Trên mạng xã hội hiện nay, cụm từ “sản xuất theo lô” đang được cư dân mạng Việt Nam sử dụng rầm rộ như một cách nói vui đầy tính châm biếm nhẹ nhàng. Nếu trước đây, khái niệm này thường chỉ được sử dụng trong ngành sản xuất – để nói về việc tạo ra hàng loạt sản phẩm giống nhau trong cùng một đợt – thì giờ đây, nó lại trở thành ngôn ngữ của đời sống, đặc biệt phổ biến trong các câu chuyện hài hước về gia đình, bạn bè hay môi trường làm việc.
Việc dùng cụm từ “sản xuất theo lô” cho con người xuất phát từ một quan sát rất đời thường: nhiều người trong cùng một bối cảnh xã hội có hành vi, suy nghĩ, cách ứng xử… giống nhau đến kỳ lạ. Điều này khiến giới trẻ – đặc biệt là những người hay dùng mạng xã hội như Threads, Facebook, TikTok – có xu hướng so sánh vui rằng họ dường như được “đúc từ cùng một khuôn”.
Một ví dụ điển hình từng viral là bài đăng trên Threads chia sẻ: “Bố Việt Nam được sản xuất theo lô: bố tôi đến giờ còn không biết tôi học trường nào, lớp mấy.”
Chỉ một dòng ngắn gọn nhưng đã nhận được hàng chục nghìn lượt tương tác và hàng trăm bình luận “gật gù”. Rất nhiều người trẻ tiếp tục chia sẻ những trải nghiệm tương tự về bố mẹ mình – như không nhớ ngày sinh con, hay hỏi đi hỏi lại cùng một câu suốt nhiều năm. Cảm giác “sao giống nhau quá vậy” khiến họ liên tưởng tới việc “bố mẹ được sản xuất theo dây chuyền”, và từ đó, cụm từ “sản xuất theo lô” trở thành cách nói hài hước, thân thiện nhưng cũng đầy tinh tế để mô tả nét đặc trưng của một thế hệ.
Điều thú vị là khái niệm này không chỉ dừng lại ở cha mẹ. Một loạt hiện tượng xã hội cũng bị “dán nhãn” sản xuất theo lô. Có người nhận ra rằng hầu hết bạn bè mình đều có một vết sẹo ở bắp tay trái – một “đặc điểm nhận diện” không hẹn mà gặp – và liền viết: “Trẻ em Việt Nam được sản xuất theo lô.”
Câu nói vừa gây cười vừa gợi nhớ về một thời tuổi thơ dữ dội, khi trẻ em chơi những trò mạo hiểm như trèo cây, nhảy lò cò hay chạy xe đạp không thắng.
Một số môi trường công sở, hành vi tập thể hay văn hóa tổ chức cũng trở thành chủ đề của trào lưu này. Điển hình là những câu than thở về công việc:
“Trong giờ hành chính thì không ai giao việc, nhưng đúng 5 giờ chuẩn bị về là sếp gọi lên.”
Sự trùng hợp đến kỳ lạ này khiến dân văn phòng đùa nhau rằng:
“Công ty tụi mình chắc được sản xuất theo lô, lập trình y chang nhau luôn á.”
“Sản xuất theo lô” là ví dụ điển hình cho cách giới trẻ Việt biến ngôn ngữ kỹ thuật thành cách diễn đạt đời thường, hài hước. Cụm từ này không mang nghĩa tiêu cực, mà ngược lại, thể hiện sự đồng cảm, gắn kết thông qua những trải nghiệm chung. Khi một người nói “ba mẹ tụi mình được sản xuất theo lô”, điều đó không chỉ là một lời trêu chọc, mà còn là cách thừa nhận rằng trong cái “giống nhau” ấy, có sự gần gũi và dễ thương rất riêng của một thế hệ.
Mỗi thế hệ cha mẹ đều có những mô thức giáo dục, thói quen ứng xử và cách thể hiện tình cảm theo kiểu riêng. Khi con cái lớn lên và bắt đầu nhìn nhận lại bằng con mắt hài hước, nhẹ nhàng như vậy, điều đó cũng chứng tỏ sự trưởng thành trong cách giao tiếp giữa các thế hệ.
“Sản xuất theo lô” không chỉ là một cụm từ vui tai, mà còn là minh chứng cho sự sáng tạo ngôn ngữ không giới hạn của giới trẻ Việt. Từ chuyện gia đình đến chuyện xã hội, cụm từ này phản ánh cách mà người trẻ quan sát cuộc sống xung quanh – với sự tinh tế, hóm hỉnh và đầy kết nối.
Dù là đang kể về bố mẹ, bạn bè hay đồng nghiệp, cách dùng “sản xuất theo lô” đã trở thành một thứ “meme ngôn ngữ” mới, làm giàu thêm kho tàng biểu đạt và góp phần làm cho mạng xã hội trở thành một không gian chia sẻ gần gũi, thú vị hơn mỗi ngày.