Trong vài năm trở lại đây, anime Nhật Bản chứng kiến sự trỗi dậy mạnh mẽ của dòng dark shonen, nơi bối cảnh luôn tàn nhẫn và ngập tràn bạo lực. Các nhân vật không chỉ đối mặt với kẻ thù mà còn phải chiến đấu với những giới hạn của bản thân, đối diện nguy cơ mất mạng bất kỳ lúc nào. Những cái tên như Chainsaw Man, Jujutsu Kaisen hay Thanh gươm diệt quỷ là minh chứng rõ nét cho xu hướng này.
Không phải hiện tượng này xuất hiện mới. Ngay từ đầu những năm 2000, các bộ anime như Death Note, Attack on Titan hay những chương truyện u ám trong Bleach, Naruto đã cho thấy sức hút bền vững của cách kể chuyện nặng về bi kịch, xung đột nội tâm và yếu tố triết lý. Dark shonen vẫn giữ khung cốt lõi của shonen – hành trình trưởng thành, trận chiến giữa thiện và ác – nhưng tự làm mới mình bằng cách khai thác mặt tăm tối của xã hội và con người.
Điều này khiến khán giả không chỉ quan tâm đến các trận chiến, mà còn bị cuốn vào những câu hỏi về đạo đức, bản sắc và ý nghĩa của sự hy sinh. Trong Thanh gươm diệt quỷ, các trận chiến cam go không chỉ là yếu tố gây cấn, mà còn làm nổi bật những câu chuyện cảm động đằng sau hai phe người và quỷ, giúp người xem đồng cảm với cả hai phía.
Sức hấp dẫn của dark shonen còn đến từ khả năng phản ánh những khía cạnh khắc nghiệt của đời sống. Nó khai thác sâu các vấn đề xã hội, chính trị và cảm xúc, tạo nên một chiều sâu mà nhiều bộ shonen truyền thống khó đạt được. Nhờ đó, dòng anime này thu hút không chỉ khán giả trẻ tuổi mà còn cả người trưởng thành tìm kiếm những câu chuyện giàu ý nghĩa.
Tuy nhiên, việc dark shonen chiếm ưu thế hoàn toàn cũng tiềm ẩn rủi ro. Anime vốn là phương tiện kể chuyện đa dạng, từ hài hước (comedy), đời thường (slice-of-life), giả tưởng (fantasy) đến kinh dị (horror). Nếu xu hướng đen tối áp đảo, những dòng anime nhẹ nhàng, sáng tạo thể nghiệm có thể bị lu mờ. Hơn nữa, việc lạm dụng yếu tố “đen tối” liên tục cũng có thể khiến khán giả mệt mỏi và tự bào mòn sức hấp dẫn của chính thể loại này.
Ngay cả những bộ anime không thuộc dark shonen như One Piece hay My Hero Academia cũng đôi khi khai thác yếu tố u ám trong khoảnh khắc căng thẳng hoặc thử thách tinh thần nhân vật, tạo nên chiều sâu mà không làm mất tông sáng tạo chủ đạo. Điều này cho thấy sức sống của anime không phụ thuộc vào một hướng tiếp cận duy nhất mà là sự cân bằng và đa dạng thể loại.
Ngoài ra, dark shonen còn thúc đẩy các bộ anime mới thử nghiệm cấu trúc kịch bản, nâng cao tính rủi ro khi dàn nhân vật chính phải đối mặt với các trận chiến sinh tử, đồng thời đưa vào những lớp nghĩa triết lý và nhân sinh sâu sắc hơn. Một ví dụ gần đây là Dan Da Dan, tân binh anime Nhật Bản, phối hợp nhuần nhuyễn yếu tố đen tối với hài hước, siêu nhiên và bối cảnh học đường, chứng minh rằng dark shonen không chỉ là bạo lực mà còn là công cụ mở rộng giới hạn kể chuyện.
Nhìn chung, xu hướng dark shonen như Thanh gươm diệt quỷ hay Jujutsu Kaisen không nên trở thành đại diện duy nhất cho anime. Giá trị của nó nằm ở khả năng tạo ra trải nghiệm trưởng thành, khai thác chiều sâu nhân văn và mở rộng giới hạn kể chuyện, mà vẫn để chỗ cho các dòng anime khác phát triển song song. Nếu được cân bằng đúng cách, dark shonen sẽ tiếp tục đóng vai trò chất xúc tác, giúp anime đổi mới, phát triển mà không đánh mất bản sắc phong phú đã tạo nên sức hút toàn cầu của nghệ thuật Nhật Bản.