Mưa đỏ là ‘cá biệt’ của điện ảnh Việt Nam

Khi đạo diễn Đặng Thái Huyền và ê-kíp bắt đầu phác thảo những ý tưởng đầu tiên cho Mưa đỏ cách đây 10 năm, có lẽ ít ai hình dung được rằng một ngày, bộ phim này sẽ làm rung chuyển phòng vé Việt Nam. Thậm chí, ngay trước giờ ra mắt, không một thành viên nào trong đoàn dám khẳng định tác phẩm sẽ tạo ra cú nổ lớn đến vậy. Thế nhưng, chỉ sau hơn một tuần trình chiếu, Mưa đỏ đã biến mọi dự đoán trở nên lỗi thời.

Trong 11 ngày, bộ phim ghi nhận doanh thu hơn 400 tỷ đồng – con số vượt xa chuẩn mực của một tác phẩm chiến tranh cách mạng. Tốc độ tăng trưởng doanh thu mỗi ngày từ 48 đến 50 tỷ đồng khiến ngay cả những người trong nghề lâu năm cũng không khỏi ngỡ ngàng. Với tỷ lệ lấp đầy phòng chiếu trên 68%, Mưa đỏ được dự đoán sẽ tiến đến mốc 600 tỷ đồng, một cột mốc chưa từng có trong lịch sử điện ảnh Việt Nam.

Hiện tượng này đặc biệt ở chỗ, Mưa đỏ không chỉ bùng nổ trong tuần đầu công chiếu – vốn là quỹ đạo thường thấy của nhiều phim Việt – mà càng chiếu, sức hút càng lan rộng. Khán giả xếp hàng dài mua vé, thậm chí còn chia sẻ hình ảnh “săn vé thành công” lên mạng xã hội như một niềm tự hào. Hiệu ứng lan tỏa không chỉ dừng lại ở Hà Nội và TP.HCM, mà còn mở rộng tới nhiều tỉnh thành khác.

Không chỉ khán giả bình thường, nhiều nghệ sĩ nổi tiếng cũng dành lời khen cho tác phẩm. Trấn Thành, đạo diễn Mai – bộ phim từng giữ kỷ lục doanh thu trước đó – chia sẻ rằng anh đã “thốt lên hay quá ít nhất 20 lần” khi xem Mưa đỏ. Anh còn khẳng định bộ phim mang lại cảm giác chân thực đến mức như được sống trong khói lửa chiến trường, khơi dậy niềm tự hào và tình yêu đất nước.

Trên mạng xã hội, từng chi tiết, hình ảnh, câu thoại trong phim trở thành chủ đề bàn luận sôi nổi. Có khán giả thậm chí đặt Mưa đỏ lên bàn cân so sánh với các bom tấn chiến tranh quốc tế. Điều này cho thấy tác phẩm đã vượt ra khỏi phạm vi một bộ phim thương mại thông thường, trở thành chất xúc tác khơi gợi tư duy và cảm xúc cộng đồng.

Thành công ngoài mong đợi của Mưa đỏ còn góp phần thay đổi vị thế của những gương mặt diễn viên trẻ. Trước đây, nhiều người trong số họ hầu như vô danh hoặc chỉ xuất hiện ở những vai nhỏ lẻ. Nhưng nhờ hiệu ứng từ phim, các diễn viên như Nhật Hoàng, Phương Nam, Hạ Anh, Lâm Thanh Nhã, Đình Khang, Hoàng Long hay Steven Nguyễn nhanh chóng được công chúng tìm kiếm và yêu thích. Trên mạng xã hội, lượng người theo dõi và tương tác với họ tăng vọt, biến họ thành những gương mặt được săn đón như ngôi sao thực thụ.

Điều thú vị là khi dàn diễn viên này xuất hiện trong các sự kiện chính trị - văn hóa trọng đại, như diễu binh kỷ niệm Quốc khánh 2/9, họ được công chúng chào đón nồng nhiệt chẳng khác gì các ngôi sao giải trí. Đây là minh chứng rõ rệt cho việc Mưa đỏ đã vượt khỏi phạm vi một sản phẩm điện ảnh, để trở thành hiện tượng văn hóa - xã hội.

