Tuổi nghỉ hưu 2026 thay đổi như thế nào?

Tuổi nghỉ hưu tăng theo lộ trình từ năm 2026

Theo Bộ luật Lao động hiện hành, tuổi nghỉ hưu được điều chỉnh tăng dần theo từng năm nhằm thích ứng với bối cảnh già hóa dân số. Từ năm 2026, tuổi nghỉ hưu trong điều kiện lao động bình thường của nam giới sẽ là 61 tuổi 6 tháng, còn nữ giới là 57 tuổi.

Lộ trình này tiếp tục hướng tới mục tiêu đến năm 2028 nam đạt 62 tuổi và đến năm 2035 nữ đạt 60 tuổi. Lực lượng lao động trong các ngành nghề nặng nhọc, độc hại, vùng đặc biệt khó khăn vẫn được nghỉ hưu sớm, tối đa 5 năm so với mức quy định.

Với nhóm có trình độ chuyên môn cao hoặc trong trường hợp đặc biệt, người lao động có thể nghỉ hưu muộn hơn nhưng không quá 5 năm so với tuổi chuẩn trong năm nghỉ hưu.

Điều kiện hưởng lương hưu thay đổi đồng bộ

Sự gia tăng tuổi nghỉ hưu kéo theo việc điều chỉnh tuổi hưởng lương hưu. Từ năm 2026:

• Lao động nam: Đủ 61 tuổi 6 tháng và đóng tối thiểu 15 năm BHXH.
• Lao động nữ: Đủ 57 tuổi và tham gia ít nhất 15 năm BHXH.

Với lao động nữ, tỷ lệ hưởng lương hưu bắt đầu từ 45% mức bình quân tiền lương tương ứng 15 năm đóng BHXH. Mỗi năm tiếp theo tăng thêm 2% cho đến tối đa 75%.

Trong khi đó, lao động nam muốn đạt mức 45% phải có 20 năm đóng BHXH. Nếu mới đạt 15 năm, mức hưởng là 40% và tăng dần 1% mỗi năm cho đến năm thứ 20, sau đó tăng 2% mỗi năm.

Nghỉ hưu trước tuổi và các mức giảm trừ

Người lao động bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên có thể nghỉ hưu trước tuổi. Thời gian nghỉ sớm tối đa:

• 5 năm nếu mức suy giảm từ 61% đến dưới 81%.
• 10 năm nếu suy giảm trên 81%.

Mức giảm trừ lương hưu là 2% cho mỗi năm nghỉ trước tuổi. Nếu nghỉ trước dưới 6 tháng thì không bị trừ; nghỉ từ 6 đến dưới 12 tháng thì bị trừ 1%.

Đóng bù BHXH để đủ điều kiện nhận lương hưu

Với người đã đủ tuổi nghỉ hưu nhưng thiếu tối đa 6 tháng để đủ 15 năm đóng BHXH bắt buộc, pháp luật cho phép đóng một lần phần còn thiếu. Mức đóng dựa trên tổng tỷ lệ đóng của cả người lao động và chủ sử dụng lao động, là 22% vào quỹ Hưu trí và tử tuất.

Chính sách hỗ trợ người cao tuổi không có lương hưu

Người từ 75 tuổi trở lên không có lương hưu hoặc trợ cấp BHXH sẽ nhận trợ cấp xã hội tối thiểu 500.000 đồng/tháng. Một số địa phương được phép chi cao hơn. Tại Hà Nội, từ 1/1/2026, mức trợ cấp sẽ tăng lên 650.000 đồng/tháng, áp dụng theo Nghị quyết của HĐND thành phố.

Lương hưu và tuổi thọ người Việt

Theo Tổng cục Thống kê, tuổi thọ bình quân năm 2024 là 74,7 tuổi; trong đó nam 72,3 tuổi và nữ 77,3 tuổi. Mức lương hưu bình quân hiện gần 7 triệu đồng/tháng (bao gồm lực lượng vũ trang) và khoảng 6,2 triệu đồng/tháng với khu vực dân sự.

Việt Nam có gần 3,4 triệu người đang hưởng lương hưu hoặc trợ cấp BHXH hằng tháng. Dù tỷ lệ hưởng tối đa của Việt Nam thuộc nhóm cao nhất khu vực ASEAN (75% mức bình quân tiền lương), mức lương thực nhận vẫn ở mức trung bình do tiền đóng BHXH trước đây còn thấp.