Huawei gây bất ngờ với chip 5nm dù bị Mỹ cấm vận

Huawei và SMIC một lần nữa thu hút sự chú ý của giới công nghệ toàn cầu khi xuất hiện thông tin rằng họ đã thành công trong việc sản xuất chip 5nm bằng thiết bị quang khắc thế hệ cũ, bất chấp các lệnh trừng phạt công nghệ từ Mỹ và Hà Lan.

Chiếc laptop MateBook Pro mới nhất của Huawei, sử dụng hệ điều hành HarmonyOS và con chip Kirin X90, được cho là thành quả bất ngờ này. Một số nguồn rò rỉ khẳng định Kirin X90 thực chất là phiên bản cải tiến từ Kirin 9010 – chip được sản xuất theo tiến trình 7nm N+2 trước đó và dùng cho dòng điện thoại Pura 70 ra mắt năm 2024. Tuy nhiên, một kênh truyền hình nhà nước Trung Quốc tiết lộ rằng Kirin X90 đã được sản xuất bằng tiến trình 5nm N+3 tại SMIC – một bước tiến vượt ngoài dự đoán.

Điều gây chú ý là SMIC dường như đã thực hiện điều này mà không cần đến các máy quang khắc EUV hiện đại vốn bị cấm vận. Thay vào đó, họ tận dụng máy DUV (Deep Ultraviolet Lithography) mua từ trước khi bị trừng phạt. Các kỹ sư của SMIC được cho là đã áp dụng kỹ thuật in nhiều lần trên silicon để khắc phục giới hạn của bước sóng dài (193nm) của DUV khi làm việc với các chi tiết siêu nhỏ cỡ 5nm.

Một tài khoản trên mạng xã hội "X" dẫn lại báo cáo của CCTV, cho rằng Kirin X90 đạt mật độ bóng bán dẫn khoảng 125 triệu transistor/mm² – thấp hơn một chút so với mức 138 triệu của TSMC nhưng gần bằng tiến trình 5nm của Samsung. Điều đáng nói là toàn bộ điều này được thực hiện với công nghệ đời cũ, vốn được cho là không đủ khả năng đạt mức độ tinh vi này.

Tuy nhiên, không phải mọi con số đều khả quan. Một số phân tích cho thấy tỷ lệ thành phẩm (yield) của tiến trình này chỉ khoảng 20% – quá thấp so với mức tối thiểu 70% để đưa vào sản xuất hàng loạt. Sản lượng hiện tại cũng chỉ ở mức 3.000 tấm wafer mỗi tháng.

Dẫu vậy, chỉ riêng việc SMIC có thể tiếp cận công nghệ 5nm bằng thiết bị DUV đã là dấu hiệu đáng lo ngại với Mỹ. Việc Huawei tiếp tục thiết kế chip tiên tiến bất chấp các hạn chế công nghệ có thể ảnh hưởng đến cuộc đua công nghệ trong lĩnh vực quân sự và AI.

Bước đi này cho thấy Trung Quốc vẫn đang tìm cách tiến lên bằng các nguồn lực sẵn có, và sự phục hồi của họ – dù chậm – có thể định hình lại tương lai của ngành bán dẫn toàn cầu.