Giới đầu tư ‘choáng’ với giá 14 tỷ USD của TikTok

Thông tin về mức giá 14 tỷ USD cho mảng TikTok tại Mỹ đã làm chấn động giới đầu tư. Con số này được Thượng nghị sĩ JD Vance nêu ra trong bối cảnh ông Trump tiếp tục thúc đẩy kế hoạch buộc ByteDance bán lại TikTok Mỹ cho các nhà đầu tư trong nước. Mức định giá gây nhiều tranh cãi này được so sánh với các công ty năng lượng hay thực phẩm truyền thống, thay vì một nền tảng công nghệ và mạng xã hội đang tăng trưởng mạnh.

Trước đó, nhiều chuyên gia và các báo cáo độc lập từng đưa ra con số gần 40 tỷ USD cho TikTok Mỹ. Vì vậy, khi Vance đưa ra ước tính thấp hơn nhiều, nhiều nhà phân tích cho rằng đây có thể là một động thái chiến thuật nhằm gây sức ép lên ByteDance và các cổ đông hiện tại.

TikTok hiện được xem là một trong những ứng dụng có sức ảnh hưởng lớn nhất tại Mỹ, với khoảng 170 triệu người dùng hoạt động thường xuyên. Doanh thu hằng năm của mảng này ước tính vượt 10 tỷ USD, một con số khiến bất kỳ công ty công nghệ nào cũng phải chú ý. Với quy mô đó, việc định giá chỉ 14 tỷ USD đồng nghĩa tỷ lệ giá trị trên doanh thu (P/S) của TikTok Mỹ chỉ ở mức 1,4 lần, tương tự các tập đoàn như Exxon Mobil hay General Mills – vốn là những công ty có tốc độ tăng trưởng chậm.

Trong khi đó, các đối thủ trong lĩnh vực công nghệ lại được định giá cao gấp nhiều lần. Meta, công ty mẹ của Instagram, đang giao dịch ở mức khoảng 10 lần doanh thu, còn Alphabet, chủ sở hữu YouTube, ở mức 8 lần. So sánh này khiến nhiều nhà đầu tư cho rằng thương vụ TikTok nếu thực hiện ở mức giá 14 tỷ USD chẳng khác nào một vụ “mua rẻ trắng trợn”.

Một số nhà phân tích gọi đây là thương vụ có thể trở thành thương vụ “bị định giá thấp nhất thập kỷ” trong ngành công nghệ. Nhà sáng lập Alpha Binwani Capital, ông Ashwin Binwani, cho rằng giá trị thực của TikTok Mỹ ít nhất phải gấp ba con số mà Vance đưa ra. Theo ông, mọi chỉ số tài chính đều chỉ ra sự sai lệch rõ ràng nếu lấy 14 tỷ USD làm chuẩn.

Vấn đề càng trở nên phức tạp khi thương vụ này mang màu sắc chính trị. Chính quyền Trump đã nhiều lần nhấn mạnh yếu tố an ninh quốc gia khi buộc ByteDance phải bán TikTok Mỹ. Theo kế hoạch, TikTok sẽ được tách ra thành một liên doanh mới, trong đó ByteDance chỉ giữ lại chưa đến 20% cổ phần để đáp ứng yêu cầu của Washington.

Tuy nhiên, Bắc Kinh vẫn chưa công khai quan điểm về việc có cho phép thương vụ này diễn ra hay không. Điều này khiến viễn cảnh trở nên bấp bênh. Trong khi Trump tuyên bố rằng Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã “ngầm ủng hộ”, nhiều chuyên gia cho rằng đó chỉ là lời khẳng định một chiều. Thực tế, chính phủ Trung Quốc có thể không muốn để mất quyền kiểm soát đối với một nền tảng có giá trị chiến lược như TikTok.

Câu chuyện cũng khiến giới đầu tư lo ngại về tương lai vận hành của TikTok Mỹ. Những cái tên được nhắc đến trong danh sách mua lại, như Oracle hay Silver Lake, đều không phải là các công ty chuyên về nền tảng tiêu dùng hoặc mạng xã hội. Điều đó làm dấy lên nghi ngờ về việc ai sẽ quản lý sản phẩm, điều hành thuật toán, và duy trì sức hút của TikTok trong môi trường cạnh tranh khốc liệt.

Một số nhà quan sát ví von tình huống hiện tại chẳng khác nào “đưa súng vào đầu ByteDance” và buộc họ phải bán rẻ. Việc định giá thấp như vậy không chỉ khiến các cổ đông ByteDance thất vọng mà còn có thể tạo tiền lệ xấu cho các thương vụ công nghệ tương tự trong tương lai.

Trong cộng đồng phân tích, nhiều người khẳng định rằng mức giá này không phản ánh đúng vị thế của TikTok, đặc biệt là khi nền tảng đã trở thành một phần không thể thiếu của đời sống số tại Mỹ. Với sự bùng nổ của video ngắn, TikTok không chỉ tạo ra xu hướng giải trí mà còn định hình cách tiếp cận truyền thông, quảng cáo và thương mại điện tử.

Thời hạn cho thương vụ chỉ còn lại 120 ngày, tạo áp lực lớn cho cả hai phía. Nếu không đạt được thỏa thuận, TikTok có nguy cơ bị cấm hoạt động tại Mỹ, điều này sẽ gây tổn thất không nhỏ cho cả ByteDance lẫn cộng đồng người dùng. Đây chính là điểm then chốt khiến nhiều người tin rằng mức giá đưa ra chỉ là một cách để ép ByteDance chấp nhận nhanh chóng.

Trong bức tranh rộng hơn, thương vụ TikTok phản ánh sự đối đầu ngày càng gay gắt giữa Mỹ và Trung Quốc trong lĩnh vực công nghệ. TikTok không đơn thuần là một ứng dụng giải trí mà còn là biểu tượng của ảnh hưởng công nghệ Trung Quốc trên thị trường toàn cầu. Vì thế, cuộc đàm phán lần này không chỉ xoay quanh con số 14 tỷ USD, mà còn mang ý nghĩa địa chính trị sâu xa.

Giới đầu tư quốc tế đang dõi theo từng diễn biến. Bởi lẽ, nếu TikTok Mỹ thực sự được bán với giá thấp như vậy, điều này có thể mở ra cơ hội cho các tập đoàn công nghệ khác tìm kiếm thương vụ “mua hời” trong tương lai. Ngược lại, nếu thương vụ thất bại, đây sẽ là minh chứng cho sự rủi ro khi các công ty nước ngoài phụ thuộc quá nhiều vào thị trường Mỹ.

Dù kết quả ra sao, câu chuyện TikTok Mỹ hiện tại đã trở thành tâm điểm của giới tài chính, công nghệ và chính trị. 14 tỷ USD không chỉ là một con số, mà còn là thước đo cho sự giằng co giữa giá trị thị trường và quyền lực chính trị trong kỷ nguyên công nghệ số.