Lưới cào đáy hủy hoại môi trường kinh khủng thế nào?

Trong bộ phim tài liệu mới Ocean, nhà làm phim kỳ cựu David Attenborough đã công bố thước phim chưa từng có: cảnh quay từ đáy biển cho thấy lưới cào đáy đang lao tới, cuốn theo bùn đất và buộc hàng loạt sinh vật biển phải tháo chạy. Đây là hình ảnh thực tế, lần đầu tiên công chúng có thể chứng kiến tận mắt điều xảy ra bên dưới những con tàu đánh bắt.

Lưới cào đáy là phương pháp đánh bắt bằng cách kéo một tấm lưới lớn có gắn kim loại nặng dọc theo đáy biển, làm xáo trộn toàn bộ hệ sinh thái dưới đó. Enric Sala, nhà khoa học biển và cố vấn cho bộ phim, nói rằng việc này tạo ra lượng khí CO₂ tương đương ngành hàng không toàn cầu mỗi năm – do đáy biển bị khuấy động và giải phóng carbon tích tụ trong trầm tích.

“Trước đây tôi chỉ thấy các sinh vật chết nằm trên boong tàu. Nhưng giờ, tôi thấy chúng cố vùng vẫy thoát thân – điều đó thực sự ám ảnh,” Sala chia sẻ.

Một nghiên cứu cho biết, mỗi lần lưới cào đi qua có thể phá hủy tới 40% sự sống dưới đáy biển, và phải mất nhiều năm mới phục hồi được. Khoảng 25% lượng hải sản thế giới hiện nay đến từ hình thức đánh bắt này.

Tàn phá nhìn thấy từ cả... không gian

Mỗi lần lưới cào hoạt động, nó khuấy tung đáy biển và tạo ra những vệt trầm tích kéo dài hàng chục cây số. Những vệt này lớn đến mức vệ tinh cũng chụp được – như những "vết sẹo" trên đại dương. Chúng đánh dấu nơi một hệ sinh thái bị xóa sổ.

Toby Nowlan – đạo diễn phim Ocean – cho biết lưới cào đáy đã có từ 700 năm trước ở Anh. Thậm chí vào thời đó, người dân đã viết thư lên vua để phản đối vì quá nhiều sinh vật chết bị kéo lên tàu. “700 năm trôi qua, chúng ta vẫn biết đây là điều tồi tệ, nhưng nó vẫn diễn ra khắp nơi – kể cả trong khu bảo tồn biển.”

Ông ví điều này như việc “dùng máy xúc phá hủy một khu rừng cổ thụ hay rừng Amazon – chỉ khác là nó xảy ra dưới mặt nước nên chúng ta không thấy.”

Chúng ta có thể dừng lại – nếu muốn

Bộ phim Ocean ra mắt ngay trước thềm Hội nghị Đại dương Liên Hợp Quốc 2025 – nơi các nước sẽ bàn về mục tiêu bảo vệ 30% đại dương vào năm 2030. Đây là cơ hội để quyết định có chấm dứt hoạt động hủy hoại này hay không.

Nowlan nhấn mạnh: “Chúng ta có thể dừng việc này ngay ngày mai, nếu thực sự muốn. Và điều đó sẽ tốt cho toàn bộ sự sống trên Trái Đất.”

Ocean sẽ phát sóng vào 8h tối Chủ Nhật, ngày 8/6 trên National Geographic và phát trực tuyến trên Disney+ cùng ngày. Phim cũng đang được chiếu ở một số rạp tại Anh.

???? Hãy cùng ký tên kêu gọi chấm dứt lưới cào đáy trong các khu bảo tồn biển.