Tỷ phú Bill Gates – người đồng sáng lập Microsoft, một trong những bộ óc công nghệ vĩ đại nhất thế kỷ 21 – vẫn mang trong mình một nỗi sợ rất… con người: giấc mơ hoảng loạn khi đi tìm lớp học ở Harvard.
“Tôi đang ở Harvard, kỳ thi cuối kỳ sắp đến, và tôi không biết lớp mình học ở đâu. Tôi chưa có sách giáo khoa, chưa học gì cả. Tôi cảm thấy hoảng loạn và sợ hãi. Tôi sẽ trượt.”
Gates chia sẻ đây là giấc mơ lặp đi lặp lại suốt đời mình – một ám ảnh bắt nguồn từ cách học liều lĩnh thời sinh viên. Ông từng lựa chọn học theo kiểu “nước đến chân mới nhảy”: trốn lớp, học nhồi nhét vào cuối kỳ, tham dự các môn học không đúng chuyên ngành chỉ vì tò mò và đam mê.
Gates chọn chuyên ngành toán học ứng dụng, một lựa chọn mà cố vấn học thuật của ông mô tả là “quân bài vạn năng” – cho phép tiếp cận kiến thức đa ngành. Với cá tính tò mò vô hạn, Gates không ngần ngại bỏ lớp chính thức để ngồi học tâm lý học, lịch sử, tư pháp hình sự, kinh tế…
Ông từng bỏ toàn bộ lớp toán tổ hợp để theo học tâm lý học suốt học kỳ, rồi chỉ xuất hiện trong phòng thi vào cuối kỳ – gây ngỡ ngàng cho bạn bè. Màn “trình diễn” này không phải vì bất cẩn, mà là một phần trong chiến lược xây dựng hình ảnh thiên tài “lạnh lùng”: giả vờ thờ ơ, nhưng thực chất học tập điên cuồng phía sau cánh cửa thư viện.
“Tôi mua hai bộ sách ở Lakeside chỉ để người khác không nghĩ là tôi đang thực sự nỗ lực – dù bên trong, tôi đang cố gắng đến mức tuyệt vọng.”
Bill Gates thừa nhận áp lực cuối kỳ là cực độ, đến mức ông phải "trú ẩn" trong thư viện Widener suốt nhiều ngày để nhồi kiến thức. Ông thú nhận: “Tôi thích sự căng thẳng và biết cách khiến nó phát huy hiệu quả”. Nhưng điều đó cũng gieo mầm cho giấc mơ đáng sợ ám ảnh ông cả đời.
Giấc mơ ấy – về việc không tìm thấy lớp học, không kịp học, cảm giác bị tụt lại phía sau – là phản ánh của một thời tuổi trẻ đầy mâu thuẫn: vừa đam mê, vừa lo âu; vừa liều lĩnh, vừa cầu toàn.
Không chỉ trong học tập, Gates còn nổi bật bởi phong cách sống... luộm thuộm và gắn bó với nhóm bạn thân là dân “mọt toán – khoa học”. Ông cùng nhóm bạn gồm Sam, Andy và hai Jim từng mơ có thể ở chung phòng suite trong ký túc Currier – nơi được coi là “thiên đường” của dân học thuật, đồng thời... có cả sinh viên nữ.
Dù không giành được phòng mơ ước, Gates vẫn sống cùng Andy, một người bạn đồng điệu về tính cách. Cả hai lười biếng gọn gàng, nhưng đầy quyết liệt với tri thức.
Nỗi sợ “bị bỏ lại phía sau”, hoảng loạn vì chưa chuẩn bị kịp, là điều nhiều người từng trải qua trong học hành hay công việc. Điều khác biệt ở Gates là: ông học cách biến áp lực thành động lực, nhưng cũng thẳng thắn thừa nhận mặt tối của điều đó.
Một thiên tài cũng có thể mang trong mình những cơn ác mộng rất đời thường.