1,5 triệu đàn ông Việt Nam có nguy cơ ‘ế’ vào 10 năm nữa

Theo dự báo mới nhất từ Tổng cục Thống kê, nếu tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh tiếp tục duy trì ở mức cao như hiện nay, Việt Nam sẽ dư thừa tới 1,5 triệu nam giới vào năm 2034 và con số này có thể tăng lên 2,5 triệu vào năm 2059. Đây là một cảnh báo đáng lo ngại về những thách thức nhân khẩu học mà đất nước có thể phải đối mặt trong tương lai.

Tình trạng mất cân bằng giới tính gia tăng

Hiện tượng mất cân bằng giới tính khi sinh tại Việt Nam bắt đầu xuất hiện từ năm 2006, với tỷ lệ 109,8 bé trai trên 100 bé gái. Con số này không ngừng tăng lên trong những năm qua, và hiện nay đã vượt mức 112 bé trai trên 100 bé gái – cao hơn nhiều so với ngưỡng sinh học tự nhiên (103-106 bé trai/100 bé gái). Đặc biệt, tại các tỉnh thuộc khu vực đồng bằng sông Hồng như Quảng Ninh, Hải Dương, và Hưng Yên, tỷ lệ này còn lên đến 120 bé trai trên 100 bé gái.

Theo bà Hoàng Thị Thơm, Phó Cục trưởng Cục Dân số (Bộ Y tế), hiện trạng này phản ánh sâu sắc những định kiến giới tồn tại lâu đời trong xã hội, đặc biệt là tư tưởng “trọng nam khinh nữ” và quan niệm rằng con trai là người duy trì dòng họ. Những áp lực văn hóa này đã khiến nhiều gia đình tìm đến các phương pháp sàng lọc giới tính thai nhi – một hệ quả tiêu cực từ sự phát triển của công nghệ y học hiện đại.

Hệ lụy nghiêm trọng đối với xã hội

Mất cân bằng giới tính khi sinh không chỉ làm thay đổi cấu trúc nhân khẩu học mà còn tạo ra hàng loạt thách thức đối với sự phát triển bền vững của xã hội. Những vấn đề có thể phát sinh bao gồm: thiếu hụt lực lượng lao động nữ, áp lực lớn lên hệ thống an sinh xã hội, và các nguy cơ liên quan đến sức khỏe cộng đồng.

Ngoài ra, sự dư thừa nam giới còn có thể dẫn đến những vấn đề xã hội nghiêm trọng như bất bình đẳng giới ngày càng sâu sắc, gia tăng tệ nạn buôn bán người, và bất ổn trong các mối quan hệ hôn nhân.

Giải pháp từ các chuyên gia

Để đối mặt với thực trạng này, bác sĩ Mai Trung Sơn từ Cục Dân số (Bộ Y tế) đề xuất một loạt giải pháp quan trọng. Trước tiên, cần đẩy mạnh các chiến dịch truyền thông nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng về bình đẳng giới và giá trị của trẻ em gái. Đồng thời, các biện pháp pháp lý cần được thắt chặt, bao gồm nghiêm cấm sử dụng công nghệ y học để xác định giới tính thai nhi và đình chỉ thai nghén vì lý do giới tính.

Ngoài ra, việc xây dựng các chính sách khuyến khích gia đình coi trọng cả hai giới tính và thúc đẩy vai trò của phụ nữ trong xã hội cũng là một yếu tố then chốt. Chỉ khi các giải pháp này được thực hiện đồng bộ, Việt Nam mới có thể ngăn chặn và giảm thiểu những hệ lụy từ mất cân bằng giới tính khi sinh.

Sự thừa nam giới không chỉ là bài toán nhân khẩu học, mà còn là thách thức lớn về văn hóa, xã hội và kinh tế mà Việt Nam cần đối mặt ngay từ bây giờ.