Jony Ive không thể cứu chúng ta khỏi cơn nghiện iPhone mà chính ông góp phần tạo ra

Jony Ive, cựu giám đốc thiết kế lừng danh của Apple, mới đây đã thừa nhận rằng ông mang trong mình nhiều day dứt về những gì iPhone đã mang lại cho xã hội hiện đại. Người từng đồng hành cùng Steve Jobs để tạo ra iMac, iPod và sau đó là iPhone, giờ đang hợp tác với OpenAI để phát triển một thiết bị phần cứng tập trung vào trí tuệ nhân tạo – thứ mà ông hy vọng sẽ phần nào “chuộc lỗi” cho cơn nghiện màn hình mà ông góp phần tạo ra.

Trong buổi trò chuyện với CEO Stripe Patrick Collison được công bố hôm thứ Năm, Ive cho rằng mạng xã hội – hệ quả trực tiếp từ sự phổ biến của smartphone – chính là căn bệnh xã hội nghiêm trọng. Dù không chỉ đích danh các nền tảng cụ thể, ông ngầm đề cập đến những hệ lụy như chia rẽ cực đoan, lan truyền tin giả và tuyên truyền sai lệch.

Ive làm việc tại Apple suốt 27 năm và rời công ty năm 2019. Trong quãng thời gian đó, ông là người đứng sau nhiều thiết kế mang tính biểu tượng và đã định hình cả một thế hệ công nghệ. “Một số sản phẩm tôi góp phần tạo ra đã dẫn đến những hệ quả không mong muốn, và điều đó khiến tôi luôn trăn trở,” ông chia sẻ. “Dù không ai cố ý, nhưng trách nhiệm vẫn là có thật, và điều đó đè nặng trong tôi.”

Hiện tại, Ive cùng Marc Newson – một nhà thiết kế nổi tiếng khác – đang phát triển thiết bị AI cho công ty LoveFrom, với sự hậu thuẫn của nhiều nhà đầu tư lớn. Tuy nhiên, nhiều người vẫn hoài nghi. Năm ngoái, thị trường đã chứng kiến hàng loạt thiết bị AI “thay thế smartphone” ra đời và nhanh chóng thất bại, điển hình như Humane AI Pin – một sản phẩm kết nối AI chatbot nhưng lại chẳng làm được gì nhiều so với một chiếc điện thoại thông minh thông thường. Sau đó, công ty Humane đã bán toàn bộ tài sản cho HP. Những sản phẩm khác như Rabbit R1 cũng không khá hơn, chỉ là một món đồ chơi AI màu cam với chức năng đơn điệu.

Ive vẫn thể hiện niềm tin vào AI: “Tôi thấy điểm đáng hy vọng ở AI là rất hiếm khi người ta bàn về nó mà không nhắc đến các mối lo ngại về an toàn.” Nhưng dù vậy, những hoài nghi vẫn không hề nhỏ. Tốc độ phát triển của AI hiện đang chậm lại do thiếu dữ liệu mới để huấn luyện. Trong khi đó, hệ quả của AI đã bắt đầu tác động mạnh đến các thiết chế xã hội. Một báo cáo từ tạp chí New York gần đây tiết lộ rằng sinh viên đang ồ ạt dùng chatbot AI để viết bài luận, thậm chí còn cố tình viết sai chính tả hoặc dùng nhiều chatbot khác nhau để đánh lừa giáo viên.

Ngoài ra, AI cũng đang đặt ra thách thức nghiêm trọng về bản quyền và làm lung lay sự ổn định nghề nghiệp trong các lĩnh vực sáng tạo.

Nếu sản phẩm AI mới của Jony Ive chỉ đơn thuần là một thiết bị truy cập chatbot nữa thì khó có thể thay đổi điều gì. Thất bại của Humane AI Pin đã chứng minh một điều: thiết kế smartphone của Apple vẫn có sức sống bền bỉ, bất chấp sự tiếc nuối của người đã tạo ra nó.

Và nếu Jony Ive thực sự lo lắng về hướng đi mà mạng xã hội đang dẫn dắt thế giới, ông có lẽ nên hỏi CEO OpenAI Sam Altman – người được đồn đoán đang xây dựng một nền tảng mạng xã hội mới.