
Theo số liệu từ Cục Hải quan, 10 tháng đầu năm 2025, Việt Nam đã xuất sang Mỹ hơn 126 tỷ USD hàng hóa. Đây là con số cao nhất trong lịch sử thương mại giữa hai nước và cũng là lần đầu tiên kim ngạch 10 tháng vượt tổng cả năm trước đó. Mỹ tiếp tục là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, chiếm hơn 30% tổng kim ngạch và giữ vai trò dẫn dắt đà tăng trưởng trước thềm năm 2026.
Sự tăng tốc đáng chú ý này đến trong bối cảnh thương mại toàn cầu còn nhiều biến động, trong khi Mỹ siết chặt nhiều yêu cầu liên quan đến thuế quan, chống lẩn tránh xuất xứ và tiêu chuẩn môi trường. Điều đó cho thấy doanh nghiệp Việt đã thích ứng nhanh, mở rộng chuỗi cung ứng và cải thiện năng lực sản xuất để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường này.

Nhóm hàng công nghiệp chế biến – chế tạo tiếp tục đóng vai trò trụ cột. Đáng chú ý nhất là điện tử, máy tính và linh kiện, đạt hơn 34 tỷ USD – tăng gần 78%, mức cao nhất trong một thập kỷ. Sự bùng nổ này xuất phát từ nhu cầu máy chủ AI, thiết bị công nghệ và linh kiện phục vụ ngành bán dẫn vốn đang tăng mạnh tại Mỹ.
Cùng với đó, máy móc và thiết bị đạt 19,6 tỷ USD, tăng hơn 9%; còn điện thoại và linh kiện phục hồi lên trên 9 tỷ USD sau hai năm chững lại. Những ngành này hưởng lợi từ xu hướng doanh nghiệp Mỹ giảm phụ thuộc vào Trung Quốc và mở rộng đặt hàng sang Việt Nam.
Giữa bối cảnh Mỹ áp dụng thuế quan mới từ tháng 9, dệt may Việt Nam vẫn ghi nhận hơn 14,8 tỷ USD trong 10 tháng, tăng 11,4%. Điều này cho thấy các doanh nghiệp đã thích ứng tốt hơn so với giai đoạn 2023–2024.
Kết quả kinh doanh quý III của nhiều doanh nghiệp trong ngành đều tích cực. Wigroup tăng trưởng gần 16%; Vinatex đạt lợi nhuận hơn 359 tỷ đồng, tăng 56% nhờ đẩy mạnh giao hàng trước thời điểm thuế mới áp dụng. Nhờ chiến lược linh hoạt, lãi sau thuế 9 tháng của Vinatex vượt 943 tỷ đồng, tăng 132% so với cùng kỳ.
Dệt may vẫn là ngành chịu rủi ro lớn nhất về thuế và quy tắc xuất xứ, song mức tăng trưởng này cho thấy thị trường Mỹ vẫn là “mỏ vàng” nếu doanh nghiệp duy trì được tiêu chuẩn minh bạch nguyên liệu.

Một điểm sáng hiếm thấy là nhóm đồ chơi và dụng cụ thể thao. Sau khi nhiều doanh nghiệp Mỹ chuyển đơn hàng khỏi Trung Quốc, nhóm hàng này của Việt Nam tăng hơn 255%, từ 1,47 tỷ USD lên 5,24 tỷ USD – mức tăng mạnh nhất trong nhiều năm.
Sự mở rộng này đang giúp Việt Nam dần trở thành một trong những điểm đến sản xuất lớn của ngành đồ chơi toàn cầu; đồng thời bổ sung thêm mũi nhọn xuất khẩu mới bên cạnh điện tử và dệt may.
Kim ngạch nông – thủy sản sang Mỹ cũng có bước tiến rõ rệt. Rau quả tăng 58,5%; cà phê tăng hơn 60% nhờ giá thế giới leo thang; cao su tăng hơn 50%. Thủy sản – đặc biệt là tôm và cá tra – phục hồi với mức tăng 7,5% sau thời gian dài giảm sâu, do tồn kho tại Mỹ giảm mạnh và nhu cầu sản phẩm cao cấp phục hồi.
Một doanh nghiệp thủy sản ở An Giang cho biết dù chi phí tác động bởi thuế quan tăng, các lô hàng có truy xuất nguồn gốc chuẩn, quy trình nuôi bền vững và chất lượng ổn định vẫn vào Mỹ khá thuận lợi. Để đi đường dài, nhiều đơn vị đang đầu tư mạnh vào công nghệ chế biến sâu, tự động hóa và mở rộng sản phẩm sang phân khúc Halal để giảm sự phụ thuộc vào một thị trường.
Các doanh nghiệp dệt may, điện tử, gỗ và thủy sản đều ghi nhận xu hướng chung: Mỹ đang siết chặt kiểm soát nguồn gốc nguyên liệu. Tại Viet Thang Jean, doanh nghiệp phải tăng tỷ lệ nội địa hóa, cải thiện hồ sơ chứng minh nguồn gốc vải và phụ liệu để thông quan thuận lợi hơn, nhất là dịp cuối năm khi đơn hàng dồn dập.
Trong ngành gỗ, nhiều doanh nghiệp chuyển hướng sang dùng nguyên liệu có chứng chỉ FSC, áp dụng IoT trong theo dõi chuỗi cung ứng và triển khai sản xuất xanh nhằm đáp ứng yêu cầu môi trường của Mỹ.
Xu hướng này được đánh giá là tất yếu, bởi các ngành xuất khẩu chủ lực của Việt Nam đều nằm trong nhóm Mỹ theo dõi sát sao về phòng vệ thương mại.
Giới chuyên gia nhận định triển vọng xuất khẩu sang Mỹ năm 2026 vẫn tích cực nhờ ba yếu tố:
Tuy vậy, rủi ro cũng không nhỏ. Mỹ đang tăng tốc điều tra phòng vệ thương mại ở các ngành gỗ, kim loại và dệt may. Các tiêu chuẩn xanh, tiêu chuẩn lao động và yêu cầu chứng minh xuất xứ ngày càng khắt khe.
Nếu doanh nghiệp Việt thích ứng tốt, các ngành điện tử, máy móc, giày dép, dây cáp điện, đồ chơi, cùng nông – thủy sản chất lượng cao sẽ tiếp tục giữ đà tăng trưởng.