Nội bộ Fed chia rẽ vì chính sách lãi suất

Khi nước Mỹ bước vào tuần thứ hai của đợt đóng cửa chính phủ liên bang (government shutdown), Cục Dự trữ Liên bang (Fed) đang phải “bay trong sương mù”. Việc thiếu hụt dữ liệu chính thức khiến các nhà hoạch định chính sách không thể đánh giá đầy đủ tình hình kinh tế. Trong bối cảnh đó, cuộc tranh luận nội bộ về lãi suất trong Fed trở nên gay gắt hơn bao giờ hết.

Stephen Miran: “Cần cắt giảm nhanh hơn để tránh suy yếu kinh tế”

Thống đốc mới của Fed – Stephen Miran, người được Tổng thống Donald Trump bổ nhiệm, khẳng định hôm thứ Ba rằng ông muốn đưa lãi suất trở về “mức trung tính” nhanh hơn so với phần lớn đồng nghiệp. Theo ông, mức trung tính là mức lãi suất không thúc đẩy cũng không kìm hãm tăng trưởng kinh tế.

“Tôi tin rằng mức lãi suất trung tính đã giảm so với năm ngoái, điều đó khiến chính sách tiền tệ hiện tại trở nên thắt chặt hơn trước,” Miran phát biểu tại hội nghị Managed Funds Association Policy Outlook 2025.

Ông cảnh báo rằng việc duy trì chính sách quá thắt chặt trong thời gian dài có thể tiềm ẩn rủi ro, bởi độ trễ của chính sách sẽ khiến nền kinh tế yếu đi trong tương lai gần. Tuy vậy, Miran vẫn tỏ ra lạc quan: “Hiện tôi chưa bi quan về nền kinh tế, nhưng nếu không điều chỉnh kịp thời, rủi ro có thể gia tăng.”

Jeff Schmid: “Lạm phát vẫn là mối đe dọa lớn nhất”

Trái ngược quan điểm với Miran, Chủ tịch Fed chi nhánh Kansas City, Jeff Schmid, cho rằng lãi suất hiện tại đang ở mức “hơi thắt chặt”, và đó chính là “vị trí hợp lý” để kiểm soát lạm phát.

“Khi lạm phát vẫn còn quá cao, chính sách tiền tệ cần phải kìm hãm tăng trưởng cầu để tạo điều kiện cho cung phục hồi, từ đó hạ nhiệt áp lực giá cả,” Schmid nhấn mạnh trong bài phát biểu tại Kansas City.

Fed vốn có nhiệm vụ kép – vừa đảm bảo ổn định giá cả, vừa tối đa hóa việc làm. Nhưng trong hoàn cảnh hiện nay, hai mục tiêu ấy đang xung đột. Một phe cho rằng việc cắt giảm lãi suất quá sớm sẽ thổi bùng lạm phát trở lại, trong khi phe còn lại cảnh báo thị trường lao động đang chậm lại và cần được hỗ trợ.

Sự chia rẽ trong nội bộ Fed ngày càng rõ rệt

Tại cuộc họp ngày 17/9/2025, các nhà hoạch định chính sách Fed dự kiến sẽ có hai lần cắt giảm lãi suất nữa trong năm, song sự đồng thuận gần như không tồn tại. Ông Miran thậm chí phản đối mức cắt giảm 0,25 điểm phần trăm, cho rằng mức đó “quá ít” so với những gì nền kinh tế cần.

Kể từ đó, ông liên tục kêu gọi giảm lãi suất mạnh hơn, thậm chí gợi ý có thể cắt thêm 5 lần nữa trong năm nay. Ông lập luận rằng giá thuê nhà đang giảm, và yếu tố này sẽ sớm kéo chỉ số lạm phát đi xuống khi được phản ánh vào dữ liệu. Ngoài ra, ông cho rằng dòng người nhập cư suy giảm cùng với tác động giảm thâm hụt từ thuế quan có thể làm giảm áp lực giá cả mà không cần duy trì chính sách quá nghiêm ngặt.

