Từ 1/7 sẽ không còn đơn vị hành chính Quận, Huyện

Thay đổi này bắt nguồn từ Nghị quyết số 60 được Ban Chấp hành Trung ương thông qua vào ngày 12/4, về việc tổ chức lại chính quyền địa phương theo mô hình hai cấp: cấp tỉnh (gồm tỉnh và thành phố trực thuộc Trung ương) và cấp xã (gồm xã, phường, đặc khu trực thuộc tỉnh/thành). Nghị quyết này sẽ được cụ thể hóa trong các văn bản sửa đổi Hiến pháp năm 2013 và Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi), có hiệu lực từ ngày 1/7/2025.

Đây là bước đi được chuẩn bị kỹ lưỡng, phản ánh quyết tâm của Đảng và Nhà nước trong việc tinh gọn bộ máy, hiện đại hóa hành chính và nâng cao chất lượng phục vụ người dân. Thay vì duy trì nhiều tầng nấc trong hệ thống chính quyền như trước, mô hình mới tập trung vào việc rút ngắn quy trình, giảm thiểu thời gian và chi phí cho người dân, đồng thời tăng hiệu quả quản lý của chính quyền các cấp.

Trong thực tế, người dân từ lâu đã quen với việc phải “lên huyện” để thực hiện nhiều thủ tục như xin giấy phép xây dựng, đăng ký hộ tịch, làm sổ đỏ, đăng ký kinh doanh... Với mô hình hai cấp sắp tới, những thủ tục này sẽ được tiếp nhận và xử lý trực tiếp tại cấp xã, phường – nơi gần dân nhất. Các vấn đề mang tính tổng hợp, liên ngành, chiến lược như quy hoạch, đầu tư, giải quyết khiếu nại – tố cáo… sẽ được giao cho cấp tỉnh.

Hệ thống hành chính công sẽ được sắp xếp lại theo hướng hiện đại, thân thiện, tiện lợi. Dịch vụ công trực tuyến sẽ đóng vai trò ngày càng lớn, giúp người dân giải quyết thủ tục mà không cần phải di chuyển đến nhiều nơi. Các trung tâm hành chính công tại tỉnh, thành phố sẽ tiếp tục được nâng cấp, vừa tiếp nhận hồ sơ vừa hỗ trợ người dân xử lý mọi khâu một cách rõ ràng, minh bạch.

Việc xóa bỏ cấp huyện không đồng nghĩa với việc cắt giảm nhân sự hàng loạt. Chính phủ đã lên kế hoạch bố trí lại cán bộ cấp huyện, sắp xếp lại tổ chức phù hợp với nhiệm vụ mới. Song song đó là quá trình đào tạo, nâng cao năng lực cho cán bộ cấp xã – những người sẽ đảm nhận vai trò lớn hơn trong hệ thống chính quyền tương lai. Người dân cũng sẽ được hướng dẫn đầy đủ về quy trình, thủ tục và nơi tiếp nhận hồ sơ trong thời gian chuyển tiếp, tránh gây xáo trộn.

Lợi ích của mô hình hai cấp dự kiến sẽ nhanh chóng phát huy. Khi bộ máy gọn nhẹ, thủ tục được xử lý nhanh hơn, người dân sẽ không còn cảnh “lên huyện, chờ đợi cả ngày” chỉ để nhận một tờ giấy. Một người dân ở vùng sâu vùng xa như Kon Tum hay Hà Giang, thay vì phải vượt hàng chục cây số đến trung tâm huyện, sẽ có thể hoàn tất thủ tục ngay tại trụ sở xã. Một công nhân tại Long An có thể làm giấy khai sinh cho con tại phường, không cần xin xác nhận nhiều nơi như trước.

Quan trọng hơn, đây là bước tiến phù hợp với thời đại số, khi nhà nước cần một bộ máy linh hoạt, chủ động và gần dân hơn. Quản lý hành chính không thể cồng kềnh trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ. Việc tổ chức lại mô hình chính quyền không chỉ nhằm đơn giản hóa, mà còn là động lực để thay đổi tư duy quản trị, phục vụ người dân tốt hơn, nhanh hơn và hiệu quả hơn.

Từ 1/7/2025, cấp huyện sẽ không còn – nhưng thay vào đó là một hệ thống chính quyền gần dân hơn, gọn gàng hơn, hiện đại hơn. Đó không phải là sự kết thúc, mà là khởi đầu của một hành trình mới trong xây dựng một nền hành chính vì dân, phục vụ dân, và lấy sự hài lòng của dân làm thước đo.