Nhưng điều gì đã làm nên chiến thắng ngoạn mục ấy? Theo các chuyên gia, sự thành công của Mưa đỏ là tổng hòa của nhiều yếu tố. Trước hết, chất lượng của bộ phim được đánh giá cao: câu chuyện hấp dẫn, diễn xuất chân thực và dàn dựng công phu. Khác với nhiều phim chiến tranh trước đây thường rơi vào lối mòn công thức, Mưa đỏ đã mang đến sự đa chiều khi khắc họa cả góc nhìn của nhân vật ở hai bên chiến tuyến.

Ngoài ra, việc lựa chọn sự kiện có thật – 81 ngày đêm bảo vệ Thành cổ Quảng Trị – khiến bộ phim vừa mang tính giáo dục, vừa khơi gợi cảm xúc mạnh mẽ. Khán giả trẻ chưa biết nhiều về giai đoạn lịch sử này sẽ tò mò tìm hiểu thêm, trong khi những người lớn tuổi đã có ký ức về sự kiện ấy sẽ háo hức được nhìn thấy nó tái hiện trên màn ảnh rộng.

Cách kể chuyện của Mưa đỏ cũng đi theo hướng giản dị, tự nhiên thay vì gượng ép hô hào khẩu hiệu. Nhờ vậy, mỗi nhân vật đều mang màu sắc riêng, gần gũi và dễ chạm đến trái tim khán giả. Một khi đã yêu mến nhân vật, khán giả sẵn sàng quay lại rạp hoặc rủ thêm bạn bè, người thân đi xem. Đây chính là yếu tố cốt lõi tạo ra hiệu ứng truyền miệng mạnh mẽ.

Bên cạnh đó, phần âm nhạc của phim cũng góp phần quan trọng trong việc khuấy động cảm xúc. Các ca khúc được sử dụng hoặc lấy cảm hứng từ tác phẩm như Còn gì đẹp hơn nhanh chóng trở thành giai điệu gắn liền với Mưa đỏ, giúp tác phẩm lan tỏa mạnh mẽ trên nhiều nền tảng.

Một yếu tố khác không thể bỏ qua là chiến lược phát hành và quảng bá bài bản. Đây là lần đầu tiên Điện ảnh Quân đội Nhân dân hợp tác với một đơn vị phát hành tư nhân – Galaxy Studio – để đưa tác phẩm ra thị trường rộng lớn. Nhờ chiến dịch truyền thông sáng tạo, bộ phim tiếp cận được nhiều nhóm khán giả khác nhau, từ học sinh, sinh viên, giới trẻ thành thị đến những người lớn tuổi vốn yêu thích dòng phim lịch sử.

Theo TS Đào Lê Na (Đại học KHXH&NV TP.HCM), thành công của Mưa đỏ chứng minh rằng phim chiến tranh hoàn toàn có thể chinh phục phòng vé nếu được đầu tư nghiêm túc, kể chuyện hấp dẫn và gần gũi. Bà cho rằng công thức để một bộ phim cách mạng thành công không nằm ở khẩu hiệu, mà ở chất lượng hình ảnh, câu chuyện chân thực, nhân vật nhiều màu sắc và âm nhạc truyền cảm hứng.

Ông Nguyễn Khánh Dương – nhà sáng lập Box Office Vietnam – cũng tin rằng thành công của Mưa đỏ sẽ khích lệ các nhà đầu tư mạnh dạn hơn với dòng phim chiến tranh, vốn đòi hỏi chi phí lớn và sự đồng hành từ cơ quan quản lý. Ông dự đoán, với tốc độ tăng trưởng hiện tại, Mưa đỏ có thể trở thành phim Việt ăn khách nhất mọi thời đại, vượt qua mốc 550 tỷ đồng và thiết lập kỷ lục mới.

Nhìn lại lịch sử điện ảnh Việt, từng có những hiện tượng phòng vé bất ngờ như Đào, phở và piano hay Địa đạo. Nhưng Mưa đỏ đã đi xa hơn khi vừa chạm đến doanh thu khủng, vừa tạo ra hiệu ứng xã hội mạnh mẽ, khiến cả cộng đồng cùng nói về nó. Sự kết hợp giữa yếu tố nghệ thuật, chiến lược quảng bá, tinh thần lịch sử và khát vọng chạm đến trái tim khán giả đã giúp Mưa đỏ trở thành ngoại lệ – một cột mốc khiến điện ảnh Việt tự tin hơn trên con đường tìm kiếm bản sắc riêng.