Kokuyo tính thâu tóm bút bi Thiên Long

Khi Kokuyo công bố ý định mua lại Thiên Long, thị trường lập tức chú ý không chỉ vì quy mô của thương vụ, mà vì sự gặp gỡ thú vị giữa hai mô hình kinh doanh tưởng chừng rất khác nhau. Một bên là tập đoàn Nhật có lịch sử từ năm 1905, nổi tiếng với thương hiệu Campus và hệ sinh thái học tập – văn phòng trọn bộ. Bên kia là Thiên Long – doanh nghiệp Việt lớn mạnh từ những sản phẩm giản dị như bút bi, bút gel, nhưng đã tạo dựng vị thế số một ở thị trường trong nước.

Theo kế hoạch, Kokuyo sẽ bắt đầu bằng việc mua lại toàn bộ cổ phần của Thien Long An Thịnh (TLAT) – pháp nhân đang nắm gần 47% vốn tại Thiên Long. Đây được coi là bước đi chiến lược mở khóa cánh cửa kiểm soát. Sau đó, tập đoàn Nhật sẽ tung ra đợt chào mua công khai thêm 18,19% cổ phần TLG trên thị trường. Nếu thành công, Kokuyo sẽ sở hữu hơn 65% cổ phần – mức đủ để biến Thiên Long thành công ty con và can thiệp sâu vào quá trình hoạch định chiến lược.

Giá trị thương vụ được ước tính vào khoảng 27,6 tỷ yen, tương đương 178 triệu USD. Kokuyo dự kiến hoàn tất thỏa thuận mua TLAT vào tháng 8/2026, rồi chuyển sang chào mua công khai trong giai đoạn tháng 10 – 11/2026. Mọi bước tiến đều phải chờ cơ quan quản lý Việt Nam chấp thuận. Dù vậy, phía Kokuyo cho biết thương vụ sẽ không tác động nhiều đến báo cáo tài chính năm 2025, hàm ý rằng tập đoàn đã tính toán đủ nguồn lực để theo đuổi kế hoạch dài hơi.

Hơn một thương vụ M&A: Đây là câu chuyện về tầm nhìn

Để hiểu động cơ của Kokuyo, cần nhìn vào hành trình hơn một thế kỷ của họ. Từ một xưởng gia đình ở Osaka, Kokuyo trở thành một trong những nhà sản xuất văn phòng phẩm và nội thất văn phòng lớn nhất Nhật Bản. Thương hiệu Campus của họ có độ phủ gần như tuyệt đối tại Nhật, đồng thời đóng vai trò then chốt trong chiến lược mở rộng khắp châu Á.

Trong chiến lược “Unite for Growth 2027” và tầm nhìn CCC 2030, Kokuyo đặt mục tiêu chuyển đổi từ nhà sản xuất truyền thống sang doanh nghiệp cung cấp giải pháp học tập – làm việc toàn diện. Để làm được điều này, họ cần những thị trường mới, những đối tác mới, và một chuỗi sản xuất linh hoạt, tối ưu hơn về chi phí. Việt Nam nổi lên như một mảnh ghép vừa vặn.

Thiên Long chính là điểm tựa ấy. Hơn bốn thập kỷ phát triển, từ một cơ sở sản xuất bút bi thủ công ra đời năm 1981, tập đoàn này đã xây dựng một chuỗi sản xuất có khả năng cạnh tranh khu vực: từ nghiên cứu nguyên liệu, chế tạo linh kiện, lắp ráp đến phân phối. Không chỉ mạnh ở Việt Nam, Thiên Long còn mở rộng sang nhiều thị trường, gần đây nhất là Philippines với thương hiệu FlexOffice Philippines.

Nhờ nền tảng đó, Kokuyo tin rằng việc kết hợp đội ngũ R&D và năng lực sản xuất của Thiên Long với thế mạnh hoạch định sản phẩm và chiến lược marketing của mình sẽ tạo nên mức độ cộng hưởng đáng kể. Với Thiên Long, lợi ích này không chỉ là vốn, mà còn là cánh cửa bước vào mạng lưới phân phối của Kokuyo ở châu Á.

Khu vực Đông Nam Á sẽ thay đổi vị trí trong bản đồ của Kokuyo

Thương vụ này đánh dấu bước tiến lớn trong chiến lược của Kokuyo: đưa Đông Nam Á trở thành thị trường trọng điểm thứ tư, bên cạnh Nhật Bản, Trung Quốc và Ấn Độ. Thiên Long sẽ đóng vai trò trung tâm trong chiến lược này nhờ hệ thống phân phối rộng khắp và nhận diện thương hiệu mạnh.

Việc sở hữu mạng lưới bán hàng của Thiên Long giúp Kokuyo rút ngắn đáng kể thời gian thâm nhập và mở rộng hiện diện tại thị trường 680 triệu dân của khu vực. Đây là điều mà nhiều tập đoàn Nhật đang tìm kiếm trong bối cảnh dân số Nhật Bản già hóa và tiêu dùng nội địa chậm lại.

Thiên Long: từ cây bút bình dân đến mục tiêu thâu tóm trị giá hàng trăm triệu USD

Thiên Long đã và đang tự mở rộng phạm vi hoạt động ra ngoài thế mạnh truyền thống. Trước khi Kokuyo “gõ cửa”, doanh nghiệp đã thực hiện nhiều bước đi đáng chú ý: đầu tư vào chuỗi nhà sách Phương Nam, và mở rộng sang Philippines. Những động thái này cho thấy Thiên Long đang muốn trở thành tập đoàn khu vực.

Nhưng để tiến xa hơn, họ cần một đối tác mạnh về thương hiệu, chuẩn hóa sản phẩm, công nghệ và hệ thống quản trị. Kokuyo – với hơn 120 năm kinh nghiệm và mạng lưới quốc tế ổn định – là lựa chọn phù hợp.

Nếu thương vụ thành công, thị trường văn phòng phẩm Việt Nam sẽ bước sang một chương mới: cạnh tranh sâu hơn, tiêu chuẩn sản phẩm cao hơn, và sự tham gia mạnh mẽ hơn của các tập đoàn Nhật Bản vào ngành sản xuất Việt Nam.