Đây là một tính năng kỹ thuật phức tạp và tinh xảo, thường được coi là biểu tượng của sự sang trọng và đẳng cấp trong lĩnh vực đồng hồ.

Đồng hồ Tourbillon là gì?

Theo Wikipedia, Trong nghệ thuật làm đồng hồ, tourbillon (/tʊərˈbɪljən/; tiếng Pháp: [tuʁbijɔ̃] "cơn lốc ") là bộ phận bổ sung cho bộ máy nhằm làm giảm sự tác động của trọng lực lên các chi tiết của đồng hồ. Tourbillon lần đầu tiên được phát minh vào năm 1798 bởi người thợ chế tác đồng hồ bậc thầy Abraham-Louis Breguet (1747 - 1823). Trong một tourbillon, bánh xe thoát hiểm và bánh xe cân bằng được gắn trong một lồng quay, nhằm hạn chế các tác động của trọng lực lên các chi tiết của đồng hồ. Bằng cách liên tục xoay toàn bộ cụm bánh xe cân bằng / thoát hiểm ở tốc độ chậm (thường là khoảng một vòng quay mỗi phút).

Ban đầu là một nỗ lực để cải thiện độ chính xác, nhưng ngày nay việc mang một tourbillons lên một chiếc đồng hồ phổ thông đã trở nên không thực sự cần thiết, vì bề dày lịch sử phát triển đã khiến cho các đồng hồ ngày nay chạy chính xác hơn rất nhiều. Tuy nhiên, trên thực tế tourbillons vẫn được đưa vào một số đồng hồ hiện đại đắt tiền (thường có giá từ $40.000) như một sự mới lạ thể hiện sự đẳng cấp cho một chiếc đồng hồ. Tourbillon thường được trưng bày trên mặt đồng hồ như một chi tiết nghệ thuật bắt mắt.

Cơ chế hoạt động của Tourbillon

Cách hoạt động của Tourbillon là gì? Đơn giản nhưng phức tạp, Tourbillon đặt một số bộ phận cơ học quan trọng của đồng hồ, bao gồm bánh xe cân bằng và bộ chỉnh động, vào một lồng quay. Trong đó, bộ chỉnh động chứa sợi tóc, bánh xe cân bằng và một đòn bẩy. Đồng hồ Tourbillon sau đó quay lồng này, thường ở tốc độ 1 RPM (1 vòng/phút), để chống lại ảnh hưởng của trọng lực đối với chính xác của đồng hồ.

Dù có áp dụng vật liệu và lý thuyết tiên tiến, việc giữ cho đồng hồ cơ hoạt động ổn định ở mọi vị trí là một thách thức. Tourbillon xuất hiện như một giải pháp tiên tiến, giúp cải thiện chính xác của đồng hồ bằng cách loại bỏ ảnh hưởng của trọng lực. Tuy nhiên, hiệu suất của Tourbillon chỉ là tương đối, vì nó không thể giữ được tốc độ chính xác khi chuyển từ vị trí ngang sang vị trí dọc. Trong khi Tourbillon có hiệu quả khi đồng hồ ở các vị trí thẳng đứng, nó không thực sự ảnh hưởng khi đồng hồ ở vị trí nằm ngang, vì trọng lực không gây ra ảnh hưởng nhiều ở vị trí này.

Điều này dẫn đến một thực tế: Tourbillon không đảm bảo sự chính xác tuyệt đối. Sự thay đổi tốc độ giữa các vị trí khác nhau của đồng hồ có thể tạo ra sai số đáng kể. Tuy nhiên, Breguet đã thiết kế một loại Tourbillon dành cho đồng hồ bỏ túi, giữ vị trí thẳng đứng trong túi áo, đạt được hiệu quả đáng kể. Tuy nhiên, với đồng hồ đeo tay, việc chuyển động thường xuyên từ vị trí dọc sang vị trí ngang khiến cho Tourbillon không thể hiệu quả như mong đợi.

Phân loại thiết kế Tourbillon

Có nhiều loại Tourbillon khác nhau, phân biệt nhau qua cách hoạt động và tính năng. Một trong những loại phổ biến là Tourbillon trục đôi (Double-axis tourbillon).

Tourbillon trục đôi

Tourbillon trục đôi được phát minh bởi Anthony Randall vào tháng 1 năm 1977 và sau đó được cấp bằng sáng chế. Ông Richard Good đã xây dựng mô hình đầu tiên của nó vào năm 1978. Đến năm 1980, Anthony Randall đã tạo ra một chiếc Tourbillon trục đôi đặt trong một chiếc đồng hồ quả lắc di chuyển, và nó đã được trưng bày tại bảo tàng thời gian Time Museum ở Rockford, Illinois, Hoa Kỳ.

