Bánh mì 5.000 năm tuổi hồi sinh ở Thổ Nhĩ Kỳ

Một lát bánh mì cháy xém, được chôn vùi dưới ngưỡng cửa một ngôi nhà từ thời kỳ Đồ Đồng cách đây 5.000 năm, vừa mang lại cảm hứng cho cả ngành bánh tại Thổ Nhĩ Kỳ. Vào tháng 9/2024, các nhà khảo cổ đã khai quật được mẫu bánh độc đáo này tại khu di tích Kulluoba Höyük, gần thành phố Eskişehir. Kể từ tháng 3/2025, chiếc bánh cổ đã được trưng bày tại Bảo tàng Khảo cổ Eskişehir, thu hút sự chú ý của đông đảo công chúng.

Theo ông Murat Turkteki, giám đốc cuộc khai quật, đây là chiếc bánh mì được nướng lâu đời nhất từng được phát hiện và còn giữ được hình dạng khá nguyên vẹn. Phân tích cho thấy bánh được làm từ bột thô của lúa mì emmer, một loại lúa cổ, kết hợp hạt đậu lăng và lá cây lên men tự nhiên. Bánh có dạng tròn, dẹt như bánh pancake, đường kính khoảng 12,7 cm.

Với mong muốn tái hiện lại hương vị cổ xưa, chính quyền địa phương đã hợp tác với lò bánh Halk Ekmek tại Eskişehir. Do lúa emmer đã không còn trồng tại Thổ Nhĩ Kỳ, các thợ bánh đã dùng lúa mì Kavilca – một giống họ hàng gần – kết hợp với bulgur và đậu lăng để tạo ra phiên bản hiện đại. Kết quả? Rất được ưa chuộng.

Mẻ bánh đầu tiên mang tên “bánh Kulluoba” đã cháy hàng chỉ trong vài giờ. Kể từ đó, tiệm bánh đều đặn bán khoảng 300 ổ mỗi ngày với giá chỉ 50 lira (khoảng 1,30 USD) nhờ được trợ giá từ chính quyền.

Ngoài yếu tố lịch sử hấp dẫn, chiếc bánh còn gợi mở tiềm năng ứng dụng trong nông nghiệp hiện đại. Lúa mì Kavilca, thành phần chính của bánh, là giống cây có khả năng chịu hạn và chống bệnh tốt – điều đặc biệt quan trọng trong bối cảnh Thổ Nhĩ Kỳ đang phụ thuộc nhiều vào những loại cây trồng tiêu tốn nước như ngô và hướng dương.

“Tổ tiên đang nhắn nhủ chúng ta điều gì đó. Giống như họ, chúng ta nên ưu tiên cây trồng ít khát nước hơn,” bà Ayse Unluce, Thị trưởng Eskişehir chia sẻ với AFP.