Khi những ‘ông chú trung niên’ trở thành liệu pháp chữa lành cô đơn

Takanobu Nishimoto, người đàn ông gốc Kansai, chưa bao giờ quên lần đầu ông bị những nữ sinh vô tư gọi là “đáng sợ” chỉ vì vẻ ngoài của một người trung niên. Những lời phán xét vô tình ấy – cộng hưởng cùng định kiến trên sóng phát thanh – đã gieo vào ông một câu hỏi lớn: “Tại sao những người đàn ông như tôi lại bị khước từ khỏi thế giới hiện đại?”

Từ câu hỏi ấy, ông nảy ra một ý tưởng kỳ lạ: biến những "ossan" – từ lóng chỉ đàn ông trung niên – thành người bạn đồng hành được trả tiền.

Dịch vụ ossan mà ông sáng lập không hứa hẹn những điều phi thường. Với mức phí chỉ 7 USD mỗi giờ, các “ông chú” sẽ cùng bạn đi dạo, sắp xếp lại căn phòng, lắng nghe những tâm sự không tên, hoặc đơn giản là hiện diện bên bạn trong một buổi chiều khó chịu nào đó.

Không cần bằng cấp tâm lý. Không cần kỹ năng cố vấn. Họ chỉ cần biết lắng nghe – thật sự lắng nghe – bằng ánh mắt kiên nhẫn, bằng cái gật đầu nhẹ nhàng, bằng sự im lặng đầy bao dung.

Một khách hàng từng nói với Nishimoto: “Bạn không cần nói, chỉ cần nghe tôi nói thôi.” Và từ đó, ông hiểu: sự hiện diện chân thành đôi khi là điều duy nhất con người cần.

Ban đầu chỉ có mình Nishimoto, nhưng chỉ sau vài năm, con số ossan đã lên tới 70 người, phân bố khắp Nhật Bản. Tất cả đều được chọn lựa kỹ lưỡng, không chỉ vì hồ sơ lý lịch mà vì sự tử tế trong ánh nhìn và thái độ sống.

Người đàn ông từng nghĩ mình “vô dụng” lại trở thành ossan được yêu thích vì khả năng gật đầu và tập trung lắng nghe. Mỗi người đàn ông đều có một giá trị nào đó để trao đi – đó là điều Nishimoto tâm niệm.

Có tới 80% khách hàng là phụ nữ, phần lớn ở độ tuổi 30–40 – những người bị mắc kẹt giữa công việc, hôn nhân, cha mẹ già và những kỳ vọng không tên. Họ tìm đến các ossan để luyện phỏng vấn, để chia sẻ chuyện công sở, hoặc đơn giản là để không phải ngồi một mình trong phòng bệnh.

Một người phụ nữ mắc ung thư giai đoạn cuối từng tìm đến dịch vụ – không để than khóc, mà để được nhìn thấy ánh mắt kiên nhẫn của ai đó không quen, không phán xét.

Không có tên thật. Không liên lạc lại sau khi kết thúc buổi thuê. Bị khiếu nại ba lần là bị loại khỏi hệ thống. Nishimoto đặt ra những nguyên tắc rõ ràng để bảo vệ khách – và cũng để bảo vệ chính các ossan.

Ông tin rằng, thứ khách hàng cần không phải là một người bạn thân, cũng không phải một người thay thế tình thân. Mối quan hệ vừa đủ – như với một người chú – khiến ta thoải mái hơn vì không ràng buộc.

Shu Sakamoto, một luật sư 39 tuổi, đã thử làm ossan như một cách thoát khỏi vòng lặp công việc. Anh ngạc nhiên khi phần lớn khách chỉ muốn… nói chuyện. Dù đang sống trong thời đại mạng xã hội, nhưng rất nhiều người Nhật vẫn không có một ai để chia sẻ điều cá nhân.

Dịch vụ ossan không đơn thuần là một ý tưởng “lạ đời” – đó là phản chiếu chân thực về một xã hội hiện đại đang thiếu những cuộc đối thoại tử tế. Khi ta không còn ai để kể, thì một “ông chú trung niên biết lắng nghe” bỗng trở thành thứ xa xỉ.