Neko Yuki 
Tin tức về việc Ford Focus bị khai tử không còn là bất ngờ. Trong ngày 14/11, dây chuyền sản xuất tại nhà máy Saarlouis, Đức, đã chính thức ngừng hoạt động. Đại diện Ford châu Âu xác nhận chiếc Focus cuối cùng – được phủ lớp sơn ngoại thất màu trắng – đã lăn bánh khỏi dây chuyền sản xuất, kết thúc 27 năm lịch sử mẫu hatchback của Ford trên thị trường toàn cầu.
Ra đời từ năm 1998, Ford Focus nhanh chóng trở thành biểu tượng của dòng xe gầm thấp, nổi tiếng nhờ thiết kế hiện đại, khả năng vận hành linh hoạt và mức tiêu hao nhiên liệu hợp lý. Trong suốt gần ba thập kỷ, Focus đã được sản xuất tại nhiều nhà máy trên khắp châu Âu và thế giới, góp phần đưa Ford trở thành một trong những thương hiệu xe du lịch phổ biến tại lục địa già.
Việc khai tử Focus là bước đi tiếp theo trong chiến lược rút khỏi các dòng xe gầm thấp tại châu Âu của Ford. Trước Focus, hãng đã dừng sản xuất Ford Fiesta vào năm 2023 và Ford Mondeo vào năm 2022. Thậm chí, Ford Ka cũng đã bị khai tử từ năm 2020. Như vậy, Ford gần như không còn mẫu xe du lịch gầm thấp nào trong danh mục tại thị trường châu Âu, thay vào đó hãng chỉ còn các dòng SUV và xe thương mại, phục vụ nhu cầu của khách hàng lục địa già.
CEO Ford, Jim Farley, từng chia sẻ rằng lý do chính dẫn tới việc khai tử các mẫu xe này không phải do doanh số thấp, mà bởi biên lợi nhuận mỏng. Ông thẳng thắn nhận định: “Chúng tôi đang rời bỏ ngành kinh doanh xe nhàm chán, chuyển sang phát triển các mẫu xe biểu tượng.” Quan điểm này phản ánh định hướng chiến lược mới của Ford: tập trung vào những dòng xe có giá trị cao hơn và khả năng sinh lời tốt hơn.
Tuy nhiên, giới chuyên môn nhận định rằng việc rút lui khỏi các mẫu xe gầm thấp có thể ảnh hưởng tiêu cực tới thị phần của Ford tại châu Âu. Theo dữ liệu từ Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô châu Âu (ACEA), Ford nắm giữ khoảng 7,2% thị phần tại lục địa già vào cuối năm 2015, nhưng tới tháng 9/2025, con số này chỉ còn 3,3%. Việc khai tử Focus có khả năng khiến thị phần của hãng tiếp tục giảm trong năm tới.
Dù xu hướng SUV đang thống trị, dữ liệu từ Dataforce cho thấy các mẫu xe gầm thấp vẫn được ưa chuộng tại châu Âu. Dacia Sandero, Volkswagen Golf và Renault Clio dẫn đầu danh sách bán chạy 10 tháng đầu năm 2025, tiếp theo là Peugeot 208, Skoda Octavia và Toyota Yaris. Những con số này chứng minh rằng khách hàng vẫn mong muốn sở hữu những chiếc xe gầm thấp, tiện dụng cho đô thị, tiết kiệm nhiên liệu và chi phí bảo dưỡng hợp lý.
Sự tồn tại và phát triển của các mẫu xe gầm thấp đối lập với chiến lược rút lui của Ford cho thấy hãng đang bỏ ngỏ một phân khúc tiềm năng. Các đối thủ như Volkswagen, Renault, Peugeot hay Stellantis vẫn duy trì doanh số ổn định, chứng tỏ dòng xe này vẫn có sức hút mạnh tại thị trường châu Âu.

Trong suốt hành trình 27 năm, Ford Focus ghi dấu ấn nhờ thiết kế thông minh, tiện nghi, khả năng vận hành linh hoạt và độ bền cao. Từ Focus đời đầu ra mắt năm 1998, mẫu xe đã nhận được nhiều giải thưởng quan trọng, trở thành lựa chọn phổ biến cho người tiêu dùng châu Âu và thế giới.
