Trung Quốc gây sốc với kế hoạch ra mắt robot mang thai hộ

Một kế hoạch chưa từng có tiền lệ trong lĩnh vực y học và công nghệ đang thu hút sự chú ý của dư luận toàn cầu: Trung Quốc dự kiến ra mắt robot mang thai hộ đầu tiên trên thế giới vào năm tới, với mức giá khoảng 100.000 nhân dân tệ (14.000 USD).

Thông tin này do tiến sĩ Zhang Qifeng – nhà nghiên cứu tại Đại học Công nghệ Nanyang (Singapore) – tiết lộ trên trang công nghệ Kuai Ke Zhi hôm 8/8. Ông Zhang chính là người dẫn dắt dự án, đồng thời khẳng định rằng đây không chỉ là một thiết bị ấp phôi đơn giản, mà là hệ thống mô phỏng toàn bộ hành trình mang thai của con người từ lúc thụ tinh đến khi em bé chào đời.

Trung tâm của robot mang thai hộ là một tử cung nhân tạo, nơi phôi thai được nuôi dưỡng trong môi trường nước ối nhân tạo, nhận dưỡng chất qua hệ thống ống dẫn tương tự cơ chế của dây rốn tự nhiên. Công nghệ này đã được thử nghiệm thành công trên động vật, và theo tiến sĩ Zhang, nhóm chỉ cần tích hợp vào khoang bụng của robot để bước vào giai đoạn thử nghiệm cuối.

Đây là bước phát triển vượt xa so với các thiết bị ấp phôi truyền thống, bởi nó có khả năng tái hiện gần như toàn bộ các điều kiện sinh học cần thiết để duy trì và phát triển sự sống của thai nhi trong suốt chín tháng.

Nhận thức rõ tính nhạy cảm của dự án, nhóm nghiên cứu đã tổ chức nhiều diễn đàn thảo luận, đồng thời trình đề xuất lên chính quyền tỉnh Quảng Đông để xin ý kiến. Ngay sau khi thông tin được công bố, cụm từ “Robot mang thai đầu tiên trên thế giới ra mắt trong vòng một năm tới” lập tức leo lên top 1 tìm kiếm trên mạng xã hội Weibo.

Dư luận chia thành hai luồng ý kiến rõ rệt. Một bộ phận lo ngại việc trẻ sinh ra từ robot sẽ mất đi sự kết nối tự nhiên với người mẹ, đồng thời đặt câu hỏi về nguồn gốc trứng được sử dụng. Ngược lại, nhiều người coi đây là cơ hội để phụ nữ thoát khỏi gánh nặng mang thai, giảm rủi ro sức khỏe và nỗi đau sinh nở.

Theo tạp chí Lancet, tỷ lệ vô sinh ở Trung Quốc đã tăng từ 11,9% năm 2007 lên 18% vào năm 2020. Một số thành phố lớn như Bắc Kinh, Thượng Hải đã đưa thụ tinh nhân tạo và thụ tinh trong ống nghiệm vào danh mục bảo hiểm y tế, nhằm hỗ trợ các cặp đôi mong con.

Trong bối cảnh đó, robot mang thai hộ được kỳ vọng sẽ trở thành “cứu cánh” cho hàng triệu gia đình hiếm muộn. Công nghệ này không chỉ có thể giúp các cặp đôi gặp khó khăn về khả năng sinh sản, mà còn mở ra lựa chọn mới cho những phụ nữ có vấn đề sức khỏe nghiêm trọng không thể mang thai.

Thực tế, ý tưởng về tử cung nhân tạo đã được nghiên cứu từ trước. Năm 2017, các nhà khoa học tại Bệnh viện Nhi Philadelphia (Mỹ) từng nuôi dưỡng thành công một con cừu non – tương đương thai nhi người 23 tuần tuổi – trong một “túi sinh học” chứa dung dịch đặc biệt. Tuy nhiên, công nghệ đó mới chỉ hỗ trợ sinh non, chưa thể đảm bảo một thai kỳ trọn vẹn.

Điểm khác biệt của dự án Trung Quốc là tham vọng tái hiện toàn bộ quá trình mang thai, từ giai đoạn đầu đến lúc sinh, điều mà trước đây chưa có công trình nào đạt được.

Nếu thành công, robot mang thai hộ sẽ mở ra một kỷ nguyên mới trong công nghệ sinh sản. Tuy nhiên, đi cùng với đó sẽ là hàng loạt câu hỏi về đạo đức, pháp lý, và tác động xã hội – những vấn đề mà nhân loại chưa từng đối mặt ở quy mô này.