Nhung hươu chính là phần sừng còn non, chưa bị xương hóa của con hươu đực. Được bao phủ bởi lớp lông mao dày, mềm mịn như nhung. Đầu tròn, thân lộc nhung mềm, mọng máu, sờ thấy mát, da có màu hồng nhạt hoặc hồng vàng là màu của những mạch máu bên trong.
Tùy theo từng giai đoạn phát triển, nhung hươu có thể chưa phân nhánh, bắt đầu phân nhánh hình yên ngựa hoặc gác sào.
Hươu đực có thể bắt đầu mọc sừng khi được 1 năm tuổi. Tuy nhiên lộc nhung của những con hươu trên 3 năm tuổi mới thực sự mang lại giá trị cho người sử dụng và được khai thác.
Trên thị trường hiện nay, theo nguồn gốc xuất xứ, lộc nhung hươu được chia làm hai loại:
Những tác dụng nổi bật của nhung hươu theo nền y học Đông và Tây y như sau:
Nhung hươu vị ngọt, tính ôn đi vào 4 kinh: Can, thận, tâm can và tâm bào. Đặc biệt là đi vào kinh can và thận giúp bổ thận, sinh tinh, bổ tủy, ích huyết, chữa các chứng hư tổn cơ thể, di tinh, liệt dương, vô sinh, giúp khỏe gân cốt, giải độc cơ thể, tăng tuổi thọ…
Nhung hươu quy về can, thận kinh, là vụ thuốc tốt giúp bổ thận tráng dương, tốt cho máu. Thường thì những chứng bệnh như thận hư, thiếu máu đều có thể sử dụng nó. Nhung hươu thường được dùng để điều trị các chứng bệnh như chân tay lạnh, dương vật khó cương cứng, xuất tinh sớm, lưng, đầu gối đau nhức, tiểu tiện nhiều lần, chóng mặt ù tai, lạnh tử cung, vô sinh.
Tác dụng của nhung hươu tốt trong việc tăng cường sự phát triển của cơ bắp, gân cốt, bộ phận sinh dục ở trẻ nhỏ phát triển không bình thường, xương cốt không rắn chắc… Đó cũng chính là tác dụng trị liệu “ích khí, tăng cường sức khỏe, tốt cho răng, chống lão hóa” mà trong Bản kinh đã nói đến.
Nhung hươu còn có công dụng củng cố các kinh mạch, trị chứng khí hư nhiều, kinh nguyệt không đều ở phụ nữ… Ngoài ra, nhung hươu rất tốt trong việc giải nhiệt, có thể hoạt huyết, tiêu trừ máu tích tụ, loại bỏ phù thũng. Trong Bản kinh cũng nói: Nhung hươu có tác dụng “trị mụn nhọt, lở loét, phù thũng, loại trừ tà khí, huyết ứ ở âm đạo”.
Các thành phần dược chất, khoáng chất có trong nhung hươu có tác dụng hữu ích với sức khỏe con người.
Dược chất Pantocrinum có trong nhung hươu nếu dùng với liều lượng cao sẽ làm hạ huyết áp, tăng lưu lượng máu động mạch vành, tim co bóp mạnh hơn, làm chậm nhịp tim, làm cường tim.
Ngoài ra, dược chất này còn có tác dụng phòng và điều trị nhịp tim không đều, giúp hồi phục và ổn định huyết áp.
Trong nhung hươu có chứa rất nhiều loại hormone có tác dụng tăng cường sinh lý cho cả nam và nữ, giúp làm lành vết thương, phát triển hệ xương, chống loãng xương.
Chất Polysacaride trong nhung hươu có tác dụng lên các vết loét, đặc biệt là loét dạ dày.
Lộc nhung hươu giúp tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể, tăng sinh tế bào hồng cầu, bạch cầu, tăng cường chuyển hóa, kích thích tiêu hóa giúp cải thiện tình trạng suy dinh dưỡng, cải thiện giấc ngủ, chống lo âu trầm cảm.
Theo bác sỹ Nguyễn Thị Hằng – Học viện Y học cổ truyền Việt Nam “Nhung được chia làm 3 phần: phần ngọn dùng cho trẻ em, phần giữa dùng cho người suy kiệt, phần dưới dùng cho người cao tuổi. Liều khởi đầu thấp, sau tăng từ từ. Việc dùng liều cao ngay từ đầu sẽ làm tổn hại âm khí”.
Có thể thấy, tác dụng của nhung hươu khá an toàn và có thể sử dụng cho nhiều đối tượng khác nhau, đặc biệt là những người có thể hàn. Tuy nhiên khi sử dụng cần đúng liều lượng, đúng cách và đúng đối tượng.