Không ít chủ nuôi từng tự hỏi: liệu mình và chú chó cưng có gì giống nhau ngoài tình cảm gắn bó? Có người nhận thấy bản thân và thú cưng cùng trầm tính, dễ gần, hoặc đôi khi đều… bướng bỉnh. Hóa ra, các nhà khoa học cũng rất quan tâm đến câu hỏi tưởng chừng hài hước này.
Một tổng hợp từ 15 nghiên cứu cho thấy: con người thường chọn nuôi những chú chó có ngoại hình hoặc tính cách giống với mình. Chẳng hạn, người hướng ngoại có xu hướng nuôi chó năng động, người lo âu thường có chó dễ bị kích thích. Đặc biệt, phụ nữ tóc dài có xu hướng thích chó có tai dài, trong khi phụ nữ tóc ngắn lại thích chó có tai ngắn.
Ngay cả ngoại hình cũng có điểm tương đồng, ví dụ người thừa cân có thể nuôi chó béo phì – một phần vì cùng chia sẻ lối sống ít vận động.
Một nghiên cứu thú vị khác cho thấy: khi yêu cầu người lạ (chưa từng gặp chủ và chó) ghép đôi ảnh của họ dựa trên ngoại hình, đa phần đều đoán trúng. Điều này chứng minh sự tương đồng không chỉ là cảm nhận chủ quan.
Một giả thuyết đến từ góc nhìn tiến hóa: con người có xu hướng chọn bạn đồng hành – kể cả chó – dựa trên những nét tương đồng, từ ngoại hình đến thói quen. Trong lịch sử, việc sống trong nhóm đồng nhất giúp tăng khả năng sinh tồn. Vì thế, ta tiếp tục tìm kiếm sự “giống nhau” ở cả người và thú cưng.
Ở các giống chó thuần chủng, điều này càng rõ hơn vì đặc điểm hành vi của chúng thường ổn định. Người nuôi cũng có xu hướng chọn giống chó phản ánh cá tính hoặc giá trị sống của bản thân.
Hơn nữa, sự tương đồng về tính cách có thể hình thành dần qua thời gian sống cùng nhau. Người và chó có thể học hỏi, điều chỉnh cảm xúc và hành vi lẫn nhau – giống như mối quan hệ giữa người với người.
Dù người và chó không nhất thiết phải “giống nhau” để gắn bó, nhưng sự tương hợp vẫn là yếu tố then chốt. Một chú chó năng động có thể giúp chủ sống lành mạnh hơn, yêu đời hơn. Sự khác biệt giữa người và chó đôi khi lại chính là chất keo gắn kết – giúp cả hai hoàn thiện và hỗ trợ nhau trong cuộc sống.
Mối quan hệ giữa người và thú cưng không chỉ dựa vào sự giống nhau mà còn là khả năng thấu hiểu, chia sẻ và chấp nhận lẫn nhau. Giống nhau có thể khiến ta dễ gần gũi hơn, nhưng điều thật sự quan trọng là cách ta đồng hành và chăm sóc nhau.
Nghiên cứu cho thấy người và chó thật sự có thể giống nhau – từ dáng vẻ đến tính cách. Nhưng dù có giống hay không, điều quan trọng nhất trong mối quan hệ này vẫn là sự kết nối và tình cảm chân thành. Và có lẽ, chính những mối quan hệ như vậy mới khiến chó trở thành “người bạn tốt nhất” của con người.