Giá thực phẩm và nhiên liệu leo thang sau mưa lũ

CPI tháng 11 ghi nhận mức tăng 0,45% so với tháng trước, tăng 3,28% so với tháng 12/2024 và tăng 3,58% so với cùng kỳ năm 2024. Trong đó, diễn biến thời tiết cực đoan do mưa lũ đã trực tiếp đẩy giá thực phẩm tăng mạnh tại nhiều tỉnh, thành phố, đồng thời chi phí ăn uống ngoài gia đình cũng tăng theo giá nguyên liệu đầu vào. Giá nhiên liệu tiếp tục là yếu tố góp phần khiến CPI nhích lên trong tháng.

Trong 11 nhóm hàng hóa và dịch vụ, có 9 nhóm tăng giá và 2 nhóm giảm. Nhóm giao thông tăng mạnh nhất với mức 1,07%, tác động làm CPI chung tăng 0,11 điểm phần trăm. Giá dầu diesel tăng tới 5,23%, giá xăng tăng 2,41% theo các kỳ điều chỉnh trong nước. Nhu cầu đi lại tăng khiến giá vé máy bay tăng 3,61%, vận tải hành khách kết hợp tăng 0,57%, trong khi chi phí linh kiện nhập khẩu khiến giá phụ tùng và bảo dưỡng phương tiện tăng.

Ngược lại, một số mặt hàng vận tải lại giảm giá. Giá ô tô mới giảm 0,40% khi doanh nghiệp tung ưu đãi trước thời điểm ra mắt dòng xe mới; ô tô đã qua sử dụng giảm 0,34% và giá taxi giảm nhẹ 0,03%.

Nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng 0,95%, tác động mạnh nhất đến CPI chung. Trong đó thực phẩm tăng 1,33% do nguồn cung bị ảnh hưởng bởi mưa lũ; lương thực tăng 0,30% và ăn uống ngoài gia đình tăng 0,34%.

Một số nhóm hàng khác cũng tăng theo chi phí sản xuất. Nhóm hàng hóa – dịch vụ khác tăng 0,30% với các mặt hàng như đồ trang sức tăng 3,22% theo giá vàng thế giới; dịch vụ chăm sóc cá nhân, sửa chữa đồ cá nhân… đều tăng nhẹ. Nhóm thiết bị gia đình tăng 0,17% với nhiều mặt hàng ghi nhận mức tăng quanh 0,2 – 1,2% do chi phí nhân công tăng.

Nhu cầu mua sắm cuối năm khiến nhóm may mặc, giày dép tăng 0,12%, trong đó dịch vụ may mặc tăng 0,55% và giá vải tăng 0,27%. Nhóm đồ uống và thuốc lá tăng 0,10% do chi phí sản xuất và nguyên liệu tăng.

Riêng nhóm thuốc và dịch vụ y tế tăng 0,06% với nhiều dòng thuốc ghi nhận mức tăng 0,12 – 0,19%. Giáo dục tăng 0,05% do một số trường dân lập và tư thục điều chỉnh học phí cho năm học 2025 – 2026, dù các trường công lập được hỗ trợ theo Nghị định 238.

Ngành văn hóa – giải trí tăng rất nhẹ 0,01%, chủ yếu do giá hoa, cây cảnh và một số thiết bị giải trí tăng, trong khi du lịch trọn gói giảm 0,38% nhờ các chương trình kích cầu của doanh nghiệp lữ hành.

Hai nhóm giảm giá trong tháng gồm: thông tin – truyền thông giảm 0,06% khi điện thoại, máy tính bảng tiếp tục hạ giá; nhóm nhà ở – điện nước – chất đốt giảm 0,10% do nhu cầu sử dụng điện, nước giảm theo thời tiết và giá gas hạ 1,15% theo thị trường thế giới. Tuy nhiên, giá dầu hỏa tăng mạnh 6,39% và giá thuê nhà tăng 0,31%.

Tính chung 11 tháng, CPI tăng bình quân 3,29% và lạm phát cơ bản ở mức 3,21%, phản ánh áp lực giá vẫn hiện hữu trong bối cảnh thời tiết cực đoan và chi phí nhiên liệu tiếp tục biến động.