Lộ rõ tham vọng của YouTube và Shopee

Sự kiện YouTube Shopping Accelerator vừa qua chính là dấu mốc tổng kết một năm hợp tác, đồng thời hé lộ cách mà YouTube định vị mình không chỉ còn là một nền tảng giải trí, mà là một công cụ thương mại hóa mạnh mẽ trong kỷ nguyên kinh tế số.

Người tiêu dùng Việt Nam đang chứng kiến một làn sóng mới: sự hòa trộn giữa giải trí và mua sắm. Theo báo cáo E-Conomy SEA 2024 của Google, Temasek và Bain&Company, quy mô nền kinh tế số tại Việt Nam có thể đạt mốc 200 tỷ USD vào năm 2030. Trong bức tranh tăng trưởng ấy, YouTube không giấu tham vọng trở thành nền tảng dẫn dắt, nhờ vào lợi thế về lượng người dùng và mạng lưới nhà sáng tạo khổng lồ.

Quyết định chọn Việt Nam là thị trường thứ ba ở Đông Nam Á triển khai YouTube Shopping, sau Indonesia và Thái Lan, không phải ngẫu nhiên. Bà Mukpim Anantachai – Giám đốc Đối tác YouTube tại Việt Nam và Thái Lan – nhấn mạnh rằng với thói quen tiêu dùng gắn chặt giữa giải trí và thương mại, Việt Nam đang trở thành điểm đến lý tưởng để YouTube và Shopee thử nghiệm mô hình “giải trí dẫn dắt mua sắm”.

Trước đó, YouTube Shopping đã hoạt động tại Mỹ, Ấn Độ và Hàn Quốc. Việc bổ sung Việt Nam vào danh sách thị trường trọng điểm cho thấy một chiến lược dài hơi: nếu thành công ở Đông Nam Á – nơi có dân số trẻ, tỷ lệ tiêu dùng trực tuyến cao – thì mô hình này có thể nhân rộng trên phạm vi toàn cầu.

Sau một năm, kết quả đạt được cho thấy quyết định này hoàn toàn có cơ sở. Theo YouTube, thời gian xem các nội dung liên quan đến mua sắm tại Việt Nam đã tăng hơn 500%. Hơn một nửa nhà sáng tạo nội dung trong nước đủ điều kiện tham gia chương trình, mở ra nhiều nguồn thu mới, đồng thời thúc đẩy niềm tin của người tiêu dùng.

Một khảo sát độc lập của Kantar còn chỉ ra rằng 89% người xem Việt Nam tin tưởng nội dung từ các nhà sáng tạo trên YouTube. Con số này là lợi thế khổng lồ để nền tảng biến những video giải trí thành kênh bán hàng hiệu quả.

Đó cũng chính là điểm mạnh của YouTube so với nhiều nền tảng thương mại điện tử thuần túy: người dùng không chỉ mua sản phẩm, mà còn mua niềm tin từ các video review, trải nghiệm chân thực do chính các nhà sáng tạo truyền tải.

Shopee, với 64% thị phần thương mại điện tử tại Việt Nam năm 2024, cũng nhìn thấy tiềm năng từ mảnh ghép này. Sự kết hợp giữa “chợ điện tử số một” và “kho video khổng lồ” đang mở ra một kênh bán hàng mới mẻ, nơi sản phẩm không chỉ được trưng bày mà còn được kể chuyện, minh họa bằng âm thanh, hình ảnh, cảm xúc.

Theo dữ liệu của Shopee, chỉ trong một năm, các nhà sáng tạo đã sản xuất tới 1,4 triệu video, tương đương 4.000 video mỗi ngày tham gia chương trình. Kết quả là hơn 2,4 triệu sản phẩm từ Shopee đã được gắn vào nội dung trên YouTube – một con số đủ cho thấy sức lan tỏa của mô hình này.

Bà Sarah Nguyễn, Giám đốc Marketing và Tăng trưởng Shopee Việt Nam, khẳng định rằng YouTube Shopping đã tạo ra “một bức tranh hoàn toàn khác” chỉ sau một năm vận hành. Điều này giải thích vì sao Shopee sẵn sàng chi mạnh tay với các gói ưu đãi hấp dẫn dành cho nhà sáng tạo, đặc biệt trong các dịp khuyến mãi lớn như ngày đôi 9/9.

Những câu chuyện thành công từ các nhà sáng tạo cũng góp phần củng cố niềm tin vào mô hình này. Anh Nam, chủ kênh Đam Mê Công Nghệ với hơn 600.000 người theo dõi, cho biết riêng trong tháng 6, anh bán được hơn 3.000 đơn hàng thông qua YouTube Shopping. Điều khiến anh tâm đắc nhất là “ngay cả khi ngủ, video vẫn có người xem và đơn hàng vẫn phát sinh”.

Tương tự, kênh Vê Vê Channel – một trong những đối tác đầu tiên – ghi nhận doanh thu tăng gấp 25 lần sau một năm, với 16.000 đơn hàng. Chủ kênh đã tận dụng kho nội dung đa dạng của mình để gắn thẻ sản phẩm một cách khéo léo, biến video giải trí thành nguồn doanh thu ổn định.

Không dừng lại ở những thành quả đã đạt được, YouTube đang tiếp tục mở rộng khả năng thương mại hóa bằng loạt tính năng mới. Nổi bật có thể kể đến Stickers on Shorts – nhãn dán trực quan để gắn sản phẩm trong video ngắn, hay Timestamps – công cụ đánh dấu chính xác sản phẩm xuất hiện trong video. Ngoài ra, một tiện ích Chrome Extension cũng được phát triển để giúp nhà sáng tạo lưu trữ sản phẩm và gắn thẻ dễ dàng hơn trong các video sau này.

Những đổi mới này cho thấy YouTube không chỉ tập trung vào việc gia tăng số lượng nội dung mua sắm, mà còn hướng đến việc tinh chỉnh trải nghiệm người dùng, khiến việc mua hàng trở nên liền mạch và tự nhiên ngay trong lúc giải trí.

Khi nhìn vào bức tranh tổng thể, tham vọng của YouTube lộ rõ: không chỉ là nền tảng video lớn nhất, mà còn muốn trở thành nền tảng có sức ảnh hưởng mạnh nhất đối với thương mại sáng tạo. Với sự đồng hành của Shopee – đơn vị thống trị thương mại điện tử ở Việt Nam, kế hoạch này càng có cơ hội thành hiện thực.

Ở góc độ vĩ mô, sự hợp tác này còn là lời khẳng định cho xu hướng mới: thương mại điện tử đang dịch chuyển mạnh mẽ sang hình thức video commerce, nơi trải nghiệm xem và mua gắn liền, biến quá trình mua sắm thành một hành trình giải trí. Trong dòng chảy đó, Việt Nam trở thành một thị trường thử nghiệm lý tưởng, nơi thói quen người tiêu dùng, hạ tầng số và sức sáng tạo hội tụ để bùng nổ.

Với đà tăng trưởng hiện tại, YouTube Shopping tại Việt Nam nhiều khả năng sẽ trở thành hình mẫu cho chiến lược toàn cầu của nền tảng. Và nếu kịch bản này thành hiện thực, YouTube không chỉ là “ngôi nhà của video”, mà còn là siêu thị sáng tạo – nơi mỗi phút xem đều có thể biến thành một cơ hội mua sắm.