Thiết bị bay tầm thấp: Thị trường tiềm năng ở Việt Nam

Tại Diễn đàn tổ chức ngày 14/11 tại Hà Nội, các chuyên gia công nghệ và doanh nghiệp nhấn mạnh tiềm năng to lớn của nền kinh tế tầm thấp (Low Altitude Economy – LAE) tại Việt Nam. Nền kinh tế này bao gồm các hoạt động ở độ cao dưới 1.000 m, có thể mở rộng lên dưới 5.000 m, sử dụng UAV, thiết bị bay thẳng đứng và các hệ thống quản lý không phận. Lĩnh vực áp dụng đa dạng: nông nghiệp, logistics, giám sát môi trường, giao thông, truyền thông, giải trí…

Việt Nam xác định công nghệ UAV, thiết bị bay không người lái là một trong 11 nhóm công nghệ chiến lược cần làm chủ. Ông Vũ Anh Tú – Giám đốc Công nghệ Tập đoàn FPT – cho biết, nền kinh tế tầm thấp tại Việt Nam có thể đạt 2-3 tỷ USD vào năm 2030, hướng tới mục tiêu 10 tỷ USD doanh thu và tạo ra khoảng 1 triệu việc làm vào 2035. “Việt Nam hoàn toàn có cơ hội trở thành trung tâm sản xuất, dịch vụ LAE trong khu vực,” ông Tú nhấn mạnh.

Trên thế giới, thị trường UAV và dịch vụ liên quan đạt quy mô hàng trăm tỷ USD, tăng trưởng 30% mỗi năm. Các quốc gia như Mỹ, Trung Quốc, UAE… xem đây là ngành chiến lược, ứng dụng trong giao hàng bằng drone, taxi bay đô thị, nông nghiệp chính xác, giám sát hạ tầng, cứu hộ cứu nạn. Tại Việt Nam, thiết bị bay đã hỗ trợ tích cực trong cứu hộ và vận chuyển hàng hóa đến vùng thiên tai.

Trong nông nghiệp, vùng đồng bằng sông Cửu Long hiện có hơn 3.000 drone phục vụ cho khoảng 1,5 triệu ha. Thị trường UAV và robot nông nghiệp dự kiến đạt 363,7 triệu USD vào 2030, tăng trưởng 4,76%/năm, đủ lớn để hình thành các chuỗi cung ứng, dịch vụ vận hành, bảo trì và đào tạo nhân lực.

Ông Trần Anh Tuấn – CEO Mạng lưới Hàng không, Vũ trụ và Thiết bị bay không người lái Việt Nam – nhận định, nền kinh tế tầm thấp không chỉ là công nghệ mà còn là chiến lược phát triển quốc gia, hội tụ ba giá trị cốt lõi: đổi mới sáng tạo, năng suất cao và phát triển bền vững. Ông Tuấn đưa ra 5 định hướng phát triển: hành lang pháp lý linh hoạt, đầu tư R&D trong nước, phát triển cụm công nghiệp LAE và trung tâm thử nghiệm, đào tạo nhân lực chất lượng cao và xây dựng hệ sinh thái kết nối toàn diện.

Ông Tú bổ sung rằng, để LAE phát triển, cần phối hợp đa chiều giữa Nhà nước, doanh nghiệp, viện – trường và cộng đồng người dùng. Nhà nước là kiến trúc sư về thể chế và hạ tầng, doanh nghiệp đầu tư công nghệ và cung cấp dịch vụ, viện – trường cung cấp tri thức và nhân lực, trong khi cộng đồng sẽ là thước đo thành công.

Phó Giám đốc Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) Võ Xuân Hoài nhấn mạnh, nhiều nước đã coi UAV và hàng không vũ trụ là ngành công nghệ chiến lược. Việt Nam với nền kinh tế tầm thấp đang có cơ hội trở thành xu hướng nổi bật, vừa phục vụ phát triển kinh tế, vừa bảo đảm an ninh, cứu hộ và đô thị thông minh. NIC cam kết phối hợp xây dựng khung chính sách thử nghiệm, phát triển hạ tầng quản lý không phận và thúc đẩy nghiên cứu, sản xuất thiết bị bay không người lái trong nước.