Cơn sốt “Mưa đỏ” và bản hùng ca Thành cổ Quảng Trị

“Mưa đỏ” xuất hiện giữa dòng phim chiến tranh Việt Nam như một làn sóng mới, nối tiếp “Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối” nhưng có sức lan tỏa mạnh mẽ hơn. Câu chuyện được lấy cảm hứng từ 81 ngày đêm giữ Thành cổ Quảng Trị – một trong những trận chiến ác liệt và bi tráng nhất của cuộc kháng chiến chống Mỹ.

Nhân vật trung tâm là Cường, chàng sinh viên Nhạc viện Hà Nội. Đứng trước cơ hội du học quý giá tại Học viện âm nhạc Tchaikovsky, anh vẫn quyết định từ bỏ để nhập ngũ, trở thành chiến sĩ Tiểu đội 1. Hình ảnh Cường chính là biểu tượng cho một thế hệ tuổi trẻ, sẵn sàng gác lại khát vọng riêng để hòa vào vận mệnh Tổ quốc.

Không giống những bộ phim khởi đầu bằng tiếng súng nổ hay khói lửa chiến trường, “Mưa đỏ” mở ra bằng cảnh người mẹ tiễn con nơi sân ga. Khoảnh khắc bình dị ấy lại khiến trái tim người xem thắt lại, bởi phía sau nụ cười quyết tâm của người lính trẻ là nỗi lo lắng, nghẹn ngào của mẹ già tiễn con ra trận.

Theo bước chân Cường cùng đồng đội, khán giả dần bước vào không gian Thành cổ – nơi bom đạn Mỹ và quân đội Việt Nam Cộng hòa trút xuống suốt 81 ngày đêm. Những học sinh, sinh viên vốn quen phấn trắng bảng đen nay cầm súng, hòa vào đội hình chiến đấu cùng hàng vạn chiến sĩ. Họ đối mặt không chỉ với sự khốc liệt của bom đạn mà còn với thiếu thốn cơm ăn, nước uống, thuốc men. Người lính trẻ bị thương không có thuốc giảm đau, phải mổ sống, có người buộc phải chịu cưa chân trong tiếng kêu nghẹn đắng. Bức tranh chiến tranh hiện lên không chỉ tang thương mà còn đau đớn đến tận cùng.

Thế nhưng, trong chính những ngày tháng bi tráng ấy, sức sống và niềm tin lại bùng lên mãnh liệt. Bom đạn có thể hủy diệt thân xác, nhưng không thể dập tắt ước mơ và khát vọng sống. Giữa tiếng súng đạn, họ vẫn hát, vẫn nhớ về âm nhạc, hội họa, vẫn viết thư gửi người thân nơi hậu phương. Đạo diễn Đặng Thái Huyền đã lựa chọn cách tiếp cận nhân văn: để cái đẹp của con người thời chiến tỏa sáng ngay cả khi sự chết chóc phủ kín bầu trời.

“Mưa đỏ” thành công bởi nó không lý tưởng hóa nhân vật. Người lính không phải những siêu anh hùng bất khả chiến bại, mà là bạn bè, là con em của mỗi gia đình Việt Nam. Họ có lúc run sợ, yếu lòng, thậm chí ngây ngô. Chính sự gần gũi ấy giúp khán giả cảm nhận rõ rệt hơn về những hy sinh. Trong một khoảnh khắc, họ cười vang khi chia nhau từng ngụm nước hiếm hoi; nhưng ngay sau đó, tiếng súng cướp đi một người đồng đội, để lại nỗi đau nhói buốt. Cái bi và cái hài, cái dữ dội và cái dịu dàng, được đan xen tạo nên bức tranh cảm xúc đầy đủ.

Khán giả không chỉ xúc động bởi nội dung, mà còn ấn tượng bởi quy mô hoành tráng. Từng cảnh quay được dàn dựng công phu, tái hiện lại không gian chiến trường Quảng Trị khói lửa. Hình ảnh bom rơi, pháo nổ, xe tăng càn quét hiện lên sống động, như kéo người xem về lại chiến địa 1972. Có thể nói, đây là một trong những dự án điện ảnh Việt Nam được đầu tư quy mô nhất trong nhiều năm trở lại đây.

Về diễn xuất, dàn diễn viên trẻ đã mang đến năng lượng mới mẻ. Đỗ Nhật Hoàng trong vai Cường vừa chân thực vừa giàu cảm xúc, thể hiện trọn vẹn hình ảnh người thanh niên từ bỏ giấc mơ cá nhân để nghe theo tiếng gọi Tổ quốc. Mỗi nụ cười của nhân vật như một điểm sáng giữa khung cảnh tang thương. Bên cạnh đó, vai đội trưởng Tạ do Phương Nam thủ vai cũng để lại dấu ấn sâu đậm. Người lính nông dân ấy vừa kiên cường, vừa dí dỏm, trở thành điểm tựa tinh thần cho đồng đội giữa chiến trường khốc liệt.

Tuy vậy, “Mưa đỏ” vẫn còn những hạn chế. Do phải gói gọn lượng nội dung đồ sộ từ nguyên tác của Chu Lai, nhiều nhân vật chưa có đủ đất để khai thác chiều sâu. Một số trường đoạn phải mượn lời thoại để giải thích, đôi lúc mang hơi hướng tuyên truyền. Bên cạnh đó, chi tiết liên kết giữa chiến trường Thành cổ và bàn đàm phán Paris chưa thực sự gắn kết, khiến nhịp kể chưa trọn vẹn. Một vài đoạn lồng tiếng cũng chưa tự nhiên, làm giảm đi cảm xúc.

Nhưng nhìn tổng thể, những điểm hạn chế ấy không làm giảm đi giá trị cốt lõi của tác phẩm. “Mưa đỏ” không chỉ tái hiện lịch sử, mà còn trở thành lời nhắc nhở đầy xúc động: tự do hôm nay được đánh đổi bằng máu và tuổi trẻ của biết bao thế hệ. Đó là bản hùng ca bi tráng nhưng cũng chan chứa tính nhân văn, là nén tâm hương tri ân gửi đến những người lính đã nằm lại dưới lòng đất Thành cổ Quảng Trị.

Sau nhiều thập kỷ, câu chuyện 81 ngày đêm vẫn là một dấu son trong lịch sử dân tộc. Giờ đây, qua “Mưa đỏ”, ký ức ấy được tái hiện bằng ngôn ngữ điện ảnh, để thế hệ trẻ hôm nay thấu hiểu, trân trọng và biết ơn. Và có lẽ, sức sống mãnh liệt của tác phẩm không chỉ nằm ở hình ảnh hoành tráng hay kịch bản bi tráng, mà còn ở khả năng khơi dậy lòng tự hào và sự xúc động trong từng trái tim khán giả.