Một đối thủ mới đã xuất hiện trên thị trường sách điện tử, thách thức sự thống trị lâu năm của Amazon. Ngày 28/1, Bookshop.org – nền tảng hỗ trợ các hiệu sách độc lập – chính thức ra mắt kho sách điện tử, mang đến cho độc giả một lựa chọn khác ngoài Amazon để mua sách số mà vẫn góp phần ủng hộ các nhà sách nhỏ lẻ.
Không thể phủ nhận, Amazon đã tạo ra một hệ sinh thái khổng lồ trong ngành xuất bản, đặc biệt là mảng sách điện tử. Với Kindle, nền tảng này gần như kiểm soát tuyệt đối cách độc giả tiếp cận sách số. Hiện nay, Kindle chiếm tới 75% thị phần thiết bị đọc sách điện tử tại Mỹ, biến nó thành lựa chọn gần như mặc định cho bất kỳ ai muốn đọc ebook.
Nhưng chính sự thống trị đó cũng kéo theo những hạn chế. Kindle chỉ hỗ trợ sách mua từ cửa hàng của Amazon, buộc người dùng phải gắn bó với nền tảng này. Hơn nữa, Amazon có các thỏa thuận riêng với nhà xuất bản, yêu cầu giá sách trên Kindle phải ngang bằng với các nơi khác, tạo ra một môi trường không công bằng cho các nhà bán sách độc lập.
Trong bối cảnh đó, Bookshop.org ra đời như một luồng gió mới, mang đến một mô hình hỗ trợ các hiệu sách nhỏ, tương tự như cách nền tảng này đã làm với sách in. Từ lâu, các độc giả yêu sách giấy đã có thể mua từ Bookshop.org để tránh phụ thuộc vào Amazon, và giờ đây, họ có thể làm điều tương tự với sách điện tử.
"Khi chúng tôi thành lập Bookshop.org, mục tiêu là giúp các hiệu sách địa phương tồn tại trong kỷ nguyên số, chống lại sự thống trị của Amazon. Việc mở rộng sang sách điện tử là bước tiếp theo trong sứ mệnh đó," Andy Hunter, CEO của Bookshop.org, chia sẻ.
Kho sách điện tử của Bookshop.org hiện có khoảng một triệu đầu sách, hoạt động trên trình duyệt web và ứng dụng di động. Đặc biệt, khi một cuốn sách được bán, khoảng 30% doanh thu sẽ được chuyển đến các hiệu sách độc lập thay vì chảy vào túi Amazon. Nếu khách hàng không chọn một hiệu sách cụ thể để ủng hộ, Bookshop.org sẽ phân phối lợi nhuận đồng đều cho tất cả các cửa hàng liên kết.
Dù đây là bước tiến quan trọng, nhưng Bookshop.org vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức. Một trong những rào cản lớn nhất là khả năng tích hợp sách của họ vào Kindle – nền tảng đang thống trị thị trường. Nếu Amazon không mở cửa cho sách của Bookshop.org, việc tiếp cận độc giả sử dụng Kindle sẽ gặp khó khăn.
Andy Hunter tin rằng, nếu Amazon từ chối, luật pháp có thể sẽ can thiệp. Ông lập luận rằng, khi người dùng mua một thiết bị như Kindle, họ nên có quyền tải bất kỳ nội dung nào mà họ muốn, không chỉ những gì Amazon cung cấp.
Tuy nhiên, nếu nhìn vào lịch sử các vụ kiện chống độc quyền tại Mỹ, có thể thấy rằng các cuộc chiến pháp lý với những gã khổng lồ công nghệ không bao giờ đơn giản và có thể kéo dài hàng năm trời mà chưa chắc mang lại thay đổi đáng kể.
Dù vậy, nhiều người vẫn tin rằng sự ra đời của kho sách điện tử Bookshop.org là một bước đi quan trọng. Nhà phê bình sách Maris Kreizman nhận định: "Amazon đã thống trị thị trường quá lâu. Bookshop.org có thể chưa lật đổ được họ ngay, nhưng đây là một tín hiệu đáng mừng và đáng để ăn mừng.