Sáng sớm ngày 30/7, bán đảo Kamchatka – vùng Viễn Đông nước Nga – bất ngờ chấn động bởi một trận động đất mạnh lên tới 8,8 độ richter, với tâm chấn nằm ngoài khơi cách thành phố Petropavlovsk-Kamchatsky khoảng 130 km. Dư chấn lan rộng khiến cả khu vực bờ biển Thái Bình Dương phải ban bố cảnh báo sóng thần ở mức cao nhất.
Ban đầu, các trạm đo địa chất ghi nhận cường độ 7,5 độ, nhưng Cơ quan Khảo sát Địa chất Mỹ (USGS) nhanh chóng cập nhật lại thành 8,8 độ, xếp vào nhóm địa chấn cực mạnh trong lịch sử hiện đại.
Tại thành phố Petropavlovsk-Kamchatsky, nhiều khu vực rung lắc mạnh đến cấp 8 theo thang địa chấn Nga. Vật dụng rơi vỡ, nhà cửa bị hư hại nhẹ, cư dân đổ ra đường giữa lúc chính quyền kêu gọi giữ bình tĩnh nhưng cảnh giác cao độ.
Ở thị trấn Severo-Kurilsk – nơi sinh sống của khoảng 2.000 người – các đợt sóng thần đã ập vào gây ngập lụt ven biển, buộc chính quyền địa phương phải khẩn trương sơ tán dân ra khỏi vùng nguy hiểm. Bộ Tình trạng Khẩn cấp Nga xác nhận chưa ghi nhận thương vong, nhưng vẫn duy trì tình trạng khẩn cấp trong vùng ảnh hưởng.
Hiểm họa không dừng lại tại Nga. Nhật Bản, Mỹ, Indonesia, Trung Quốc, Mexico và Peru đều lần lượt phát đi cảnh báo sóng thần sau khi các trung tâm địa chấn toàn cầu xác nhận mức độ nguy hiểm của sự kiện. Riêng Cơ quan Khí tượng Nhật Bản (JMA) cảnh báo có thể xuất hiện sóng cao từ 1 đến 3 mét ở các vùng ven Thái Bình Dương, đặc biệt dọc bờ biển Hokkaido, Honshu và Kyushu.
Thủ tướng Nhật Bản Ishiba Shigeru đã triệu tập ủy ban khẩn cấp, yêu cầu các địa phương cập nhật tình hình liên tục. Trong khi đó, toàn bộ nhân viên tại nhà máy điện hạt nhân Fukushima Daiichi – nơi từng xảy ra thảm họa hạt nhân năm 2011 – đã được sơ tán về khu vực cao hơn. Nhà máy hiện tại vẫn hoạt động ổn định, chưa có dấu hiệu rò rỉ, theo đại diện TEPCO.
Tại Mỹ, Trung tâm Cảnh báo Sóng thần Thái Bình Dương (PTWC) đã phát cảnh báo cho toàn bộ bang Hawaii và quần đảo Aleut của Alaska, kêu gọi cư dân ven biển sẵn sàng sơ tán.
Cảnh báo cũng được mở rộng đến các đảo quốc trong khu vực như Fiji, Vanuatu, khiến hàng trăm nghìn người trên vành đai Thái Bình Dương phải tạm ngừng mọi hoạt động và di chuyển tới nơi an toàn.
Theo các chuyên gia, đây không chỉ là một cơn địa chấn mạnh mà còn mang theo yếu tố nguy hiểm bởi độ sâu rất nông – chỉ khoảng 20 km, khiến năng lượng được giải phóng trực tiếp gần mặt đất, làm gia tăng nguy cơ tàn phá khi sóng lan rộng khắp đại dương.
Giới chức khuyến cáo các dư chấn có thể tiếp diễn trong 24–48 giờ tới, đi kèm nguy cơ các đợt sóng thần tiếp theo. Người dân ở các khu vực ven biển Thái Bình Dương được kêu gọi duy trì báo động, chuẩn bị sẵn phương án di tản và không chủ quan trong bất kỳ hoàn cảnh nào.