Địa lan Trần Mộng, vốn được ưa chuộng và bán với giá cao mỗi dịp Tết, năm nay có giá giảm mạnh, chỉ còn từ 150.000 đến 500.000 đồng mỗi cành.
Khảo sát tại các vườn lan ở Sa Pa cho thấy giá mỗi cành địa lan vàng chanh dao động từ 100.000 đến 150.000 đồng, trong khi loại lan xanh ngọc bích – được ưa chuộng nhất – chỉ có giá khoảng 500.000 đồng, giảm gần một nửa so với năm trước.
Ông Phương, chủ một vườn lan ở Tả Phìn, cho biết năm nay ông có khoảng 400-500 chậu lan để phục vụ dịp Tết, với mức giá dao động từ vài trăm nghìn đến vài chục triệu đồng một chậu. Tuy nhiên, ông cũng thừa nhận giá năm nay đã giảm đáng kể. Một chậu lan có 100 bông trước đây có giá hơn 100 triệu đồng, nhưng nay chỉ còn khoảng 50 triệu đồng.
Tại vườn lan của ông Minh, một chậu địa lan Trần Mộng màu vàng xanh ngọc với 168 cành có giá 68 triệu đồng.
Theo thông tin từ nhiều vườn lan khác, năm nay lượng lan bán ra rất lớn, do không chỉ người dân tộc Kinh mà cả đồng bào dân tộc thiểu số cũng tham gia trồng lan. Ông Minh chia sẻ: “Trước đây, vào thời điểm này, khoảng 80% số lan đã được bán hết, nhưng năm nay chỉ có khoảng 50%.” Đặc biệt, chậu lan có kích thước lớn, ví dụ như chậu lan 168 cành, đường kính 2,6 m, màu vàng xanh ngọc, chỉ có giá 68 triệu đồng, được cho là mức giá “thấp kỷ lục”.
Nguyên nhân khiến địa lan Trần Mộng giảm giá có thể do loại lan này ngày càng được trồng phổ biến, đặc biệt là ở Sa Pa, nơi người dân tộc thiểu số cũng bắt đầu tham gia trồng loại hoa này. Bên cạnh đó, tình hình kinh tế khó khăn sau đại dịch khiến người dân cắt giảm chi tiêu, và nhiều công ty, doanh nghiệp cũng điều chỉnh ngân sách cho các khoản chi Tết. Điều này khiến người trồng phải giảm giá để kích cầu.
Dù giá giảm, việc trồng địa lan Trần Mộng vẫn được cho là không dễ dàng. Loại lan này đòi hỏi người trồng phải có kỹ thuật và kinh nghiệm dày dặn. Lan cần được trồng trong môi trường có nắng và gió, nhưng phải điều chỉnh phù hợp với từng giai đoạn phát triển. Đặc điểm nổi bật của địa lan Trần Mộng là lá dài, bẹ củ và ngồng hoa mọc từ gốc, vươn cao gấp đôi thân cây. Hoa lâu tàn, hương thơm dịu nhẹ và không quá nồng. Đặc biệt, hoa của loại lan này có thể giữ được độ tươi đến gần ba tháng, điều này khiến nó khác biệt với nhiều loại lan khác.
Địa lan Trần Mộng, hay còn gọi là “lan tiến vua,” gắn liền với truyền thuyết vua Trần Anh Tông, người đã nằm mơ thấy loài hoa này và sau đó nhận được một chậu lan giống hệt trong giấc mộng. Loài lan này có bốn màu đặc trưng: vàng chanh, xanh lơ, xanh ngọc và vàng nâu. Trong đó, màu xanh ngọc được yêu thích nhất nhờ vẻ đẹp quý phái và ý nghĩa thịnh vượng mà nó mang lại.
Theo thông tin từ Phòng Kinh tế thị xã Sa Pa, khu vực này hiện có khoảng 20.000-40.000 chậu địa lan được trồng. Trước đây, chỉ có người dân tộc Kinh tham gia canh tác, nhưng hiện nay sự tham gia của đồng bào dân tộc thiểu số đã làm gia tăng nguồn cung, khiến giá lan ngày càng giảm.