OpenAI cảnh báo lừa đảo bán cổ phiếu giả

OpenAI, hãng nổi tiếng với sản phẩm ChatGPT, vừa lên tiếng khuyến cáo nhà đầu tư không nên mua các token được quảng cáo là đại diện cho cổ phần của công ty. Trên nền tảng X (trước đây là Twitter), OpenAI khẳng định mình không hề liên quan đến bất kỳ sản phẩm tài chính hay token nào đang được rao bán dưới danh nghĩa “cổ phần OpenAI”.

Công ty viết: “Những token ‘OpenAI’ này không phải là cổ phần của OpenAI. Chúng tôi không hợp tác với Robinhood, không tham gia vào việc này và không xác nhận nó. Mọi giao dịch chuyển nhượng cổ phần OpenAI đều cần sự chấp thuận của chúng tôi – và chúng tôi chưa từng phê duyệt bất kỳ giao dịch nào.”

OpenAI cũng khuyến cáo mạnh mẽ: “Hãy cẩn trọng.”

Câu chuyện bắt đầu khi nền tảng giao dịch Robinhood công bố chương trình tặng token đại diện cổ phần của OpenAI và SpaceX cho khách hàng ở châu Âu. Robinhood cho biết họ lập ra một công ty trung gian để mua cổ phần các công ty tư nhân như OpenAI, sau đó phát hành token kỹ thuật số đại diện cho phần vốn này. Mục đích của cách làm này là biến các tài sản khó mua bán như cổ phần của một công ty tư nhân thành những sản phẩm dễ giao dịch hơn.

Giám đốc điều hành Robinhood, ông Vlad Tenev, thừa nhận rằng token không phải là cổ phần thực sự. Ông cho biết token chỉ giúp nhà đầu tư nhỏ lẻ tiếp cận gián tiếp những khoản đầu tư vào các công ty tư nhân mà trước nay chỉ các tổ chức lớn mới có cơ hội tham gia.

Tuy nhiên, hành động của Robinhood đã khiến OpenAI buộc phải lên tiếng phủ nhận liên quan, đồng thời cảnh báo nguy cơ lừa đảo.

Ngay sau khi OpenAI đăng thông báo, Elon Musk – đồng sáng lập nhưng nay trở thành người thường xuyên chỉ trích OpenAI – cũng bình luận gay gắt: “Cổ phần của các người là giả.”

Câu nói của Musk không chỉ đơn giản là lời mỉa mai. Thật ra, ông đang nhắc tới thực tế rằng cấu trúc sở hữu của OpenAI cực kỳ phức tạp và không giống với các công ty thông thường.

OpenAI vốn được điều hành bởi một tổ chức phi lợi nhuận. Nhưng các sản phẩm thương mại như ChatGPT lại do một công ty con điều hành, hoạt động theo mô hình “lợi nhuận có giới hạn”. Tức là nhà đầu tư chỉ được hưởng lợi nhuận tới mức trần nhất định, còn phần lợi nhuận vượt trội phải đưa trở lại phục vụ mục tiêu cộng đồng.

Vì vậy, OpenAI không thể lên sàn chứng khoán như các công ty bình thường. Ngay cả những người đầu tư vào OpenAI cũng không thực sự sở hữu cổ phần theo kiểu truyền thống. Họ chỉ có quyền hưởng một phần lợi nhuận, trong những giới hạn do ban lãnh đạo OpenAI đặt ra. Đó cũng là lý do vì sao Musk nói rằng “cổ phần của các người là giả”.

Câu chuyện giữa OpenAI, Robinhood và Elon Musk cho thấy thế giới đầu tư vào trí tuệ nhân tạo đang ngày càng trở nên hỗn loạn. Trong lúc nhiều người khao khát “sở hữu một phần cuộc cách mạng AI”, các sản phẩm tài chính mơ hồ như token hay cổ phần ảo dễ dàng xuất hiện, lợi dụng sự thiếu hiểu biết của nhà đầu tư nhỏ lẻ.

Việc OpenAI phải chính thức phủ nhận những token giả cho thấy mức độ rủi ro mà các nhà đầu tư có thể phải đối mặt. Hiện tại, không có cách nào để mua cổ phiếu OpenAI chính thức. Không có token nào do chính OpenAI phát hành. Nếu có ai nói ngược lại, rất có thể đó là một chiêu lừa đảo.

Tuy vậy, lời của Musk cũng không hoàn toàn sai. Trong cơ cấu phức tạp của OpenAI, thậm chí những người trong cuộc cũng chưa chắc thật sự “sở hữu” công ty theo cách mà mọi người thường hiểu về cổ phần.

Bài học rút ra là: Trong thời kỳ bùng nổ AI, nhà đầu tư cần hết sức thận trọng với bất kỳ lời mời mua cổ phần hay token liên quan tới các công ty công nghệ lớn như OpenAI, vì rất có thể thứ họ mua chỉ là một… ảo ảnh đầu tư.