Ẩn mình giữa hai tòa nhà khổng lồ tại vùng đồi sa mạc Nevada, 805 bộ pin xe điện đã qua sử dụng được xếp thành hàng ngay ngắn, phủ bạt trắng đơn giản. Người qua đường có lẽ không ngờ rằng đây chính là hệ thống microgrid lớn nhất Bắc Mỹ, đang cung cấp điện cho một trung tâm dữ liệu 2.000 GPU của công ty hạ tầng AI Crusoe, cũng như đánh dấu bước đi lớn tiếp theo của JB Straubel – đồng sáng lập và CEO Redwood Materials.
Hôm thứ Năm, Redwood Materials công bố tại sự kiện tổ chức ở cơ sở Sparks, Nevada rằng họ đang ra mắt mảng kinh doanh lưu trữ năng lượng. Mảng mới này, mang tên Redwood Energy, tận dụng những bộ pin EV đã thu thập từ hoạt động tái chế để cung cấp nguồn năng lượng sạch cho các doanh nghiệp, bắt đầu với các trung tâm dữ liệu AI.
Dự án khởi đầu là sự hợp tác với Crusoe. Những bộ pin cũ, chưa đến thời điểm cần tái chế, được dùng để lưu trữ điện từ hệ thống điện mặt trời gần đó. Hệ thống này có công suất 12 MW và khả năng lưu trữ 63 MWh, cấp điện cho trung tâm dữ liệu dạng mô-đun của Crusoe – công ty AI nổi tiếng với campus trung tâm dữ liệu quy mô lớn tại Abilene, Texas, nơi đặt dự án Stargate.
Redwood cho biết họ đang thu hồi hơn 70% lượng pin đã qua sử dụng hoặc bị loại bỏ tại Bắc Mỹ. Công ty đã tích trữ một lượng pin chưa đến tuổi tái chế, với hơn 1 gigawatt-giờ pin có sẵn trong kho và dự kiến sẽ nhận thêm 4 gigawatt-giờ trong vài tháng tới.
Mục tiêu của Redwood đến năm 2028 là triển khai 20 gigawatt-giờ lưu trữ năng lượng quy mô lưới điện, hướng tới trở thành doanh nghiệp tái sử dụng pin EV lớn nhất thế giới.
Minh chứng cho cam kết của Redwood – và của Straubel – toàn bộ sự kiện, từ ánh sáng, âm nhạc cho tới màn hình lớn và đồ ăn, đều được vận hành bằng chính microgrid này.
Straubel cho biết: “Chúng tôi muốn chơi tới cùng.” Nhưng ông nhấn mạnh rằng đây không phải là một dự án thử nghiệm mà là hoạt động thương mại thực sự, có tạo ra doanh thu và thậm chí có lãi. Straubel tự tin: “Tôi nghĩ lĩnh vực này có tiềm năng phát triển nhanh hơn cả mảng kinh doanh tái chế cốt lõi.”
Trong những năm gần đây, Redwood Materials liên tục mở rộng mạnh mẽ. Được thành lập năm 2017 bởi JB Straubel – cựu giám đốc kỹ thuật Tesla và thành viên hội đồng quản trị hiện tại, Redwood đặt mục tiêu xây dựng chuỗi cung ứng tuần hoàn cho ngành pin.
Ban đầu, Redwood tập trung tái chế phế liệu từ sản xuất cell pin và các thiết bị điện tử tiêu dùng như pin điện thoại, laptop. Sau khi xử lý và chiết xuất các nguyên liệu như cobalt, nickel và lithium – vốn thường phải khai thác từ mỏ, Redwood bán lại các vật liệu này cho Panasonic và các khách hàng khác. Nhưng Redwood đã mở rộng từ tái chế sang sản xuất vật liệu cathode. Công ty đạt doanh thu 200 triệu USD trong năm 2024, chủ yếu từ việc bán các vật liệu pin.
Hiện Redwood đã mở rộng quy mô vượt xa trụ sở chính ở Carson City, Nevada. Công ty ký kết nhiều hợp tác với Toyota, Panasonic và GM, đồng thời xây dựng nhà máy ở Nam Carolina và thực hiện thương vụ mua lại ở châu Âu.
Redwood Energy được xem là bước đi tiếp theo, không nhất thiết gắn liền với việc các hệ thống phải hoạt động độc lập với lưới điện. Các pin EV cũ có thể sử dụng điện từ gió, mặt trời hoặc kết nối với lưới điện. Trong dự án với Crusoe, nguồn điện chính là từ mặt trời.
CTO Colin Campbell chia sẻ trong chuyến tham quan microgrid: “Ở đây không cần phải có ý định xanh hóa. Đơn giản vì nó là lựa chọn kinh tế hợp lý mà lại không phát thải carbon.”
Trong hơn một thập kỷ, nhiều công ty đã hứa hẹn xây dựng hệ thống lưu trữ năng lượng quy mô lớn từ pin EV cũ, nhưng thực tế chỉ dừng ở quy mô nhỏ. Redwood, vốn xuất phát là công ty tái chế pin, giờ đang mở ra một mảng kinh doanh mới với tham vọng mang lại hàng gigawatt công suất lưu trữ chỉ trong vài năm tới.
Jessica Dunn, chuyên gia pin thuộc tổ chức Union of Concerned Scientists, nói với TechCrunch: “Điều này thực sự chứng minh mức độ kinh tế của mô hình xử lý chất thải.” Việc một đơn vị tái chế lớn như Redwood nhận ra tiềm năng lợi nhuận từ pin EV tái sử dụng cho thấy “tương lai của thị trường cuối vòng đời sẽ đi tới đâu.”
Redwood được thành lập để xây dựng chuỗi cung ứng xử lý làn sóng pin EV đã qua sử dụng dự kiến tràn vào thị trường. Nhưng thực tế, làn sóng đó chưa diễn ra nhanh như dự báo.
Việc tái sử dụng pin không chỉ là cơ hội kinh doanh cho Redwood mà còn là yêu cầu bắt buộc. Nếu Redwood không tham gia mảng tái sử dụng, họ sẽ bỏ lỡ cơ hội doanh thu từ những bộ pin này, buộc phải chờ 5, 10 hay 15 năm nữa mới đến vòng tái chế, trong khi các công ty khác có thể bán pin cho các dự án lưu trữ năng lượng và chiếm lĩnh thị trường trước.
Straubel cũng thừa nhận điều này, cho biết Redwood đã bắt đầu sớm hơn so với nhu cầu thực tế của thị trường. “Chúng tôi bắt đầu khá sớm, và theo một cách nào đó, chúng tôi khởi động Redwood gần như quá sớm,” ông chia sẻ, lưu ý rằng thời gian đầu công ty chủ yếu thu gom pin tiêu dùng và phế liệu sản xuất, trước khi làn sóng xe điện bùng nổ.
Hiện tại, Redwood đang vận hành một nhà máy tái chế tại khuôn viên rộng 175 mẫu ở Sparks, Nevada, đồng thời xây dựng thêm cơ sở rộng 600 mẫu ở Charleston, South Carolina. Nhà máy tại South Carolina sẽ sản xuất cathode active material và anode copper foil – những vật liệu quan trọng mà Mỹ muốn giữ trong nước.
Trước đó, Redwood công bố rằng họ sẽ đạt công suất sản xuất 100 gigawatt-giờ vật liệu cathode active material và anode foil mỗi năm vào cuối năm nay. Đến cuối thập kỷ này, công ty đặt mục tiêu sản xuất đạt 500 gigawatt-giờ.