Ở một vùng nông thôn nước Mỹ, cư dân đã tạo nên một mạng xã hội vô cùng đặc biệt - không có bảng tin cập nhật, không có nút thích, không có thuật toán phức tạp và cũng chẳng có cách nào để người dùng tương tác với những ai ở ngoài khu vực sinh sống của mình.
Hãy tưởng tượng một mạng xã hội mà những cuộc tranh cãi chính trị về bầu cử, Donald Trump hay Elon Musk đều bị lược bỏ. Thay vào đó, những bài đăng về việc tìm thú cưng bị lạc hay thông báo các cuộc họp hội đồng trường học mới là tâm điểm chú ý. Đó chính là Front Porch Forum (FPF) - một nền tảng kỳ lạ nhưng đầy sức hút, nơi mà cư dân bang Vermont kết nối và giao tiếp với hàng xóm của mình mà không cần đến các mạng xã hội lớn như Facebook hay Instagram.
FPF không phải là nơi để quảng bá bản thân hay tranh cãi. Thay vào đó, nó là không gian mà người dân có thể chia sẻ những câu chuyện gần gũi, trao đổi thông tin một cách thân thiện và lành mạnh. Đây là mạng xã hội mà mọi người không phải lo lắng về những lời chỉ trích vô căn cứ hay những tin đồn thất thiệt.
Không giống như các nền tảng lớn cố gắng giữ chân người dùng cả ngày bằng thuật toán gây nghiện, FPF lại đi ngược hoàn toàn. Nền tảng này không hề có thuật toán khuyến khích đăng nội dung để nhận được lượt thích hay bình luận. Thay vào đó, nó hướng tới mục tiêu kết nối mọi người trong thế giới thực.
CEO Michael Wood-Lewis chia sẻ: “Chúng tôi không cố gắng biến FPF thành một metaverse, và cũng không muốn mọi người dành cả ngày trên đây. Điều chúng tôi mong muốn là mọi người dành ra chỉ 10 phút mỗi ngày để kết nối với cộng đồng.” FPF không muốn bạn bị cuốn vào các cuộc tranh luận trực tuyến, mà thay vào đó là tạo ra những mối liên kết thực tế giữa các hàng xóm.
FPF không chỉ khác biệt về cách thức vận hành mà còn rất khắt khe trong việc kiểm duyệt nội dung. Trong khi các ông lớn công nghệ coi việc kiểm duyệt chỉ là một tính năng phụ, FPF lại xem đây là cốt lõi trong việc duy trì cộng đồng lành mạnh. Mỗi bài viết đều được đọc và duyệt thủ công bởi đội ngũ kiểm duyệt viên trước khi xuất hiện trên diễn đàn. Bất kỳ nội dung nào chứa lời lẽ công kích, tin giả hay spam đều bị loại bỏ.
Sự nghiêm túc trong việc kiểm duyệt giúp FPF đạt điểm số cao nhất trong hệ thống đo lường sức khỏe của cộng đồng online do tổ chức New Public phát triển.
Tom Zenaty, một người dân Vermont đã sử dụng FPF hơn 17 năm, chia sẻ: “Đây là trung tâm của cộng đồng chúng tôi. Mọi người đều dùng nó để cập nhật thông tin về các cuộc họp khu phố, hoạt động cộng đồng hay đơn giản là mua bán, trao đổi đồ dùng cũ.”
Michael Wood-Lewis đã sáng lập FPF vào năm 2006, sau khi vận hành thành công một danh sách gửi mail cho cư dân ở Burlington, Vermont. Để đảm bảo tính an toàn và thân thiện, ông đã đưa ra hàng loạt quy tắc. Người dùng phải sử dụng tên thật, không được phép tham gia nếu không sống trong khu vực lân cận và đặc biệt, các bài đăng công kích cá nhân sẽ bị từ chối ngay lập tức.
FPF đã chứng minh giá trị của mình trong những thời điểm khó khăn nhất. Khi trận lũ lớn xảy ra vào năm 2011, cộng đồng đã cùng nhau hỗ trợ lẫn nhau. Trong suốt đại dịch COVID-19, diễn đàn lại một lần nữa trở thành nơi kết nối, giúp cung cấp khẩu trang và nhu yếu phẩm cho những người lớn tuổi.
Ngày nay, FPF có hơn 235.000 thành viên hoạt động trong một bang chỉ có 265.000 hộ gia đình - một con số ấn tượng cho một nền tảng nhỏ nhưng vô cùng mạnh mẽ.
Trong khi các mạng xã hội lớn thường lấy tự do ngôn luận làm trọng tâm, Wood-Lewis lại so sánh FPF với một quán rượu nhỏ ở góc phố. “Nếu ai đó gây ồn ào, chúng tôi sẽ yêu cầu họ hạ giọng. Và nếu họ không tuân thủ, họ sẽ bị mời ra ngoài,” ông nói.
Nhờ vào việc kiểm duyệt cẩn thận, FPF đã tạo nên một không gian trực tuyến hiếm hoi, nơi người dùng thực sự tôn trọng nhau và tập trung vào các vấn đề của cộng đồng, thay vì tranh cãi hay phán xét.