Năm 2003, nhà chế tác đồng hồ Thomas Prescher đã phát triển Tourbillon trục đôi bay đầu tiên trong một chiếc đồng hồ bỏ túi. Sau đó, vào năm 2004, Tourbillon trục đôi bay này cũng đã được tích hợp vào đồng hồ đeo tay, và được giới thiệu tại triển lãm Baselworld 2003 và 2004 tại Basel, Thụy Sĩ.

Đặc điểm của Tourbillon này là nó quay quanh hai trục, mỗi trục quay một vòng mỗi phút. Toàn bộ cụm Tourbillon được cung cấp bởi một cơ chế lực không đổi đặc biệt, được gọi là remontoire, một phần giúp cân bằng các tác động của nén-giãn dây cót và ma sát. Điều này giúp điều chỉnh dao động của Tourbillon trục đôi, đảm bảo độ chính xác và ổn định trong thời gian hoạt động.

Triple-axis tourbillon - Tourbillon ba trục

Tourbillon ba trục là một cải tiến đáng chú ý trong lĩnh vực đồng hồ đeo tay. Năm 2004, Thomas Prescher đã phát triển Tourbillon ba trục đầu tiên cho Thomas Prescher Haute Horlogerie. Điều đặc biệt ở loại Tourbillon này là cơ chế lực không đổi được tích hợp trong buồng calibre của đồng hồ.

Bước tiến này đã được trình bày tại triển lãm Baselworld 2004 ở Basel, Thụy Sĩ, cùng với hai mẫu Tourbillon trục đơn và Tourbillon trục đôi.

Tourbillon ba trục độc đáo đã được sử dụng trong đồng hồ đeo tay Primus của Aaron Becsei từ Bexei Watches vào năm 2007. Đồng hồ này đã được giới thiệu tại Baselworld 2008. Trong cơ chế Tourbillon ba trục, lồng thứ ba (bên ngoài) có một hình thức đặc biệt, cho phép sử dụng vòng ngọc thay vì vòng bi thông thường.

Nhiều nhà sản xuất đồng hồ nổi tiếng như Vianney Halter, Girard-Perregaux và Jaeger-LeCoultre đã phát triển các phiên bản đồng hồ đeo tay sử dụng bộ chỉnh động ba trục hoặc Tri-Axial Tourbillon, chẳng hạn như đồng hồ "Deep Space" của Vianney Halter, "Tri-Axial Tourbillon" của Girard-Perregaux, và "Gyrotourbillon" của Jaeger-LeCoultre.

Flying Tourbillon

Flying Tourbillon là một cải tiến đáng chú ý của tourbillon truyền thống. Khác với tourbillon thông thường, nó không cần một đoạn cầu nối ở cả hai phía trên và dưới để hỗ trợ. Thay vào đó, tourbillon bay được thiết kế để tự nổi lên và chỉ cần được hỗ trợ từ một phía, tạo ra cảm giác như nó đang bay lơ lửng giữa bên trong của chiếc đồng hồ.

Alfred Helwig, một giảng viên tại Trường Đào tạo Đồng hồ Đức, là người đầu tiên phát minh ra tourbillon bay vào năm 1920. Từ đó, tourbillon bay đã trở thành một tính năng đáng chú ý được các nhà sưu tầm đồng hồ săn đón, ví dụ như Flying Tourbillon của Cartier và Zenith El Primero Tourbillon.

Gyro Tourbillon

Jaeger-LeCoultre đã giới thiệu chiếc đồng hồ đeo tay Tourbillon đầu tiên của mình vào năm 1993, mặc dù họ đã sản xuất các loại Tourbillon trước đó, bao gồm cả cuộc thi nổi tiếng về calibre 170. Tuy nhiên, điểm đánh dấu quan trọng đến từ công ty là việc ra mắt Gyrotourbillon I vào năm 2004. Gyrotourbillon I không chỉ là một Tourbillon trục đôi, mà còn tích hợp lịch vạn niên và phương trình thời gian (hay còn gọi là "equation of time") - hiển thị sự chênh lệch giữa thời gian mặt trời "thực" và thời gian của con người. Điều này là một biến chứng hiếm và thú vị, thường được kết hợp với các chỉ dẫn thiên văn khác.

Kể từ đó, Jaeger-LeCoultre đã tiếp tục phát triển nhiều biến thể khác nhau của Tourbillon đa trục này. Tuy nhiên, hầu hết các phiên bản đều có kích thước khá dày, với Gyrotourbillon I đạt đến 16mm. Cho đến khi Reverso Tribute Gyrotourbillon ra đời, Jaeger-LeCoultre đã thành công trong việc tạo ra một phiên bản Tourbillon đa trục mỏng hơn và dễ đeo hơn. Với kích thước 51,1mm x 31mm x 12,4mm, nó vẫn không phải là một chiếc đồng hồ nhỏ gọn, nhưng cảm giác khi đeo trên cổ tay là thoải mái hơn nhiều so với các phiên bản trước đó.