Trong bối cảnh giá vật liệu xây dựng liên tục “leo thang”, Bộ Xây dựng mới đây đã ban hành Công điện số 77 nhằm tăng cường kiểm soát cung – cầu, đồng thời chấn chỉnh công tác công bố giá tại các địa phương. Bộ yêu cầu các Sở Xây dựng khẩn trương rà soát việc thực hiện công bố giá vật liệu, đơn giá nhân công, giá ca máy và thiết bị thi công, chỉ số giá xây dựng — đảm bảo đúng quy định về thời gian và nội dung công bố.
Theo đánh giá của Bộ Xây dựng, trong nhiều tháng qua, giá một số loại vật liệu cơ bản như cát, đá, đất đắp có xu hướng tăng cao, gây ảnh hưởng đến tổng mức đầu tư của các dự án xây dựng, đặc biệt là các công trình hạ tầng trọng điểm. Thực tế, nhiều địa phương vẫn chưa kịp thời cập nhật giá vật liệu, khiến việc lập và điều chỉnh dự toán xây dựng gặp khó khăn.
Trước tình hình này, Bộ yêu cầu các Sở Xây dựng phải phối hợp chặt chẽ với doanh nghiệp sản xuất, nhà thầu và chủ đầu tư để thu thập thông tin giá thị trường một cách minh bạch, chính xác. Việc niêm yết và kê khai giá cần tuân thủ đúng quy định của Luật Giá, đảm bảo có đủ dữ liệu phục vụ công tác tổng hợp và công bố giá vật liệu xây dựng định kỳ.
Cùng với đó, Bộ Xây dựng chỉ đạo các địa phương kiểm tra và xác định nguyên nhân khiến giá vật liệu tăng đột biến, có thể do khan hiếm nguồn cung, chi phí vận chuyển, hoặc tình trạng đầu cơ, găm hàng. Trên cơ sở đó, các địa phương phải đề xuất biện pháp khắc phục kịp thời để bình ổn thị trường và gửi báo cáo về Bộ theo dõi, tổng hợp.
Ngoài ra, Bộ cũng yêu cầu các cơ quan chức năng rà soát và cập nhật kế hoạch phát triển vật liệu xây dựng tại địa phương, bao gồm việc bổ sung khu vực có tiềm năng khai thác khoáng sản như cát sỏi lòng sông, đá xây dựng, đất san lấp... vào quy hoạch tỉnh. Việc đẩy mạnh cấp phép hoạt động khai thác khoáng sản được coi là giải pháp trọng tâm để tăng nguồn cung, giảm áp lực giá và đảm bảo tiến độ các dự án đầu tư công.
Ông Lê Trung Thành, Vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ, Môi trường và Vật liệu xây dựng (Bộ Xây dựng), cho biết: giá của nhiều loại vật liệu như cát, sỏi, đá, gạch, vật liệu san lấp đang tăng bất thường, tạo áp lực lớn lên chi phí thi công. Một số hiện tượng đầu cơ, tích trữ hàng hóa để đẩy giá đang làm méo mó thị trường và ảnh hưởng nghiêm trọng đến các dự án đầu tư công cũng như nhà ở thương mại.
Dù đối mặt khó khăn, ngành vật liệu xây dựng vẫn duy trì sản xuất ổn định ở một số phân khúc. Cụ thể, đến hết tháng 6/2025, vật liệu xây không nung đạt sản lượng ước khoảng 2,5 tỷ viên quy tiêu chuẩn, tăng 8% so với cùng kỳ năm trước. Trong khi đó, nhóm vật liệu hoàn thiện cũng duy trì tăng trưởng, với 225 triệu m² gạch ốp lát và hơn 7 triệu sản phẩm sứ vệ sinh được tiêu thụ — tăng 12% so với năm 2024.
Đặc biệt, ngành xi măng ghi nhận sự phục hồi mạnh mẽ. Trong 6 tháng đầu năm 2025, sản lượng xi măng ước đạt gần 50 triệu tấn, tăng 18% so với cùng kỳ, trong khi tổng sản lượng tiêu thụ (bao gồm xi măng và clinker) đạt 54 triệu tấn, tăng 14%.
Tuy nhiên, mức tăng giá nguyên liệu đầu vào vẫn là thách thức lớn, đòi hỏi sự phối hợp đồng bộ giữa các bộ, ngành, doanh nghiệp và địa phương nhằm đảm bảo thị trường vật liệu xây dựng hoạt động minh bạch, ổn định, góp phần giữ vững tiến độ và chất lượng các công trình trong giai đoạn cuối năm 2025.