Một chuyến đi tìm kho báu đã biến thành khoảnh khắc lịch sử đối với Keith Young và Lisa Stephenson, khi cặp đôi trẻ phát hiện 35 đồng tiền vàng và bạc cổ xưa tại vùng Cappercleuch, gần St Mary's Loch, thuộc biên giới Scotland.
Bộ sưu tập này đặc biệt quý giá vì bao gồm những đồng xu có từ thế kỷ 15, thuộc về cả hai vương quốc Anh và Scotland. Trong số đó có những đồng bạc được đúc dưới triều đại các vị vua Anh như Henry V (1413-1422) và Edward IV (1461-1483), cùng các đồng xu vàng và bán vàng của Scotland phát hành dưới thời James I (1406-1437) và James II (1437-1460). Mỗi đồng xu đều khắc hình ảnh của vị vua trị vì lúc bấy giờ, mang dấu ấn lịch sử sâu sắc.
“Đây chắc chắn là một trải nghiệm đặc biệt, có một không hai trong đời,” Lisa Stephenson chia sẻ đầy phấn khích trong thông báo của Văn phòng Công tố và Cơ quan Kiểm sát Scotland.
Ngay sau khi phát hiện, cả hai đã thông báo với Đơn vị Quản lý Kho báu Scotland – cơ quan chịu trách nhiệm xử lý các khám phá khảo cổ trên khắp đất nước. Phát hiện này sẽ được chuyển tiếp tới Ban Phân bổ Phát hiện Khảo cổ học Scotland (SAFAP), nơi thẩm định giá trị tiền tệ để xác định mức thưởng ex-gratia dành cho người tìm ra.
Theo Antony Lee, người phụ trách Đơn vị kho báu, việc tìm thấy các kho tiền xu chứa cả đồng xu Anh và Scotland không phải quá hiếm, nhưng kho báu từ giai đoạn thế kỷ 15 tại Scotland lại không xuất hiện thường xuyên, khiến phát hiện này trở nên đặc biệt. Ông bày tỏ hy vọng kho báu sẽ sớm được đưa ra trưng bày để công chúng cùng chiêm ngưỡng.
Sau cuộc khảo sát ban đầu, các nhà khảo cổ cho rằng kho tiền nhiều khả năng được chôn vào khoảng đầu đến giữa những năm 1460. Trong quá trình điều tra, năm đồng tiền khác tiếp tục được tìm thấy gần hiện trường, nâng tổng số đồng tiền lên 35.
Hiện các bảo tàng trên khắp Scotland đang thể hiện sự quan tâm mạnh mẽ đến kho báu này. Các đơn vị muốn sở hữu bộ sưu tập sẽ phải nộp đơn lên SAFAP, đồng thời kêu gọi quỹ để chi trả khoản thưởng cho những người phát hiện.
Phát hiện của Keith Young và Lisa Stephenson không chỉ mang ý nghĩa lớn về mặt lịch sử mà còn thắp lên niềm đam mê khám phá, săn tìm kho báu cổ xưa – những mảnh ghép quý giá giúp hé lộ thêm những câu chuyện bí ẩn của lịch sử Scotland.