Schmid: “Không nên kích cầu quá mạnh”

Trong khi đó, Schmid cảnh báo rằng việc hạ lãi suất ồ ạt có thể khiến giá cả tăng trở lại.

“Nếu cầu tăng mạnh trở lại, doanh nghiệp sẽ dễ dàng nâng giá và chuyển gánh nặng thuế quan sang người tiêu dùng,” ông nói.

Schmid lưu ý rằng giá hàng hóa lâu bền – như máy giặt, tủ lạnh, tivi – đang tăng trở lại sau ba thập kỷ liên tục giảm giá, trừ giai đoạn đại dịch. Đồng thời, giá dịch vụ (từ cắt tóc, điện năng đến làm vườn) cũng tăng 3,5% trong những tháng gần đây, vượt xa mục tiêu 2% của Fed.

Theo ông, 80% nhóm hàng tiêu dùng tại Mỹ đang ghi nhận mức tăng giá – một dấu hiệu đáng lo ngại cho thấy lạm phát đã lan rộng hơn trước.

Vấn đề dữ liệu: Fed đang “mù mờ” trong quyết sách

Một trong những thách thức lớn nhất hiện nay là việc thiếu dữ liệu chính thức do chính phủ ngừng hoạt động. Khi các cơ quan thống kê như Cục Phân tích Kinh tế (BEA) hay Cục Thống kê Lao động (BLS) tạm thời ngưng công bố báo cáo, Fed buộc phải dựa vào dữ liệu tư nhân – vốn ít toàn diện và thiếu độ tin cậy.

Ông Schmid cho biết mình đang theo dõi số liệu thay thế từ khu vực tư nhân và các khảo sát nội bộ của Fed chi nhánh Kansas City. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh rằng đây chỉ là biện pháp tạm thời.

Trái lại, ông Miran cho rằng dữ liệu tư nhân không thể thay thế hoàn toàn dữ liệu của chính phủ, và cảnh báo rằng “trong thời gian chính phủ đóng cửa, chúng ta thiếu hầu hết thông tin cần thiết để hoạch định chính sách tiền tệ.”

Dù vậy, Miran vẫn hy vọng chính phủ sẽ sớm hoạt động trở lại trước kỳ họp tiếp theo của Fed vào ngày 28–29/10.

Neel Kashkari: Lo ngại nguy cơ “stagflation” quay lại

Không chỉ Miran và Schmid, Chủ tịch Fed Minneapolis – Neel Kashkari cũng bày tỏ lo ngại về tình hình hiện nay. Ông cho rằng các dữ liệu kinh tế đang phát tín hiệu “stagflation” – vừa tăng trưởng chậm vừa lạm phát cao.

Theo Kashkari, thị trường lao động đang yếu dần, trong khi lạm phát vẫn quanh mức 3%, cao hơn đáng kể so với mục tiêu 2% của Fed.

“Câu hỏi lớn hiện nay là liệu lạm phát do thuế quan có chỉ là tạm thời hay sẽ kéo dài,” ông nói. “Hiện còn quá sớm để kết luận.”

Fed đối mặt bài toán khó chưa từng có

Khi nền kinh tế Mỹ đang phải đối mặt với nhiều lực kéo ngược – từ giá cả, việc làm đến chính sách thương mại – Fed bị buộc phải ra quyết định trong tình trạng thiếu dữ liệu, một điều hiếm thấy trong lịch sử hiện đại.

Phe “bồ câu” (ủng hộ cắt giảm mạnh) cho rằng nếu không hành động sớm, kinh tế Mỹ sẽ rơi vào suy yếu, trong khi phe “diều hâu” (thận trọng hơn) cảnh báo rằng việc nới lỏng quá nhanh sẽ đánh mất uy tín của Fed trong cuộc chiến chống lạm phát.

Kết quả cuối cùng sẽ phụ thuộc vào quyết định trong cuộc họp tháng 10 tới, khi Fed cố gắng điều hướng giữa hai mục tiêu mâu thuẫn: giữ ổn định giá cả và bảo vệ việc làm – trong khi tạm thời phải “bay mù” giữa bầu trời thiếu dữ liệu.