùng tranh cãi khi một người dùng Reddit có tên MorCJul chia sẻ trải nghiệm dữ liệu bị “khóa chặt” do BitLocker mà không hề được cảnh báo. Bài viết có tiêu đề “Microsoft ép người dùng bảo mật, nhưng BitLocker lại là mối đe dọa lớn nhất với dữ liệu cá nhân trên Windows 11” và thu hút hơn 550 lượt ủng hộ.
Người này viết: “Sau khi chứng kiến nhiều người mất sạch dữ liệu chỉ vì BitLocker được kích hoạt sau khi đăng nhập tài khoản Microsoft, tôi thật sự lo lắng. Không có cảnh báo nào, không cơ hội thứ hai. Rất nhiều người chỉ biết đến BitLocker khi chính nó khóa họ khỏi máy tính của mình.”
Người dùng này cũng đặt câu hỏi về ưu tiên thực sự của Microsoft: “Đối với người dùng phổ thông, giữ được dữ liệu quan trọng như ảnh gia đình hay tài liệu cá nhân đáng giá hơn nhiều so với sự bảo mật mơ hồ. Không có backup khóa phục hồi, BitLocker chẳng khác nào một cái bẫy.”
Nhận định trên phản ánh nỗi lo chung của những người không rành công nghệ hoặc không đọc tin tức công nghệ thường xuyên. Với việc mã hóa tự động diễn ra trong âm thầm, nhiều người thậm chí không biết rằng dữ liệu của mình đang bị “giam giữ” bởi một lớp bảo mật họ không chủ động thiết lập.
Hiện tại, Microsoft chưa đưa ra giải pháp rõ ràng nào cho vấn đề này. Tuy nhiên, hãng vẫn có một trang chính thức hướng dẫn cách sao lưu và phục hồi khóa BitLocker – người dùng nên đánh dấu trang này để tham khảo khi cần. Ngoài ra, một số hướng dẫn kỹ thuật cũng chỉ cách vô hiệu hóa BitLocker bằng Registry trong lúc cài đặt hệ điều hành.
Với bản cập nhật Windows 11 24H2, người dùng có thể kiểm tra trạng thái BitLocker trong phần Cài đặt để quyết định có nên tiếp tục sử dụng hay không.
Trong khi chờ đợi một giải pháp từ Microsoft, điều quan trọng nhất là người dùng phải hiểu rõ: dữ liệu cá nhân của họ hoàn toàn có thể biến mất nếu khóa phục hồi BitLocker không được lưu trữ cẩn thận.