Sinh viên STEM được vay tối đa 5 triệu đồng sinh hoạt phí mỗi tháng

Theo quyết định công bố tối 29/8, học sinh, sinh viên, học viên cao học và nghiên cứu sinh thuộc các ngành STEM sẽ được hưởng chính sách tín dụng đặc thù. Cụ thể, mỗi người học có thể vay tối đa bằng số tiền học phí mà trường xác nhận, cộng thêm tối đa 5 triệu đồng mỗi tháng để trang trải sinh hoạt và chi phí học tập khác. Mức vay cụ thể sẽ do Ngân hàng Chính sách xã hội thỏa thuận với người học.

So với dự thảo hồi tháng 4, chính sách chính thức đã có sự điều chỉnh rõ rệt. Ban đầu, Bộ Tài chính đề xuất mức vay tối đa chỉ 5 triệu đồng/tháng, bao gồm cả học phí và sinh hoạt phí. Tuy nhiên, quy định mới cho phép vay toàn bộ học phí cộng thêm 5 triệu đồng cho sinh hoạt phí, tức tổng số tiền vay thực tế có thể cao hơn nhiều, nhất là với các chương trình có học phí lớn.

Không chỉ nâng hạn mức, Chính phủ còn quyết định giảm lãi suất cho vay xuống 4,8%/năm, thấp hơn đáng kể so với mức 6,6%/năm mà dự thảo từng đưa ra và cũng thấp hơn mức áp dụng cho nhiều chương trình tín dụng khác tại Ngân hàng Chính sách xã hội.

Để được tiếp cận nguồn vốn, người học phải đáp ứng tiêu chuẩn học lực. Với sinh viên năm thứ nhất, cần đạt học lực khá trở lên trong ba năm THPT hoặc trung bình môn Toán, Lý, Hóa, Sinh lớp 12 từ 8 điểm trở lên. Sinh viên từ năm thứ hai trở đi cần có kết quả học tập loại giỏi ở năm trước liền kề. Với học viên cao học và nghiên cứu sinh, cần có sự công nhận từ cơ sở đào tạo. Quy định này được xem là chặt chẽ hơn so với dự thảo trước đó, vốn chỉ yêu cầu mức khá.

Thực tế, chi phí học tập và sinh hoạt của sinh viên STEM hiện ở mức cao. Theo khảo sát, học phí đại trà tại các trường công lập ở Hà Nội và TP HCM dao động 30–50 triệu đồng/năm. Các chương trình chất lượng cao hoặc hợp tác quốc tế có thể lên tới 200–300 triệu đồng/năm. Chi phí sinh hoạt ở hai thành phố lớn trung bình 3–5 triệu đồng/tháng, chưa tính sách vở, thiết bị và các khoản phát sinh. Bộ Giáo dục và Đào tạo ước tính nhu cầu vay thực tế của sinh viên STEM khoảng 9,5 triệu đồng/tháng, gồm 5 triệu sinh hoạt phí và 4,5 triệu cho học phí cùng các khoản học tập khác.

Trước khi có quyết định này, mức vay tối đa cho sinh viên là 4 triệu đồng/tháng, áp dụng chủ yếu cho các đối tượng mồ côi, hộ nghèo, cận nghèo hoặc có mức sống trung bình. Lãi suất khi đó là 6,6%/năm. Như vậy, chính sách mới không chỉ mở rộng đối tượng mà còn nâng mức vay và giảm gánh nặng tài chính nhờ lãi suất thấp hơn.

Theo Nghị định 81, trần học phí của khối ngành STEM tại các trường công lập chưa tự chủ trong năm học tới vào khoảng 17,1–18,5 triệu đồng/10 tháng. Với những trường đã tự chủ tài chính, mức học phí có thể cao gấp 2–2,5 lần. Riêng các chương trình đạt chuẩn kiểm định quốc tế hoặc theo tiêu chuẩn của Bộ, trường có quyền tự xác định mức thu.

Quyết định mới được kỳ vọng sẽ giúp sinh viên STEM yên tâm theo đuổi chương trình đào tạo vốn có chi phí cao, nhất là trong bối cảnh Việt Nam đang thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực công nghệ, kỹ thuật, bán dẫn và nghiên cứu khoa học.