Focus không chỉ là một mẫu xe du lịch, mà còn là minh chứng cho khả năng sản xuất và đổi mới của Ford. Qua các thế hệ, mẫu hatchback này liên tục được nâng cấp về công nghệ, động cơ, an toàn và tính năng tiện nghi. Phiên bản Focus RS và ST còn tạo dấu ấn với những tín đồ tốc độ nhờ hiệu suất vận hành mạnh mẽ.
Mẫu xe cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giúp Ford xây dựng danh tiếng tại thị trường toàn cầu. Từ châu Âu tới Mỹ Latinh, từ châu Á tới Bắc Mỹ, Focus là cầu nối đưa thương hiệu Ford đến gần hơn với khách hàng trong phân khúc xe du lịch nhỏ gọn.
Hiện tại, Ford đã chuyển trọng tâm sang các dòng SUV như Ford Kuga, Explorer, và xe bán tải Ranger. Những dòng xe này mang lại lợi nhuận cao hơn và đáp ứng nhu cầu thị trường ngày càng tăng về SUV và xe thương mại. Chiến lược này giúp Ford tối ưu hóa biên lợi nhuận, nhưng đồng thời cũng khiến hãng mất dần sự hiện diện trong phân khúc xe du lịch gầm thấp – vốn từng là nền tảng thương hiệu tại châu Âu.
Ford Mustang là ngoại lệ duy nhất còn lại trong nhóm xe gầm thấp, nhưng mẫu cơ bắp này phục vụ thị trường hẹp, không thể bù đắp thị phần đã mất từ Focus, Fiesta hay Mondeo.
Việc khai tử Focus mở ra nhiều hệ quả cho Ford và thị trường ôtô châu Âu. Thứ nhất, thị phần của hãng dự kiến tiếp tục giảm trong các năm tới. Thứ hai, khách hàng trung thành với các mẫu xe du lịch nhỏ gọn sẽ tìm đến đối thủ, khiến Ford phải đối mặt với thách thức trong việc duy trì hình ảnh thương hiệu tại lục địa già.

Ngược lại, tập trung vào SUV và xe thương mại giúp Ford khai thác tốt hơn biên lợi nhuận, phát triển các mẫu xe “biểu tượng” và nâng cao hình ảnh thương hiệu trong mắt các nhà đầu tư. Đây là bước đi mạo hiểm, nhưng phù hợp với chiến lược dài hạn của CEO Jim Farley.
Các chuyên gia dự báo, thị trường ôtô châu Âu sẽ tiếp tục duy trì sự đa dạng: SUV và xe gầm thấp cùng tồn tại, nhưng các hãng như Volkswagen, Renault, Peugeot vẫn chiếm ưu thế trong phân khúc xe du lịch gầm thấp, nhờ đáp ứng nhu cầu đô thị và chi phí hợp lý. Ford sẽ cần có các chiến lược sáng tạo nếu muốn trở lại hoặc bù đắp thị phần đã mất.
Chiếc Ford Focus cuối cùng rời khỏi dây chuyền sản xuất tại Saarlouis ngày 14/11/2025 không chỉ khép lại 27 năm lịch sử của một mẫu xe huyền thoại, mà còn đánh dấu bước ngoặt chiến lược quan trọng của Ford tại châu Âu. Việc rút khỏi dòng xe gầm thấp, tập trung vào SUV và xe thương mại, phản ánh mục tiêu tối ưu hóa lợi nhuận và xây dựng các mẫu xe biểu tượng trong tương lai.
Dẫu vậy, thị trường vẫn còn nhu cầu lớn với xe du lịch gầm thấp, và Ford sẽ phải cân nhắc nếu muốn duy trì sự hiện diện lâu dài tại châu Âu. Focus – với những giá trị mà nó để lại – vẫn là minh chứng sống động cho sức sáng tạo, chất lượng và ảnh hưởng toàn cầu của Ford trong gần ba thập kỷ qua.